Kedilerde ishal, birçok farklı nedenle ortaya çıkabilen sindirim sistemi rahatsızlığıdır. Viral enfeksiyonlar, parazitler, bakteriyel enfeksiyonlar, yiyeceklere karşı intolerans veya alerji, stres ve bazı tıbbi koşullar kedilerde ishale neden olabilecek yaygın faktörlerdir. İshal genellikle kedilerde yumuşak veya sıvı dışkı ile karakterizedir ve kedilerde kusma, iştahsızlık, ateş ve dehidratasyon gibi diğer semptomlarla birlikte görülebilir. Kedilerde ishal tedavisi, altta yatan nedene bağlıdır ve diyet değişiklikleri, ilaçlar veya daha ciddi vakalarda hastaneye yatış ve destekleyici bakım gerektirebilir.
Kedilerde İshal Nedir?
Kedilerde ishal, kedinin bağırsak hareketlerinin hızlandığı ve daha sıvı hale geldiği bir durumdur. Normalde kedilerin dışkısı katı ve şekillidir, ancak ishal durumunda dışkı yumuşak veya sıvı olabilir. İshal, bağırsakların iltihaplanması, enfeksiyon, parazit veya sindirim sistemi besinleri doğru bir şekilde işleyemediğinde meydana gelir.
Kedilerde ishal akut veya kronik olabilir. Akut ishal genellikle birkaç gün içinde çözülürken, kronik ishal haftalar veya aylarca devam edebilir. İshal, kedinin dehidrate olmasına ve besin maddelerini emmesinde zorluk yaşamasına neden olabileceğinden ciddi bir sağlık sorunu olabilir.
Kedilerde İshal Belirtileri Nelerdir?
Kedilerde ishal belirtileri genellikle yumuşak veya sıvı dışkı ile karakterizedir. İshal dışında kedilerde görülebilecek diğer belirtiler şunları içerebilir:
- Vücut ısısında artış (ateş)
- Kusma
- İştahsızlık
- Ekstra salya
- Kedinin mırıldanırken yaşadığı zorluk
- Karın ağrısı
- Depresyon
- Hiperaktivite
- Bağırsak gazı
- Bağırsaklarda kramplar
Bazı vakalarda ishal, kedinin vücudundan toksinlerin atılması olarak düşünülebilir. Toksinler yiyeceklerden, parazitlerden veya çevresel faktörlerden kaynaklanabilir.
Ayrıca, ishalin yanı sıra kedinin dışkısında kan veya mukus bulunması gibi daha ciddi belirtiler de ortaya çıkabilir. Kedinizi en son ne zaman veterinere götürdüğünüzden bağımsız olarak, bu tür daha ciddi belirtileri fark ederseniz veterinerinizle iletişime geçmeniz önemlidir.
Kedilerde İshal Neden Olur?
Kedilerde ishalin birçok yaygın nedeni vardır ve bu nedenler arasında şunlar bulunur:
- Virüsler: Kedilerin ishal olmasının en yaygın nedenlerinden biri virüslerdir. Özellikle yavru kedileri etkileyen kedi enterit virüsü (panleukopenia) ve kedi bağışıklık virüsü (FIV) yaygın kedi ishal nedenleridir.
- Parazitler: Kancalı kurtlar, tenyalar ve giardia gibi iç parazitler kedilerde ishal neden olabilir. Yavru kediler yetişkin kedilere göre parazitlere daha duyarlıdır.
- Bakteriyel enfeksiyonlar: Salmonella ve E.coli gibi bakteriyel enfeksiyonlar da kedilerin ishal olmasına neden olabilir. Bakteriyel enfeksiyonlar genellikle kirli su veya kontamine yiyeceklerle ilişkilidir.
- Yiyecek alerjileri: Kedilerin bazı yiyeceklere, özellikle de protein kaynaklarına (sığır eti, tavuk veya balık gibi) alerjisi olabilir.
- Toksinlere maruz kalma: Kedilerde ishalin bir başka nedeni de toksik maddelere (bazı bitkiler, temizlik ürünleri veya ilaçlar gibi) maruz kalmaktır.
- Stres: Taşınmak, eve yeni bir evcil hayvan getirmek veya günlük rutinde yapılan değişiklikler gibi stres kedilerde ishal dahil çeşitli sindirim sorunlarına neden olabilir.
- Diyet değişiklikleri: Kedilerin diyetinde ani değişiklikler (bir tür mamadan diğerine geçiş gibi) sindirim bozukluğuna ve ishale yol açabilir.
- Bazı ilaçların kullanımı: Antibiyotikler veya kemoterapi ilaçları gibi bazı reçeteli ilaçlar da kedilerde ishalin yan etkisi olabilir.
- Kronik hastalıklar: Tiroid bezinin aşırı aktif olması (hipertiroidizm), bağırsak iltihabı veya tümörler gibi kronik hastalıklar da uzun süreli ishale yol açabilir.
Kedilerde İshal Nasıl Teşhis Edilir?
Kedinizin ishal olduğunu fark ettiğinizde veteriner hekiminize başvurmanız önemlidir. Veteriner, kedinizin sağlık geçmişi hakkında bilgi alacak ve fiziksel bir muayene yapacaktır. Gerekirse aşağıdaki testlerden bazılarını önerebilirler:
- Dışkıda kan veya mukus varlığı için dışkı muayenesi
- Dışkıda parazit varlığı için dışkı testi
- Kanın elektrolitlerini ve iç organ fonksiyonlarını kontrol etmek için kan testi
- Kedinizin barsaklarının iç yüzeyini görüntülemek için endoskopi
- Kedinizin barsaklarının bir parçasını almak için biyopsi
- Kedinizin karın bölgesinden sıvı örneği almak için ultrason
Kedinizin ishalinin nedenini bulmak bazen zor olabilir ama altta yatan nedeni bulmak en uygun tedaviyi uygulayabilmek için önemlidir.
Kedilerde İshal Tedavisi Nasıl Yapılır?
Kedinizin ishal tedavisi altta yatan nedene bağlıdır. İnflamatuar barsak hastalığı veya tiroid sorunları gibi kronik bir rahatsızlıktan kaynaklanıyorsa uzun süreli tedavi gerekebilir. Ayrıca aşağıdaki tedavi yöntemlerinden bazılarını da veterineriniz önerebilir:
- Diyet değişiklikleri: Kedinizin ishaline neden olan gıda alerjisi veya intolerans varsa veterineriniz hipoalerjenik bir diyet önerebilir.
- Sıvı takviyesi: İshal dehidrasyona neden olabileceğinden veterineriniz kedinize sıvı takviyesi önerecektir. Daha hafif vakalarda su sağlamanız yeterli olabilirken daha ciddi vakalarda damar içi sıvı tedavisi gerekebilir.
- Probiyotikler: Kedinizin bağırsak florasını dengelemeye yardımcı olabilecek probiyotik takviyeler verebilirler.
- İlaçlar: Parazit enfeksiyonu varsa antiparazitik ilaçlar, bakteriyel enfeksiyon varsa antibiyotikler veya mide asidini azaltmaya yardımcı olmak için farklı ilaçlar yazabilirler.
- Tıbbi bakım: Eğer kedinizin durumu ciddiyse hastanede izlenmesi gerekebilir.
Kedilerde İshal Hangi Besinleri Tüketmelidir?
Kedinizin sindirim sistemi hassas ise aşağıdaki besin maddeleri yardımcı olabilir:
- Pişmiş tavuk (derisiz ve kemiği olmayan)
- Pişmiş pirinç
- Pişmiş tatlı patates
- Pişmiş balkabağı
- Pişmiş yulaf ezmesi
- Pişmiş makarna
Ayrıca kedinizin ishal durumunda sindirimini yormamak için mümkünse mama vermemekte ara sıra aç kalmasına izin vermek de faydalı olabilir. Ancak bu sadece birkaç saatlik bir açlık olmalı, daha uzun süre aç kalması sağlık sorunlarına yol açabilir. Su sağlamanız ise dehidrasyonu önlemek için önemlidir.
Kedinizin ishalinin nedeni ve ciddiyetine bağlı olarak özel olarak formüle edilmiş bir diyete ihtiyacı olabilir. Bu nedenle beslenme değişiklikleri yapmadan önce mutlaka veteriner hekiminize danışın.
Kedilerde İshal Önlenebilir mi?
Kedilerde ishal her zaman önlenebilir olmayabilir çünkü bazı vakalar parazitler, toksinlere maruz kalma veya viral enfeksiyonlar gibi kontrol edemeyeceğiniz faktörlerden kaynaklanabilir ancak aşağıdaki ipuçları kedinizin ishale yakalanma riskini azaltmaya yardımcı olabilir:
- Kedinizin aşılarının güncel olduğundan emin olun.
- Kedinizin erişebileceği alanlarda toksik maddeler bulunmadığından emin olun.
- Yeni bir veteriner reçetesi almadan kedinizin diyetinde ani değişiklikler yapmayın.
- Kedinizin sağlıklı ve dengeli bir diyetle beslendiğinden emin olun.
- Kedinizin hijyenine dikkat edin; kum kabını düzenli olarak temizleyin ve kullandığınız temizlik ürünlerinin kedilere zarar vermeyen ürünler olmasına dikkat edin.