Gebelik, anne adayının hem fizyolojik hem de psikolojik olarak birçok değişim yaşadığı bir süreçtir. Bu süreçte anne adayında kaygı, endişe ve stres gibi olumsuz duygular oluşabilir; bu durum, gebeliğin başlangıcından itibaren kullanılan ilaçlar için dikkat edilmesi gereken bir konu başlığıdır. Kadın doğum uzmanları ile birlikte gerekli görüldüğünde gebelik psikiyatrisi ve psikoloji uzmanlarına da danışılarak ilaç seçim süreci geçirilmelidir. Gebeliğe bağlı yaşanan psikolojik rahatsızlıklar dışında geçmişe dayalı psikiyatrik öykü bulunan hastalarda gebelik döneminde hastalığın tekrarlaması veya atak geçirme riski göz ardı edilmemelidir. Tekrarlayan hastalarda gebelik sürecinde ilaç kullanımı risk-fayda dengesi göz önünde bulundurularak planlanmalıdır.
Zofer (ondansetron) Nedir?
Gebelik döneminde yaşanan mide bulantısı ve kusma (hiperemezis gravidarum dahil) anne adaylarını en çok endişelendiren konulardan biridir. Bunun yanı sıra gebeliğe bağlı olmayan bulantı-kusma nedenleri de gebelik döneminde dikkate alınmalıdır. Mide bulantısı, kusma ve reflü gibi yakınmaları olan gebelerde hastalığın seyri ile ilgili bilgi vererek endişeleri azaltmak önemlidir. Hiperemezis gravidarum, gebelerde günlük yatak hareketinin hasta kabul edilecek kadar şiddetli bulantı ve kusmanın olması olarak tanımlanmaktadır. Hafif vakalarda gebelere yaşam tarzı değişiklikleri ile semptomların yönetilmesi önerilir; daha şiddetli vakalarda ise ilaç kullanımı gündeme gelebilir.
Zofer (ondansetron), gebelik döneminde yaygın olarak kullanılan mide bulantısı ve kusmayı önlemeye yardımcı olan bir ilaçtır. Kanser tedavisi gören bireylerde kemoterapi kaynaklı bulantı ve kusmayı azaltmak amacıyla da reçete edilmektedir. Cerrahi işlemler sonrasında oluşan bulantı ve kusmayı azaltmak için de kullanımı söz konusudur. Gebelik döneminde kullanımı yaygın olsa da bu ilacın hamilelik üzerindeki etkileri konusunda sınırlı çalışma bulunmaktadır.
Hamilelikte Zofer Kullanımı
Gebelik döneminde Zofer (ondansetron) ilacını kullanmak isteyen anne adaylarının doktorlarına danışmaları ve ilaç hakkında bilgi almaları önemlidir. Doktorun önerdiği dozda kullanılması ve talimatlara uyulması gerekmektedir. Zofer (ondansetron) ilacının hamilelik üzerindeki etkileri konusunda sınırlı çalışma bulunmaktadır.
Hamilelikte Zofer Yan Etkileri
Zofer (ondansetron) ilacının yan etkileri arasında baş ağrısı, kabızlık, yorgunluk, mide ağrısı, uyuşukluk, baş dönmesi, görme bozukluğu ve işitme azlığı yer almaktadır. Hamilelik döneminde bu yan etkilerin daha şiddetli yaşanabileceği veya farklı yan etkilerin ortaya çıkabileceği ihtimali göz önünde bulundurulmalıdır.
Ayrıca, Zofer ilacının hamilelik döneminde kullanımı konusunda yeterli güvenlik verisi bulunmadığından, doktorun önerisi olmadan kullanılmamalıdır. İlaç kullanımının faydası, olası risklerinden daha fazla olduğuna karar verilirse planlanmalıdır.
İlacın İçeriğinde Bulunan Etken Maddeler
Zofer (ondansetron) ilacının içeriğinde bulunan etken maddeler şunlardır:
- Ondansetron hidroklorür dihidrat: İlacın ana etken maddesidir. Bulantı ve kusmayı önlemek amacıyla etki gösterir.
- Laktaz: İlacın içerisinde bulunan yardımcı maddelerden biridir.
- Sorbitol: İlacın içeriğinde bulunan bir diğer yardımcı maddedir.
- Karboksimetil selüloz sodyum: İlacın içerisinde yer alan katkı maddelerinden biridir.
- Magnezyum stearat: İlacın içeriğinde bulunan bir bileşiktir.
- Silika: İlacın içerisinde bulunan yardımcı maddelerden biridir.
- Titanyum dioksit: İlacın içeriğinde yer alan bir diğer yardımcı maddedir.
Hamilelik Döneminde Zofer Kullanımı Güvenli Mi?
2023 yılında yapılan çalışmada ondansetron kullanımının doğumsal anomaliler ile ilişkili olmadığı ancak gebeliğin erken dönemlerinde kullanılması halinde preterm doğum riskini arttırdığı bildirilmiştir.
Hem ondansetron hem de plasebo gruplarında düşük doğum ağırlıklı bebek doğurma oranları benzerdir ve ondansetronun kullanım süresi ile düşük doğum ağırlıklı bebek doğurma oranı arasında ilişki yoktur.
Ayrıca çalışmada gebe takibinde yer alan hekimlerin %17’sinin hasta güvenliği için endişeleri olduğunu ancak ondansetron kullanan hastaların %4’ünden daha azında ciddi yan etki geliştiği bildirilmiştir.