Köpeklerin çok eski çağlardan beri insanlar ile beraber yaşadığı, tarih öncesi dönemlerden beri evcilleştirildiği ve bu süreçte daima insanlara yardım ettikleri bilinmektedir. Nitekim köpekler günümüzde de birçok insan tarafından yardım, koruma, rehberlik, savunma ve/veya arkadaşlık amacıyla beslenmektedir. Aynı zamanda köpeklerin bazı hastalıkları tespit edebilme özellikleri olduğu da çeşitli araştırmalarda ortaya konulmuştur. Bu yönüyle köpeklerin insanlara çok önemli faydaları bulunmaktadır.
İslam âleminde köpekler hakkında çeşitli rivayetler ve görüşler bulunmaktadır. Bu konuda en çok merak edilen konulardan birisi ise “Köpek olan eve melek girer mi” sorusunun cevabıdır. Bu konudaki hadislerdeki ifadelerden yola çıkarak hem meleklerin köpek bulunan evlere girip girmemesi konusunu hem de köpek beslemenin dinî olarak hükmünü açıklamaya çalışacağız.
Köpek Olan Eve Melek Girer mi?
Bu konuda farklı hadislerde çeşitli açıklamalar yer almaktadır. Bir hadiste meleklerin köpek, domuz ve put bulunan evlere girmediği bildirilmiştir (Buhârî, Ezân 207, Süffî 4; Müslim, Selâm 116). Yine bir hadiste ise meleklerin köpek gibi pis şeylerle temas eden, yani onlarla aynı ortamı paylaşan kimselere de yaklaşmadığı ifade edilmiştir (Tirmizî, Tahâret 34; Dârimî, Salât 247).
Hanefî fıkıh âlimleri bu hadislerden yola çıkarak hüküm çıkarmışlar ve köpeğin evde beslenmesinin, evin içinde bulunduğu duruma bağlı olarak melek girmesine engel teşkil edip etmeyeceğine dair çeşitli görüşler ortaya koymuşlardır. Buna göre eğer köpek sürekli olarak eve kapalı durumda tutuluyorsa veya eve ihtiyacını gidirmek için girip çıkıyorsa bu durumda evin meleklerin girmesine engel teşkil etmez. Fakat köpeğin sürekli olarak evin içinde serbest bir şekilde dolaşması halinde meleklerin evin içine girmesi bu durumda mümkün olmayacaktır (İbn Âbidîn, Reddü’l-Muhtâr, 1/155).
Köpek Beslemenin Dinî Hükmü ve Sağlık Etkileri
Dinî hüküm: Yukarıda da ifade ettiğimiz gibi köpeklerin beslenmesi hakkında İslam âleminde farklı görüşler bulunmaktadır. Bu konudaki hadislerde yer alan ifadeler bazı âlimler tarafından köpeğin hangi amaçla beslenildiğine göre farklı şekillerde yorumlanmıştır.
Kimi âlimler, bir ihtiyacın olmadığı hâldeki köpek beslemenin günah olduğunu ifade ederken (Müslim, Selâm 116), ihtiyac hâldeki beslemenin ise sevap kazandıracağı görüşünü benimsemişlerdir (Müslim, Selâm 117). Tüm bunlara ek olarak bir âlimin ifadesine göre ise sahih bir hadiste bildirildiği üzere su içirdiği köpeğin susuzluktan ölmesi sebebiyle Allah Teâlâ bir kadını affettiği gibi bir kadının da köpeğe eziyet etmesi sebebiyle bir fahişeyi azaplandırdığı bildirilmiştir (Buhârî, Edeb 76; Müslim, Eşribe 107). Bu hadisten hareketle köpeklere eziyet etmemenin yanı sıra onlara iyi davranmanın da çok önemli bir ibret ve ders niteliğinde olduğuna ayrıca dikkat çekilmelidir.
Sağlık etkileri: Köpeklerin insanlara yardımcı olmaları ile ilgili olarak yapılan çeşitli araştırmalar onların insan sağlığı üzerinde çok önemli olumlu etkilerinin bulunduğunu da ortaya koymuştur. Buna göre köpek sahipliğinin çeşitli kalp-damar hastalıkları riskini azalttığı, kan basıncını düşürdüğü, kolesterol düzeyini azalttığı ve stres seviyesini düşürerek daha mutlu olunmasını sağladığı ifade edilmektedir. Bunun yanında, özellikle yalnız yaşayan ya da kronik hastalığı bulunan kişiler için koruyucu, yardımcı ve rehber nitelikte olabilecekleri çeşitli araştırmalarda vurgulanmaktadır.