Akıllı telefonların hayatımızda önemli bir yeri var. Özellikle de teknolojiye meraklı nesillerin akıllı telefon olmadan yaşayamayacağını söylemek mümkün. Teknolojinin bu kadar hayatımızda yer alması sonucunda birçok faydası olduğu gibi bazı olumsuz etkileri de ortaya çıkıyor. Sürekli elimizde olan akıllı telefonlar, hem zihnimizi hem de ruh halimizi olumsuz yönde etkiliyor. Akıllı telefonların olumsuz etkileri nelerdir, akıllı telefonların zihinsel sağlığa olumsuz etkileri nelerdir birlikte inceleyelim.
Akıllı Telefonların Olumsuz Etkileri Nelerdir?
Günlük yaşamın vazgeçilmezi olan akıllı telefonlar, hayatımızı kolaylaştırmak için sürekli yanımızdalar. Ancak akıllı telefonların sağladığı kolaylıklar yanında bazı olumsuz etkileri de bulunuyor. Akıllı telefonların olumsuz etkilerini şu şekilde sıralamak mümkün:
- Bağımlılık: Sürekli elimizde tuttuğumuz akıllı telefonlar, bağımlılık yapabiliyor. Sosyal medya ve oyun bağımlılığı, özellikle gençlerin yaşam kalitesini düşürüyor.
- Uyku Düzensizliği: Akıllı telefonların yaydığı mavi ışık, uyku kalitesini düşürerek uyku düzensizliğine yol açabiliyor.
- Odaklanma Sorunu: Akıllı telefonlarla sürekli meşgul olmak, odaklanma sorununu ortaya çıkarıyor.
- Hayatın Gerçeklerini Kaçırmak: Akıllı telefonlarla sürekli ekran karşısında kalmak, hayatın gerçeklerini kaçırmamıza neden oluyor.
- Sosyal İlişkilerin Olumsuz Etkilenmesi: Akıllı telefonlar, sosyal ilişkileri ve yüz yüze iletişimi olumsuz etkiliyor.
- Fiziksel Sorunlar: Sürekli akıllı telefon kullanımı, boyun ve bel ağrılarına neden olabiliyor.
- Kendine Güven Sorunu: Sosyal medyada idealize edilmiş yaşamları görmek, kişinin kendine güvenini sarsabiliyor.
- Aşırı Sosyal Medya Kullanımı: Aşırı sosyal medya kullanımı, kaygı ve depresyon belirtilerini artırıyor.
- Bilişsel Gelişim Sorunları: Bilişsel gelişimi destekleyen aktiviteleri azaltmak, çocuklarda bilişsel gelişim sorunlarına yol açabiliyor.
- Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu (DEHB): Akıllı telefonların aşırı kullanımı, DEHB gelişimi riskini artırabiliyor.
- Duygusal Yetersizlik: Sosyal medya aracılığıyla insanları tanımak, duygusal yetersizlik hissine neden olabiliyor.
Akıllı Telefonların Zihinsel Sağlığa Olumsuz Etkileri
Teknolojik gelişmeler insanlara birçok kolaylık sağlıyor. Ancak bu kolaylıkların bazı olumsuz yanları da var. Beynimizi yöneten cihazlardan biri olan akıllı telefonlar, zihinsel sağlığımıza olumsuz etki ediyor.
Sürekli Telefon Kullanımı Beyin Dolaşımını Etkileyebilir
Akıllı telefonların yaygınlaşmasıyla birlikte, beyin dolaşımı da değişmeye başladı. Uzun süre telefonla meşgul olmak, beynin oksijen almasını engelleyerek beyin dolaşımını etkiliyor.
Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu Riski Artabilir
Küçük yaşlardan itibaren akıllı telefon ve tablet kullanmaya başlayan çocuklarda dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu (DEHB) gelişme riski artıyor. Zihinsel sağlık uzmanları, dikkat ve odaklanmayı güçlendiren aktivitelerin azalmasının bu soruna yol açtığını belirtiyor.
Sosyal Medyada Idealize Edilen Yaşamlar Kişiyi Ruhsal Olarak Yıpratabilir
Sosyal medya platformları sayesinde insanlar tanımadıkları kişilerin hayatlarına tanık olabiliyor. Sosyal medya kullanıcılarının idealize edilmiş yaşamları görmek, ruhsal olarak kişinin kendisini yetersiz hissetmesine neden oluyor.
Sürekli Bildirimler Beynin Daha Fazla Enerji Harcamasına Neden Olabilir
Akıllı telefonlar sürekli bildirimler ile beyinle iletişim kurar. Uzmanlar, sürekli bildirimlerin beynin normalden fazla enerji harcamasına neden olduğunu belirtiyor. Bu durum sonucunda kişinin daha çabuk yorulması muhtemel.
Akıllı Telefon Kullanımı Zihin Sağlığını Olumsuz Etkileyebilir
Akıllı telefon kullanımının çok fazla olması sonucunda zihin sağlığı da olumsuz etkileniyor. Akıllı telefon kullanım süresi ile zihinsel sağlık arasında ters bir orantı bulunuyor. Uzmanlar, günde 1 saatten fazla akıllı telefon kullanan kişilerde psikolojik sorunların daha fazla görüldüğünü belirtiyor.
Akıllı Telefon Kullanımı Bilişsel Gelişimi Olumsuz Etkileyebilir
Bebeklik döneminden itibaren akıllı telefon veya tablet ile tanışan çocuklar, bu cihazları bilişsel gelişimlerini destekleyen aktiviteler yerine kullanıyorlar. Uzmanlar, bu durumun bilişsel gelişimi olumsuz etkilediğini belirtiyor.
Aşırı Sosyal Medya Kullanımı Kaygıyı Artırabilir
Sosyal medya platformlarının sık kullanılması sonucunda kişinin kaygılanma seviyesinin arttığı gösterildi. 2019 yılında yayınlanan bir araştırmaya göre, Instagram ve Snapchat gibi görsel ağırlıklı sosyal medya platformlarında çok fazla vakit geçiren kişilerde kaygının daha yüksek olduğu görüldü.
Kendine Güven Sorunu Oluşabilir
Sosyal medya aracılığıyla birçok insan tanımak mümkün olsa da bunlardan kimisiyle yüz yüze görüşmek mümkün olmuyor. Uzmanlara göre yüz yüze iletişim imkanı olmayan kişilere karşı duyulan özlem, kişinin kendine güven sorununa yol açabiliyor.
Zihin Sağlığı Sorunları Görülme Riski Artabilir
Sürekli ekran karşısında kalmanın sonucunda zihin sağlığı sorunları ortaya çıkabiliyor. Ekran karşısında kalmak zihin sağlığını olumsuz etkilediği için bunun sonucunda zihin sağlığı sorunları görülme riski artabilir.
Sosyal Medyada Sıklıkla Yer Alan Şiddet İçeren Görseller Bilişsel Gelişimi Olumsuz Etkileyebilir
Sosyal medyada sıkça yer alan şiddet içerikli görsellerin çocukların bilişsel gelişimini olumsuz etkilediği belirtiliyor. Çocuklarda bulunan empati eksikliğinin altında bu durumun yattığı düşünülüyor.
Akıllı Telefonların Zihinsel Sağlığa Olumsuz Etkileri Nasıl Önlenir?
Bazı olumsuz etkilere sahip olsa da akıllı telefonlardan vazgeçmek mümkün değil. Ancak akıllı telefon kullanım süresinin azaltılması ve bazı alışkanlıkların değiştirilmesiyle birlikte zihinsel sağlığı korumak mümkün olabilir. Uzmanların önerilerine göre akıllı telefonların zihinsel sağlığa olumsuz etkilerini şu şekilde önleyebilirsiniz:
- Ekran Süresini Sınırlayın: Akıllı telefon kullanımı azaltılarak zihinsel sağlığı korumak mümkün olabilir. Günde en fazla 1 saat ekran süresi belirlemek faydalıdır.
- Mavi Işığı Azaltın: Mavi ışık filtresi bulunan gözlük veya cihaz kullanarak mavi ışığın yaydığı zararlı etkilerden korunmak mümkündür.
- Daha Az Bildirim Alın: Akıllı telefona gelen bildirimleri azaltarak beyin enerjisini korumak mümkün olabilir.
- Beyninizi Aktif Tutun: Beyin oyunları oynamak veya yeni bilgiler öğrenmek beyin fonksiyonlarını artırır ve zihinsel sağlığı iyileştirir.
- Duygusal Bağlantılar Kurun: Yüz yüze iletişim kurarak sosyal bağları güçlendirmek ruhsal sağlığı olumlu yönde etkiler.
- Dikkatinizi Dağıtan Şeylerden Uzak Durun: Yapmanız gereken şeylere odaklanarak dikkatinizi dağıtan faktörleri minimize etmek önemlidir.
- Fiziksel Aktiviteyi Artırın: Egzersiz yapmak ruh halini iyileştirir ve zihinsel sağlığı destekler.
- Daha Fazla Dışarıda Vakit Geçirin: Doğada vakit geçirmek zihin sağlığını iyileştirebilir ve stres seviyesini azaltabilir.
- Kendinizi Farklı Alanlarda Geliştirin: Yeni hobiler edinmek veya farklı beceriler öğrenmek zihinsel uyanıklığı artırır ve ruhsal sağlığı iyileştirir.
- Zihni Dinlendirin: Düzenli meditasyon yapmak veya zihni dinlendirecek aktiviteler yapmak zihinsel sağlığı destekler.