Köpekler, sahip oldukları iç güdüler sayesinde cinsel olgunluğa ulaşınca farklı davranışlar sergilemeye başlarlar. Hem erkek hem de dişi köpeklerde görülen bu değişiklikler, temel olarak koku alma duyularının artmasıyla bağlantılıdır. Bu dönem, köpeklerin hem fiziksel hem de psikolojik olarak en çok etkilendikleri evrelerden biridir. Bu nedenle bu dönemlerde köpek bakımı hakkında daha fazla bilgi sahibi olmanız ve dikkat etmeniz gereken unsurlar hakkında bilgi sahibi olmanız gerekir.
Köpeklerde Cinsel Olgunluk Belirtileri Nelerdir?
Köpek ırkı, cinsiyeti ve genetik yapısına bağlı olarak ortalama 6-12 aylıkken cinsel olgunluğa ulaşırlar. Ancak bazı küçük ırk köpekler bu olgunluğa ulaşmak için daha uzun süre bekleyebilirler. Köpeğiniz cinsel olgunluğa ulaştığında aşağıdaki belirtileri gösterebilir:
- Erkek Köpeklerde: Cinsel olgunluğa ulaşan erkek köpekler, dişi köpeklerin idrarıyla bıraktıkları cinsel feromonleri algılayarak daha sıklıkla koku almaya çalışır ve dişi köpeklere daha yakın davranışlar sergileyerek onlara erişmeye çalışırlar. Ayrıca testisleri belirgin şekilde büyür ve sarkmaya başlar. Cinsel olgunluğa erişen bir erkek köpeğin en belirgin özelliklerinden biri, cinsel organının daha sık görünmesidir. Bu nedenle, evcil hayvanınızın cinsel organını sık sık görüyorsanız, bu onun cinsel olgunluğa eriştiğinin bir işareti olabilir.
- Dişi Köpeklerde: Dişi köpekler ilk olarak 6-12 aylıkken, bazı ırklar ise 18 aylıkken ilk kızgınlık dönemine girebilirler. Kızgınlık dönemi boyunca dişi köpeklerin vulvalarında şişlik ve ıslaklık meydana gelir. Bu dönemde dişi köpekler daha oyuncu ve hareketli olabilirler. Aynı zamanda dişi köpeğin kızgınlık döneminde olduğunu anlamanızı sağlayacak pek çok davranış sergileyebilirler.
Cinsellik Dışı Erkek Köpek Davranışları
Köpeklerin erkeklik hormonu olan testosteronun etkisiyle erkek köpekler cinsellik dışındaki konularda da farklı davranışlar sergileyebilirler. Bu davranışların başında erkek köpeklerin kendi alanlarını idrarlarıyla işaretlemeleri gelir. Erkek köpekler, kendi bölgelerini işaretlemek için idrarlarını sıklıkla kokulu bir şekilde bırakırlar. Bu durum, onların çevrelerinde başka bir erkeğin varlığından memnun olmadıklarının ve dişiler için rekabet ettiklerinin bir göstergesidir.
Erkek köpekler ayrıca, sosyal statülerini göstermek için de idrarlarını kullanırlar. Bir başka deyişle, ne kadar yüksek statülü veya dominantlarsa o kadar çok ve o kadar geniş alanlara idrarlarını bırakırlar.
Bunların yanında erkek köpekler, yanaklarını ve vücutlarını çeşitli yüzeylere sürterek de hem cinsel hem de sosyal olarak tatmin olmaya çalışabilirler.
Dişi Köpeklerde Cinsellik Dışı Davranışlar
Dişi köpekler cinsel olarak olgunlaştıklarında sadece cinsellik dışı davranışlar da sergilemeye başlarlar. Bu davranışların başında kızgınlık döneminin getirdiği hormonal değişikliklerin etkisiyle artan iştah gelir. Özellikle protein ağırlıklı mamalar tüketen dişi köpekler, cinsellik dışında bu dönemde daha fazla beslenmeye başlayabilirler.
Bunun yanında dişi köpekler, cinsel olgunluk döneminde daha nazik ve uyumlu bir karakter sergileyebilirler. Aile üyelerine daha fazla yakınlaşabilir ve oyuncu bir karaktere bürünebilirler. Bu dönemde dişi köpeğin vulvasındaki değişikliklerden haberdar olan aile üyeleri ona daha fazla ilgi gösterebilir ve bu da onun daha mutlu hissetmesine yardımcı olabilir.
Köpeklerde Cinsel Olgunluk Dönemi Bakımı Nasıl Olmalı?
Köpeklerde cinsellik, sadece üreme iç güdüsüyle tetiklenen bir olay değildir. Köpeklerin her zaman gündüz veya gece fark etmeksizin sevişmeleri mümkündür. Bu nedenle özellikle erkek köpeklerde cinsel olgunluk döneminde dikkatli olmanız ve onlara gereken bakımı sağladığınızdan emin olmanız gerekir.
Dişi Köpeklerin Bakımı
Kızgınlık dönemindeki dişi köpekler, hem fiziksel hem de duygusal olarak fazla ilgiye ihtiyaç duyarlar. Bu nedenle onlara ekstra sevgi ve ilgi gösterilmesi gerekir. İlgiyi artırmanın yanında bakımını da ihmal etmemelisiniz. Özellikle kızgınlık döneminde banyo yaptırmak isteyen dişi köpeğinizi hijyenik olması açısından banyo yaptırabilirsiniz. Buna ek olarak dişi köpeğinize özel pet hijyenik pedlerden temin ederek kullanmasını sağlayabilirsiniz. Ped kullanmak hem dişi köpeğinizin hijyenini sağlamaya yardımcı olacak hem de eşyalarınıza kan gelmesi riskini azaltacaktır.
Erkek Köpeklerin Bakımı
Cinsel olgunluk dönemindeki erkek köpeklerin bakımı da oldukça önemlidir. Bu dönemde erkek köpekler feromonleri algılayarak etraftaki kokulara daha çok odaklanırlar ve dikkatleri dağılır. Onları daha önce alıştıkları alanlarda bile kaybolmaya çalışacaklardır. Bu nedenle özellikle yürüyüşe çıktığınızda daha dikkatli olmalısınız. Köpeğinizin kaybolma ihtimalini azaltmak için ona kaybolduğunda bulabileceği bir kimlik ya da tasma üzerine iletişim bilgilerinizi yazabilirsiniz.
Erkek köpeğinizin bakımını yapmak için aşağıdaki adımları takip edebilirsiniz:
- Onu düzenli olarak tarayarak tüy dökülmesini azaltabilir ve cildinin sağlığını koruyabilirsiniz.
Erkek köpeğinizin cinsel organını düzenli olarak temizlemeli ve hijyenik ped kullanıyorsanız ondan faydalanmasını sağlayabilirsiniz. - Erkek köpeğinizin feromon salgılamasını teşvik etmek için onunla düzenli olarak egzersiz yapmalı ve kaslarının gelişmesine yardımcı olmalısınız.
- Onun karakterine uygun mamalar tercih ederek sağlıklı bir şekilde beslenmesini sağlayabilirsiniz.
- Şayet sağlık sorunları veya farklı davranış problemleriyle karşılaşırsanız veteriner hekiminize danışarak ona en uygun tedaviyi almasını sağlayabilirsiniz.
Köpeklerde Cinsellik Hakkında Sık Sorulanlar
Köpeklerde Cinsellik Ne Zaman Başlar?
Cinselliğin başlangıcı olarak kabul edilen kızgınlık dönemi her ırkta farklı zamanlarda ve farklı sıklıklarda meydana gelir. Köpek cinsiyeti, ırkı ve genetik yapısına bağlı olarak ortalama 6-12 aylıkken kızgınlık dönemine girmeye başlarlar. Bazı küçük ırklar ise bu döneme girmek için daha uzun süre bekleyebilirler.
Köpeklerde Cinselliği Engelleme Yöntemleri Nelerdir?
Köpeklerdeki cinselliği engellemenin en yaygın yolu cerrahi kastrasyon ya da ovariektomi işlemleridir. Kastrasyon işlemi erkek köpeklerden testislerin, ovariektomi işlemi ise dişi köpeklerden yumurtalıkların alınmasıyla gerçekleştirilir. Bu operasyonlar sonrasında köpeklerdeki cinsellik hormonu salgılanması duracağı için artık cinsellikle ilgili herhangi bir davranış sergilemeleri mümkün olmayacaktır.