Covid-19’a karşı geliştirilen Sinovac aşısı, Çin menşeli bir inaktive virüs aşısıdır. Aşının etkinliğini kontrol etmek için 2020 yılında 3. faz klinik denemeleri gerçekleştirildi. Bunlardan biri Türkiye’nin de aralarında bulunduğu 9 ülkede yapıldı. Sinovac aşısının yan etkileri ise yerel ağrı, kızarıklık ve şişlik gibi hafif belirtiler olabiliyor.
Sinovac Aşısı Nedir?
Sinovac aşısı, Covid-19’a karşı inaktive edilmiş SARS-CoV-2 virüsünü içeren bir inaktive virüs aşısıdır. Bu aşının tarifi için “inaktif” ya da “inaktive” kelimeleri kullanılır. Inaktive virüs aşıları, hastalık oluşturma kapasitesi olmayan, ancak bağışıklık sistemini uyaran ve koruyucu yanıt oluşturan virüsler kullanılarak hazırlanır. Sinovac aşısı da bu şekilde geliştirilen bir aşıdır.
Çin merkezli bioteknoloji şirketi Sinovac tarafından üretilen aşı, 2020 yılında Türkiye’nin de aralarında bulunduğu 9 ülkede faz 3 klinik denemelerine tabi tutuldu. Faz 3 çalışmasında toplam 10 bin 257 katılımcıdan elde edilen veriler ışığında aşının %83.5 oranında koruyuculuğa sahip olduğu sonucuna varıldı. Aşının uluslararası kabul görmesi için Dünya Sağlık Örgütü tarafından da incelemeye alındı.
Dünya Sağlık Örgütü (WHO) tarafından 2021 yılının haziran ayında Covid-19’a karşı acil kullanım için onaylanan Sinovac CoronaVac aşısı, Türkiye’de Sağlık Bakanlığı tarafından onaylanarak uygulanmaya başlandı.
Sinovac Aşısı Yan Etkileri Nelerdir?
Sinovac aşısının yan etkileri genel olarak, inaktive virüs aşılarının yan etkileriyle benzerlik gösterir. Bu aşının uygulandığı bölgedeki ağrı, şişlik ve kızarıklık gibi yerel yan etkiler en sık görülen bulgulardır. Aşının genel yan etkileri arasında ise yorgunluk, baş ağrısı, kas ve eklem ağrısı, ateş ve bulantı gibi belirtiler bulunur.
Sinovac aşısı, genel olarak iyi tolere edilen bir aşıdır. Aşının global ölçekteki kullanım verilerine göre yan etkilerinin görülme sıklığı şöyle sıralanabilir:
- Aşının uygulandığı bölgedeki etkiler: Ağrı (%46), şişlik (%20), kızarıklık (%12)
- Genel belirtiler: Yorgunluk (%42), baş ağrısı (%28), kas ve eklem ağrısı (%23), ateş (%17), bulantı (%14)
- Ateş: %17 oranında görülür.
- Baş ağrısı: %28 oranında görülür.
- Alerjik reaksiyonlar: Yüzde şişlik, nefes darlığı, kalp atışında artış, döküntü
- Kas ve eklem ağrısı: %23 oranında görülür.
- Ateş dışında soğuk algınlığı semptomları: Bulantı, kusma, ishalk
- Anjiyoödem: Nadir görülür.
- Kan pıhtılaşma bozukluğu: Nadir görülür.
- Tromboz: Nadir görülür.
Aşının ardından görülebilecek endişe verici bazı bulgular şunlardır:
- Nörolojik problemler: Şiddetli baş ağrısı, konuşma bozukluğu, zayıflık
- Alerjik reaksiyonlar: Döküntü ve kaşıntı
- Ateş düşürücü ilaçlar: Yüksek ateş
- Kalp problemleri: Göğüs ağrısı
- Kalp problemleri: Kalp atışında artış
- Nefes darlığı: Zor nefes alma
- Kanda pıhtılaşma sorunu: Burun kanaması, kanamalar oluşması
- Nadir görülen problemler: Kan pıhtılaşma sorunları ve nörolojik problemler
Bu belirtiler genellikle kendiliğinden geçici olmakla birlikte, 72 saat içinde gelişen baş ağrısı, bulantı veya kusma gibi belirtiler varsa bir sağlık kuruluşuna başvurulması önerilir.
Sinovac Aşısı Kimlere Yapılmaz?
AŞI uygulamasından önce aşılacak kişinin genel durumu değerlendirilir. Mevcut hastalıkları veya geçmişte yaşadığı önemli sağlık sorunları sorulur. Tüm aşılarda olduğu gibi Sinovac aşısının uygulanmaması gereken bazı durumlar vardır.
Aşının kullanılmaması gereken durumlar şu şekilde sıralanır:
- Alerji öyküsü: Sinovac aşısında bulunan bileşenlerden birine karşı gelişen anafilaktik alerji öyküsü olan kişilerde uygulanmaz.
- Kuvvetli immün yetmezlik: Kemoterapi alan kanser hastaları ve organ nakli yapılmış kişilerde uygulanmaz.
- Kronik hastalıklar: Kronik hastalığı bulunan kişilerde uygulanabilir fakat bu durum riskler hakkında bilgi verilmesini gerektirir.
- Siyah ırk kökenliler: Bu gruptaki kişilerde etkinliği hakkında veri bulunmadığından uygulanmaz.
Sinovac aşısının dikkatle kullanılması gereken durumlar ise şunlardır:
- Kronik hastalıklar: Diyabet, yüksek tansiyon veya astım gibi kronik hastalığı olanlarda kullanılabilir fakat dikkat gerektirir.
- Kuvvetli immün yetmezlik: Kemoterapi alan kişiler veya organ nakil geçmişi olanlarda kullanılabilir fakat risklerin değerlendirilmesi gerekir.
- Hamilelik ve emzirme: Hamilelikte fayda/risk analizi yapılmalıdır. Emzirme döneminde kullanımı mümkündür.
Sıkça Sorulan Sorular
Sinovac aşısının hamilelikte kullanımına dair veriler var mı?
Sinovac aşısının hamilelerde kullanımı ile ilgili yeterli veri mevcut değildir. Risk analizi yapılmadan hamilelik döneminde kullanılması önerilmez.
Sinovac aşısından sonra hangi belirtiler olmalı?
Aşının uygulandığı bölgede hafif ağrı, şişlik ve kızarıklık yanı sıra yorgunluk, baş ağrısı, ateş ve kas ağrısı gibi belirtiler olabilir.
Aşının uygulanması sonrası alerjik reaksiyon riski nedir?
Alerjik reaksiyon riski düşüktür; ancak aşının içinde bulunan bileşenlerden birine karşı anafilaktik alerji öyküsü olanlarda uygulanmamalıdır.
Siyah ırk kökenli bireylerde Sinovac aşısı etkinliği nasıldır?
Siyah ırk kökenlilerde Sinovac aşısının etkinliği hakkında yeterli veri bulunmamaktadır. Bu grup için önerilmez.
Aşılama süreciyle ilgili daha fazla bilgi almak için Hacettepe Üniversitesi Hastaneleri Çocuk Sağlığı Enstitüsü’nden yararlanabilirsiniz.