Ev hayvanı denilince akla ilk olarak kedi ve köpek gelir. Dünyanın dört bir yanında milyonlarca insan bu sevimli dostlarla birlikte yaşar. Hayatımızı güzelleştiren kedi ve köpekler kimi zaman çeşitli sağlık problemleriyle karşılaşabilir. Bu nedenle onların sağlığı hakkında bilgi sahibi olmak, olası hastalıklarla ilgili farkındalığı artırmak ve doğru tedavi yöntemlerini zamanında uygulamak büyük önem taşır. Aksi takdirde basit gibi görünen bir sağlık sorunu zamanla çok daha ciddi bir hale gelebilir.
Bu yazımızda kedi ve köpek arkadaşlarımız arasında en sık görülen 10 hastalıktan bahsedeceğiz. Böylece bu sevimli dostların sağlığını korumak için hangi konularda daha dikkatli olmamız gerektiğini öğrenmiş olacağız.
1. Parazitler
Kedi ve köpeklerde en sık görülen sağlık sorunlarından biri iç ve dış parazitlerdir. Parazitler hayvanın yaşına, yaşadığı ortama, hijyen koşullarına ve bölgedeki parazit yaygınlığına göre değişkenlik gösterebilir.
İç parazitler (kurt, kıl kurdu, tenya vb.) kedilerin ve köpeklerin bağırsağında yaşar ve besinleri emerek onların sağlığını tehdit eder. Dış parazitler (pire, kene, akar vb.) ise hayvanların derisinde veya cildinin altında yaşayarak kaşıntı, döküntü, alerjik reaksiyon ve anemi gibi sorunlara yol açabilir. Bazı parazitler hayvanlardan insanlara da geçebilir.
Parazitlerin yol açtığı sorunlar:
- İç parazitler: Zayıflama, kusma, ishal, karın şişliği, anemi, öksürük.
- Dış parazitler: Kaşıntı, deri döküntüsü, kılların dökülmesi, deri altı nodülleri, alerjik reaksiyon.
Ne Yapmalısınız?
- Hayvanınızın parazit aşılarını düzenli olarak yaptırdığından emin olun.
- İç ve dış parazit ilaçlarını veteriner hekimin önerdiği şekilde ve zamanlarda uygulayın.
- Ev ve bahçe temizliğine dikkat edin; parazitlerin yayılmasını önleyin.
- Hayvanınızın dışarıda ne kadar süre geçirdiğine dikkat edin; parazit bulaşma riskini azaltın.
2. Alerjiler
Kedi ve köpeklerde görülen diğer yaygın sağlık sorunlarından biri de allerjilerdir. Evcil hayvanlarda görülen alerjilerin bazı yaygın nedenleri vardır.
Alerjiler genellikle çevresel faktörlerden ya da ev içinde bulunan maddelerden kaynaklanır. Pire allerjisi, evcil hayvanlarda en sık rastlanan alerji türlerinden biridir. Bunun sebebi ise pire tükürüğünün ciltteki proteinleridir. Alerjik reaksiyonlar sonucunda kaşıntı ve iltihap meydana gelebilir.
Ayrıca polen, küf, toz veya bazı bitki ve ağaç türlerinin de alerjiye neden olması mümkündür. Bazı ev kimyasalları, şampuanlar veya temizlik ürünleri de evcil hayvanlarda alerjik reaksiyonlara yol açabilir.
Kedi ve köpeklerde görülen alerjilerin semptomları:
- Kaşıntı ve deri döküntüleri
- Büyüme geriliği (kedi ve köpeklerde)
- Kusma
- İshal
- Ateş
- Ciltte leke leke kaybolmalar
- Ciltte kızarıklık
- Cildin kuruması
- Genital bölgede kaşıntı
- Buruşmuş bir yüz ifadesi (kedi ve köpeklerde)
- Nefes alıp vermede zorluk (kedi ve köpeklerde)
Ne Yapmalısınız?
- Kedi veya köpeğinizin alerji semptomları gösterdiğini fark ederseniz mutlaka veteriner hekime başvurun.
- Alerjinin sebebini bulmak için gerekli testlerin yapılmasını sağlayın.
- Pire alerjisi riski olan hayvanlar için veteriner hekimin önerdiği şekilde düzenli pire ilaçları uygulayın.
- Kedi veya köpeğinizin yaşadığı ortamı düzenli olarak temizleyin; toz, küf ve polen gibi alerjen maddelerin seviyesini mümkün olduğunca düşürün.
3. Obezite
Kedi ve köpeklerde en sık görülen sağlık sorunlardan biri de obezitedir. Yetersiz beslenme alışkanlıkları, aşırı mama tüketimi, hareketsizlik ve yanlış beslenme tercihlerinden dolayı evcil hayvanlarda obezite sorunu ortaya çıkabilir.
Obezite sadece fazla kilolu olmak demek değildir; vücuttaki yağ oranının sağlıklı sınırların üzerinde olması anlamına gelir. Obezite, diyabet, çeşitli deri hastalıkları, eklem rahatsızlıkları, bağışıklık sistemi bozuklukları ve kalp hastalıkları gibi önemli sağlık sorunlarına yol açabilir.
Kedi ve köpeklerde obezitenin belirtileri:
- Vücut hatlarının belirgin olmaması
- Bel çevresinin belirgin şekilde genişlemesi
- Rib cage’in elle hissedilememesi
- Karın bölgesinin elle hissedilememesi
- Hareket kabiliyetinin azalması
- Nefes nefese kalma durumu
- Daha az oyun oynama isteği
Ne Yapmalısınız?
- Kedi veya köpeğinizin ideal kiloda olup olmadığını veteriner hekiminize danışın.
- Zayıflama ihtiyacı varsa, veteriner hekimin önerdiği diyet mamalarını kullanın.
- Aşırı mama tüketimini önleyin; porsiyon kontrolüne dikkat edin.
- Düzenli egzersiz yapmasını sağlayın; birlikte yürüyüşe çıkın ya da kedi ve köpeğinizi oynamaya teşvik edin.
4. İdrar Yolu Hastalıkları
Kediler genellikle tuvalet ihtiyaçlarını eve geldiğimizde yaptıktan sonra sahiplerine belli ederler. Köpekler ise daha sık idrara çıkarlar. Bu nedenle evde kedi ya da köpek besleyen kişiler idrar yolu hastalıklarını ayırt etmeyi öğrenmeleri gerekir.
Kedi ve köpeklerde en sık görülen idrar yolu hastalıkları şunlardır:
- Kristal oluşumu
- İdrar yolu tıkanıklığı
- İdrar enfeksiyonları
Sıklıkla karşılaşılan idrar yolu hastalıklarının belirtileri:
- Sık idrara çıkma
- Ağrılı idrar yapma (tuvalet ihtiyaçlarını eve geldiğimizde yaptıkları için bunu fark etmemiz mümkün olmayabilir)
- Kanlı idrar yapma
- Tuvalet kazaları yaşama
- Çok fazla yalama (özellikle erkek kedilerde)
- İdrar yapamama
Ne Yapmalısınız?
- Kediniz veya köpeğinizin tuvalet alışkanlıklarını yakından takip edin; anormal bir durum fark ederseniz hemen veteriner hekime danışın.
- Sık idrara çıkma veya idrar yapamama gibi durumlarda acil veterinary yardım alın; bu durumlar ciddi tıkanıklık veya enfeksiyonun belirtileri olabilir.
- Bol su içmesini teşvik edin; hidrasyon idrar yolu sağlığı için önemlidir.
5. Deri Hastalıkları
Kedi ve köpeklerde en sık karşılaşılan sağlık sorunlarından biri de deri hastalıklarıdır. Pireler, akarlar, tenya türleri veya diğer parazitler kedi ve köpeklerin derisinde tahrişe neden olabilir. Yine yataklarının veya oyuncaklarının yeterince temizlenmemesi de deri hastalıklarına yol açabilir.
Ayrıca bazı kedi ve köpeklerin cildinde çevresel faktörlere (polen vb.) ya da yiyeceklere karşı alerjisi olabilir. Bu durum da deri hastalıklarını tetikleyebilir.
Tüm bunların yanı sıra kedi ve köpeklerin cildinde bazı mantar türlerine de rastlanabilir. Bu mantarlar insanlara da geçebileceği için dikkat edilmesi gerekir.
Deri hastalıklarının belirtileri:
- Kaşıntı
- Tüy dökülmesi
- Dermatit
Ne Yapmalısınız?
- Kedinizin veya köpeğinizin derisinde herhangi bir anormallik fark ederseniz mutlaka veteriner hekime danışın.
- Pireler ve diğer parazitlere karşı koruyucu önlemler alın; veteriner hekimin önerdiği şekilde ilaç kullanın.
- Kedinizin veya köpeğinizin yataklarını, oyuncaklarını düzenli olarak temizleyin; hijyenik bir ortamda yaşamasını sağlayın.
6. Mide ve Bağırsak Sorunları
Kediler ve köpeklerde mide-bağırsak sorunları oldukça yaygındır. Bu sağlık problemi genellikle yedikleri şeyden dolayı ortaya çıkar.
Mide-bağırsak sorunlarının sık görülme nedenleri şunlardır:
- Kalitesiz mama tüketimi
- Aşırı yemeye bağlı gelişen mide gerilmesi
- Sindirim sistemine yabancı cisim kaçması
- Aşırı miktarda çimen yemeye çalışma
Mide-bağırsak sorunlarının belirtileri:
- Kusma
- İshal
- Karında ağrı olduğu hissi verme
- Apetitte azalma ya da kaybolma
- Zayıflama
- Şişkinlik
- Düşük enerji
- Çiğnerken veya yutkunurken zorlanma
- Tükürük salgısında artış ya da kötü kokulu nefes
- Yemek yedikten sonra hemen kusma
Ne Yapmalısınız?
- Kedinizin veya köpeğinizin sindirim sorunları yaşadığını fark ederseniz hemen veteriner hekime danışın; erken müdahale önemlidir.
- Diyetlerini gözden geçirin; veteriner hekimin önerdiği kaliteli mamaları tercih edin.
- Aşırı yemelerini engelleyin; porsiyon kontrolüne dikkat edin.
- Kardiyomiyopati
- Kalp kapakçığı hastalıkları
- Aritmiler
- Lipidose
- Pulmoner hipertansiyon
- Nefes nefese kalma
- Zayıflama
- Ateş
- Sık idrara çıkma
- Leke leke kaybolma
- Halsizlik
- Öksürme
- Tüylerinin dökülmesi
lidez
7. Kalp Hastalıkları
Kediler ve köpeklerde görülen en sık kalp hastalıkları şunlardır:
Kalp hastalıklarının belirtileri:
< li>Kusma
Ne Yapmalısınız?
- < li>Kedinizin veya köpeğinizin kalp sağlığıyla ilgili düzenli kontroller yaptırmasına özen gösterin. < li>Diyetlerine dikkat edin; veteriner hekimin önerdiği şekilde besleyin. < li>Düzenlı egzersiz yapmasına teşvik edin; birlikte yürüyüşe çıkın veya oyun oynayın.
8. Karaciğer Hastalıkları
Kedilerde karaciğer hastalıklarının görülme sıklığı daha fazladır ancak köpeklerde de bu hastalığa yakalanma durumu söz konusudur.
Ayrıca bazı ilaçların aşırı kullanımı da karaciğer hasarına neden olabilir. Bunun için ilaçların kullanım talimatlarına mutlaka uyun.
Tüm bunların yanı sıra evde beslenen kedi ve köpeklerin aldığı yiyeceklerden de karaciğer hasarı meydana gelebilir.
Karaciğer hastalıklarının belirtileri:
- < li>Ateş < li>Dışkısının koyu renk olması < li>Tükettiği mamaya karşı isteksizlik < li>Düşük enerji < li>Kusma < li>Sarı renk gözlemlenmesi (cildinde ve gözlerinde) < li>Bazı bölgelerde tüylerinin dökülmesi
Ne Yapmalısınız?
- < li>Kedinizin veya köpeğinizin karaciğer sağlığıyla ilgili düzenli kontroller yaptırmasına özen gösterin. < li>Diyetlerine dikkat edin; veteriner hekimin önerdiği şekilde besleyin. < li>Bazı ilaçların karaciğere zarar verebileceğini unutmayın; mutlaka kullanım talimatlarına uyun.
9. Eklem Problemleri (Diz, Dirsek vs.)
Köpeklerde eklem problemleri görülebilir ancak kedilerde de bu tür problemler yaşanması mümkündür. Özellikle aşırı kilolu olan kedi ve köpeklerde eklem problemleri daha sık görülmeye başlar.
Bunun yanı sıra hipo veya hiper tiroidizm gibi rahatsızlıklarda eklem problemlerini tetikleyebilir.
Eklem problemlerinin belirtileri:
- < li>Ağrılı hareket etme < li>Eklemlerini kullanırken ses çıkarma < li>Eklemlerinde şişlik gözlemlenmesi < li>Ateş < li >Hareket etme konusunda isteksizlik
Ne Yapmalısınız?
- < li>Kedinizin veya köpeğinizin eklem sağlığıyla ilgili düzenli kontroller yaptırmasına özen gösterin. < li>Diyetlerine dikkat edin; veteriner hekimin önerdiği şekilde besleyin. < li >Aşırı kilo almalarını engelleyin; porsiyon kontrolüne dikkat edin.
10. Şeker Hastalığı (Diyabet)
Diyabet kedilerde daha yaygın görülse de şeker hastalığı köpeklerde de rastlanabilecek bir sağlık problemidir.
Diyabetin belirtileri:
- < li>Sık idrara çıkma < li>Tükettiği mamaya karşı isteksizlik < li>Aşırı su içme < li>Zayıflama < li>Kusma
(Kedilerde şeker hastalığının teşhisinde yapılan kan testlerinde fruktozamin değerlerine bakılmektedir.)
diyabet belirtileri:
(< ul >< li >Sık idrara çıkma < / li >< < li >Tükettiği mamaya karşı isteksizlik < / li >< < li >Aşırı su içme < / li >< < li >Zayıflama < / li >< < li >Kusma < / li > < p >(Köpeklerde kan şekeri düzeylerini belirlemek için glukometre kullanılmaktadır.)
< strong >Ne Yapmalısınız? < ul >< li >Kedinizin veya köpeğinizin diyabet belirtileri gösterdiğini fark ederseniz mutlaka veteriner hekime başvurun < / li >< < li >Diyabet teşhisi konulduysa, veteriner hekiminizin önerdiği diyetleri uygulayın < / li >< < li >Diyabetik kedilerde veya köpeklerde düzenli olarak kan şekeri ölçümleri yapın < / li > < p > < strong >Son Söz: < / strong > < p >Dünya genelinde milyonlarca insan kedileri evcil hayvan olarak beslemekte, hayatlarının bir parçası haline getirmektedir.
< br /> < strong >Kediler kaç yaşında doğurgan olur?
Kediler yaklaşık olarak 6-8 aylıkken doğurgan hale gelir.
< br /> < strong >Kediler günde kaç saat uyur?
Kediler ortalama olarak günde 12-16 saat uyur.
< br />< / p > < p >Köpekler ise hem görev hayvanı hem de evcil hayvan olarak tercih edilmektedir. Özellikle yalnız yaşayan kişilerin vazgeçilmez dostları arasında yer alırlar.
< br />< / p > < p >Evcil hayvan sahiplerinin yaklaşık %60’ı bir kedi sahibi olduklarını ya da geçmişte baktıklarını söylemektedir.
< br /> < strong >Köpekler ne zaman doğurgan olur?
Köpekler yaklaşık olarak 6-12 aylıkken doğurgan hale gelir.
< br />< / p > < p >Kediler ile birlikte pek çok insana sevinç getiren kedi ve köpek dostlarımızdır. Onların sağlığına dikkat etmek ise hepimizin sorumluluğundadır.
< br />< / p >