Alkol, birçok insan tarafından keyif veren, rahatlatan ve sosyal ortamlarda içilen bir içecektir. Ancak alkol, kişinin vücut sistemine ve davranışlarına pek çok olumsuz etki yapabilir. Ayrıca alkolün bazı yararları da olabilir ama bu yararların yanında zararları fazlaysa, zarardan kaçınmak için alkol tüketmemek en doğrusudur.
Alkolün Sağlığa Etkileri
Alkolün sağlık üzerindeki etkileri kişiden kişiye değişebilir. Ayrıca kişinin alkolü ne kadar sıklıkla içtiği, içtiği miktar, içme şekli ve kişinin genel sağlık durumu da alkolün sağlık üzerindeki etkilerini değiştiren faktörlerdir.
Yararlı Etkileri
Pek çok insan alkol tüketiminin alışkanlık haline gelmesi halinde sağlığa zararlı olduğunu düşünse de az miktarda ve kontrollü tüketildiğinde bazı yararları da olabilir. Alkol tüketiminin olası yararlı etkileri şunlardır:
- Sosyal ilişkileri güçlendirebilir: Sosyal ortamlarda içilen bir içecek olması sebebiyle alkol, insanları bir araya getirir ve sosyal ilişkilerin güçlenmesine yardımcı olur.
- Kalp sağlığını iyileştirebilir: Alkol, HDL kolesterolü artırarak kalp sağlığını iyileştirebilir. HDL kolesterol, kötü kolesterolü temizleyip damarların açılmasına yardımcı olan iyi kolesteroldür. Ayrıca alkol, kan basıncını düşürerek kalp sağlığını iyileştirir.
- Tip 2 diyabet riskini azaltabilir: Alkol tüketimi, tip 2 diyabet riskini azaltmaya yardımcı olabilir. Bunun nedeni alkolün insülin seviyelerini düzenlemesidir.
- Uzun ömürlü olma ihtimalini artırabilir: Yapılan bazı araştırmalar, az miktarda alkol tüketen kişilerin hiç içmeyenlere göre daha uzun yaşama ihtimalinin olduğunu göstermiştir.
- Bazı kanser türlerine karşı koruma sağlayabilir: Alkol tüketiminin meme kanseri gibi bazı kanser türlerine yakalanma riskini artırdığına dair araştırmalar bulunmasına rağmen bazı araştırmalar da alkol tüketiminin riskleri azalttığını göstermektedir. Ancak bu konuda kesin bir kanıya varmak mümkün değildir.
Zararları
Alkolün sağlığa olası yararlı etkilerinin yanında zararları da bulunmaktadır. Alkolün zararları şunlardır:
- Cilt problemlerine yol açabilir: Alkol, cildin yağ dengesini bozar ve elastikiyetini azaltır. Ayrıca ciltte kızarıklık, sarkma ve kuruluk gibi sorunlara yol açabilir.
- Ağırlaşan böbrek problemleri ve yüksek tansiyon: Alkol, böbreklerin fazla çalışmasına sebep olduğu için böbrek problemlerinin ağırlaşmasına yol açabilir. Ayrıca böbreklerin fazla çalışması yüksek tansiyona neden olabilir.
- Karaciğer hastalıklarına sebep olabilir: Karaciğerin metabolize ettiği toksik maddelerden biri de alkol olduğundan yüksek miktarda ve sık tüketildiğinde alkol, karaciğerin aşırı yüklenmesine neden olarak siroz gibi karaciğer hastalıklarına sebep olabilir.
- Diyabet riskini artırabilir: Alkol, insülin seviyelerini dengeleyip tip 2 diyabet riskini azaltmaya yardımcı olabilirken fazla miktarda alkol tüketimi de şeker oranını yükselterek diyabet riskini artırabilir.
- Cilt kanseri riskini artırabilir: Alkol tüketiminin cilt kanserine yakalanma riskini artıran faktörler arasında bulunduğu düşünülmektedir.
- Kilo alma riskini artırabilir: Alkol, kalorisi yüksek bir içecek olduğundan fazla tüketimi kilo alma riskini artırabilir.
- Kemik sağlığını olumsuz etkileyebilir: Aşırı alkol tüketimi kemik yoğunluğunu azaltıp osteoporoz gibi kemik hastalıklarına yol açarak kemik sağlığını olumsuz etkileyebilir.
- Beyin sağlığına zarar verebilir: Aşırı miktarda alkol tüketimi beyin hücrelerine zarar vererek hafıza sorunları, depresyon ve anksiyete gibi psikolojik sorunlara yol açabilir.
- Kansere yakalanma riskini artırabilir: Araştırmalar, alkol tüketimi ile özellikle meme kanseri olmak üzere karaciğer kanseri ve kolon kanseri gibi bazı kanser türlerine yakalanma riski arasında bir ilişki olduğunu göstermektedir. Ancak bu konudaki araştırmalar henüz kesinleşmemiştir.
Kötü Alışkanlıkların Tetikleyicisi Olabilir
Bazı kişilerde genetik yatkınlıklar sebebiyle alkol tüketimi sonrası kendilerini kötü hissetmeyecekleri düşüncesi oluşur. Bu kişilerde alkol sonrası kendilerini kötü hissetmeyecekleri düşüncesi sigara veya uyuşturucu gibi alışkanlıkların tetikleyicisi olabilir.
Alkolün Davranışlara Etkileri
Alkol, kişide kendinden emin olma duygusunu artırarak kaygıyı azaltır. Bu etki sebebiyle alkol tüketen kişiler kendilerini daha güvende hissederler ve utangaçlık gibi sosyal kaygılar yaşamazlar. Ancak düşük miktarda alkol alan kişilerde görülen bu olumlu etkiler yüksek miktarda alkol alan kişilerde agresif davranışlar sergilenmesine sebep olabilir. Ayrıca aşırı miktarda alkol alan kişiler başkalarının haklarına saygısızlık eden davranışlar sergileyebilirler.
Kendine Güven Artışı
Düşük ila orta düzeyde alkol alan kişiler kendilerini daha güvende hissederler ve sosyal ortamlarda daha fazla konuşma cesaretine sahip olabilirler. Alkol tüketimi sonrası kaygının azalması ve daha az utangaçlık hissedilmesi sayesinde kişinin kendine güveni artar.
Aggresif Davranışlar
Düşük miktarda alkol alan kişilerde görülen olumlu etkilerin yüksek miktarda alkol alan kişilerde meydana gelen olumsuz etkiler arasında agresif davranışlar sergilemek yer alır. Birçok kişi alkol sonrası kendisini daha rahat hissetse de bu durum bazı kişilerde kaygıyı artıran bir etkiye sahiptir. Kaygının artışı ile birlikte saldırgan davranışlar sergileyen kişiler saldırgan dil kullanabilir ve fiziksel olarak başkalarına zarar verebilirler.
Sosyal Normlara Saygısızlık
Aşırı miktarda alkol alan kişilerde sosyal normlara saygısızlık eden davranışlar sergilenebilir. Bu kişiler başkalarının haklarına saygı duymadan, kötü alışkanlıklarını tetikleyerek ve sosyal baskılara kayıtsız kalarak sosyal normları ihlal edebilirler.
Kendiliğinden Azalma
Kendiliğinden azalma, kişilerin sorun yaratabilecek davranışları kendi istekleriyle bırakmalarıdır. Herhangi bir tedavi yöntemi uygulanmadan gelişen kendiliğinden azalma, bazı madde bağımlılıklarında görülebilir. Özellikle ergenlik döneminde başlayan madde kullanımıyla birlikte kişide maddeye karşı tolerans gelişir ve maddeye olan ihtiyaç artar. İlerleyen dönemlerde gençlerin büyük kısmında tolerans geliştiği için bağımlılık ortaya çıkmadan madde kullanımında kendiliğinden azalma görülebilir.
Kendiliğinden Azalma Nedir?
Kendiliğinden azalma, madde kullanımı gibi sorun yaratabilecek bir davranışın herhangi bir tedavi uygulanmadan kendi kendine azalması durumudur.
Kendiliğinden Azalma Nasıl Olur?
Kendiliğinden azalma, özellikle ergenlik döneminde başlayan ve ergenlik dönemiyle birlikte gelişen maddelere karşı toleransın azalmasıyla meydana gelir. Ergenlik döneminde başlayan madde kullanımında, bireylerde maddeye karşı tolerans gelişir ve bu sayede maddenin etkisi giderek azalır. Zamanla madde kullanımına devam eden bireylerde ise tolerans yine artar ve bu noktada kişi yine maddeyi bırakmak istediğinde kendiliğinden azalma meydana gelebilir.
Kendiliğinden Azalma Hangi Madde Kullanımında Gözlemlenir?
Kendiliğinden azalma genellikle kafein, nikotin veya marihuana gibi maddelerin kullanımında gözlemlenir. Bu maddelerin kullanımı sırasında kullanıcıların çoğu bağımlılık ortaya çıkmadan önce kendi isteğiyle alışkanlığı bırakırlar.
Kendiliğinden Azalma Olmasının Sebepleri Nedir?
Kendiliğinden azalma sırasında bireylerin sorumluluk duygusu artar ve bağımlı olunan maddenin onları mutsuz ettiğini fark ederler. Ayrıca hayat koşullları ve çevresel faktörler de bireylerin kendi isteğiyle maddenin kullanımını bırakmalarına katkıda bulunur.
Kendiliğinden Azalma Olumlu Etkiler Yaratır mı?
Kendiliğinden azalma sonrasında bazı kişilerde olumlu değişiklikler meydana gelebilir ancak her birey için aynı etki söz konusu olmayabilir. Özellikle kronik madde bağımlılığı yaşayan kişilerde kendiliğinden azalma yaşansa bile ruhsal bozukluklar ve psikolojik semptomlar devam edebilir.
Kendiliğinden Azalmanın Birey Üzerindeki Etkileri Nedir?
Kendiliğinden azalmanın ardından bazı bireylerde olumlu değişiklikler gözlemlenirken bazılarında ise bu değişiklikler sınırlı kalır veya hiç görülmez.
- Olumlu Etkiler: Bazı bireylerde kendiliğinden azalma sonrasında sorumluluk duygusu artar ve bağımlı olunan maddenin olumsuz etkileri üzerine düşünülmeye başlanır. Bu durum kişinin yaşam kalitesini artırabilir ve genel mutluluk seviyesini yükseltebilir.
- Sınırlı veya Hiç Etki: Diğer yandan kronik madde bağımlılığı yaşayan kişilerde kendiliğinden azalma yaşansa bile ruhsal bozukluklar ve psikolojik semptomlar devam edebilir. Bu durumun nedeni beyinde meydana gelen değişikliklerdir.