Anakinra, romatoid artrit, juvenil idiyopatik artrit ve kronik aktif spondiloartrit gibi eklem ağrısı ile ilişkili otoimmün hastalıkların tedavisinde kullanılan bir ilaçtır. Anakinra, vücutta iltihaplanmaya neden olan sitokin adı verilen bir proteinin etkisini bloke eder. Genellikle haftada bir veya günde bir kez cilt altına enjeksiyon şeklinde kullanılır. Anakinra, diğer ilaçlara yanıt vermeyen veya bu ilaçları tolere edemeyen hastalarda kullanılabilir. Anakinra kullanımı sırasında enfeksiyon riski arttığı için dikkatli olunmalıdır.
Anakinra Nedir?
Anakinra, romatoid artrit (RA), juvenil idiyopatik artrit (JIA) ve kronik aktif spondiloartrit (CAS) gibi eklem ağrısı ile ilişkili otoimmün hastalıkların tedavisinde kullanılan bir ilaçtır. RA, bağışıklık sisteminin yanlışlıkla eklemlere saldırdığı ve iltihaplanmasına neden olduğu kronik bir hastalıktır. Anakinra, RA tedavisinde kullanılan ilaçlardan biridir.
Anakinra, interlökin-1 (IL-1) reseptör antagonisti olarak sınıflandırılan bir biyolojik ilaçtır. IL-1, eklem iltihabına ve hasarına neden olan enflamatuar bir sitokindir. Anakinra, IL-1 reseptörlerine bağlanarak IL-1’in etkisini bloke eder ve böylece iltihabı azaltır.
Anakinra, romatoid artrit ve juvenil idiyopatik artriti olan yetişkinlerde ve çocuklarda, kronik aktif spondiloartritin (ankilozan spondilit dahil) tedavisinde kullanılır. Anakinra, diğer ilaçlara yanıt vermeyen veya bu ilaçları tolere edemeyen hastalarda kullanılabilir. Ayrıca anakinranın COVID-19 tedavisinde de kullanıldığı görülmektedir.
Anakinra Nasıl Çalışır?
Anakinra, interlökin-1 (IL-1) reseptör antagonisti olarak görev yapar ve bağışıklık sistemi hücreleri tarafından üretilen proinflamatuar sitokin olan IL-1’in etkilerini bloke eder. IL-1, romatoid artritte olduğu gibi birçok enflamatuar durumlarda önemli bir rol oynar ve bu durumlarda genellikle aşırı üretilir.
IL-1’in etkisinin blokajı sayesinde anakinra, romatoid artritin neden olduğu eklem iltihabını ve hasarını azaltır. Ayrıca anakinra kullanımı, romatoid artrit belirtilerinin şiddetini azaltmaya yardımcı olur ve hastaların daha iyi bir yaşam kalitesine sahip olmasını sağlar.
Anakinra Kullanım Alanları
Anakinra, interlökin-1 (IL-1) reseptör antagonisti olarak görev yapan bir biyolojik ilaçtır. IL-1, eklem iltihabına ve hasarına neden olan enflamatuar bir sitokindir. Anakinra kullanımı sayesinde IL-1’in etkisi bloke edilir ve böylece iltihap azalır.
Romatoid artrit tedavisinde anakinra kullanımı oldukça yaygındır. Özellikle orta veya şiddetli romatoid artriti olan hastalarda anakinra, hastalığın kontrol altına alınmasına yardımcı olabilir. Juvenil idiyopatik artrit (JIA), 16 yaşından küçük çocukları etkileyen en yaygın artrit türüdür. Anakinranın JIA tedavisinde de etkili olduğu gösterilmiştir. Kronik aktif spondiloartritin (ankilozan spondilit dahil) tedavisinde anakinra kullanılabilir.
Bu üç durum dışında anakinranın COVID-19 tedavisinde de kullanıldığı görülmektedir. COVID-19’un neden olduğu şiddetli pnömoni vakalarında anakinranın yararlı olabileceği düşünülmektedir.
Anakinra’nın Yetkisi Ne?
Anakinra’nın yetkisi, romatoid artrit (RA), juvenil idiyopatik artrit (JIA) ve kronik aktif spondiloartritin (CAS) tedavisi ile sınırlıdır. Bu koşullar dışında anakinranın etkinliği ve güvenliği konusunda yeterli veri bulunmamaktadır.
RA tedavisinde anakinra, orta veya şiddetli romatoid artriti olan yetişkinlerde kullanılır. JIA tedavisinde anakinra, 16 yaşından küçük çocuklarda juvenil idiyopatik artritle ilişkili aktif eklem hastalığı olanlarda kullanılır. Kronik aktif spondiloartritin tedavisinde anakinra, 18 yaşından büyük bireylerde kullanılır.
Anakinra’nın Etkisi Ne?
Anakinra’nın etkisi, interlökin-1 (IL-1) reseptörlerini bloke ederek romatoid artrit (RA), juvenil idiyopatik artrit (JIA) ve kronik aktif spondiloartritin (CAS) neden olduğu iltihabı azaltmaktır.
RA, bağışıklık sisteminin yanlışlıkla eklemlere saldırdığı ve iltihaplanmasına neden olduğu kronik bir hastalıktır. Romatoid artritte eklemlerdeki iltihaplanma ağrıya, sertliğe ve hareket kısıtlılığına neden olur. Anakinra kullanımı sayesinde iltihap seviyesi düşer ve bu sayede ağrı ve sertlik azalır.
Anakinra Kullanım Şekli
Anakinra enjeksiyonluk bir ilaçtır ve cilt altına enjeksiyon şeklinde kullanılır. Enjeksiyon genellikle haftada bir veya günde bir kez yapılır ancak doktorun önerdiği şekilde uygulanmalıdır.
İlk doz genellikle hastanede verilir ve hemşire enjeksiyonun nasıl yapılacağını gösterir. Daha sonra hasta kendi başına enjeksiyonu nasıl yapacağını öğrenir ve evde kendi kendine enjeksiyon yapabilir.
Enjeksiyon bölgesi karnın alt kısmı veya kolun üst kısmı olabilir ancak her seferinde farklı bir bölge kullanılmalıdır. Enjeksiyon yapılan bölgeyi temizlemek önemlidir çünkü enfeksiyon riskini azaltır.
Daha iyi sonuçlar almak için anakinrayı her gün aynı saatte almanız önerilir. Eğer dozunuzu almayı unutursanız hatırladığınız anda alabilirsiniz ancak ertesi güne bırakmayın çünkü iki doz arasında 24 saat olması önemlidir.
Anakinra Yan Etkileri Nelerdir?
Anakinranın yaygın yan etkileri arasında ciltte kızarıklık veya kaşıntı; baş ağrısı; bulantı; ateş; yorgunluk; kas veya eklem ağrısı; mide ağrısı; ishal; iştahsızlık; kilo kaybı; saç dökülmesi; grip benzeri semptomlar; kan testlerinde hafif değişiklikler bulunur.
Ayrıca anakinrayı kullanan bazı kişilerde ciltte şişlik oluşabilir ya da cilt rengi değişebilir. Bunun dışında ciddi fakat nadir görülen yan etkiler arasında akciğerlerde hava keseciklerinin iltihaplanması yani pnömoni; enfeksiyonlar yani akciğer enfeksiyonu dahil; alerjik reaksiyonlar yani nefes darlığı, yüz veya dudaklarda şişme; yüksek tansiyon yer alır.
Ciddi yetersiz kan akımı ve damar basıncı
Kan akışı yetersizse damar içindeki kan basıncı düşer ya da düşük kalır. Bu durumda vücutta bazı organlara yeterince kan gitmez ve bu organlarda hasar meydana gelir. Damar içindeki kan basıncının düşmesi hipotansiyon olarak adlandırılır.
Pnömoni
Pnömoni, akciğerlerin hava keseciklerinin iltihaplanmasıdır. Pnomoniye bakteriler ya da virüsler yol açabilir.
Enfeksiyonlar
Vücudun herhangi bir yerinde meydana gelen enfeksiyonlar ciddi sonuçlar doğurabilir.
Alerjik reaksiyonlar
Vücudun bağışıklık sisteminin yabancı maddelere karşı aşırı tepki vermesi alerjik reaksiyonlara yol açabilir.
Yüksek tansiyon
Kan damarlarının duvarlarına uyguladığı basınca tansiyon denir. Yüksek tansiyon ise bu basıncın normalden yüksek olmasıdır.
Kan Değerlerinde Değişiklikler
Kandaki hücrelerin sayısında meydana gelen değişiklikler kan değerlerinde değişiklikler meydana getirir.
Karaciğer Fonksiyon Testlerinde Değişiklikler
Karaciğerin fonksiyon testlerinde meydana gelen değişiklikler karaciğerin görevlerini yerine getirmediğini gösterir.
Sağlığınız İçin Alınması Gereken Önlemler
- Eğer enfeksiyon geçiriyorsanız ya da geçirdiyseniz doktora mutlaka bilgi verin
- Eğer ani nefes darlığı ya da hırıltınız olursa doktora başvurun
- Eğer ateşiniz olursa doktorunuza danışın
- Eğer karaciğer rahatsızlığınız varsa doktorunuza danışmadan kullanmayın
- Daha önce yüksek tansiyonunuz varsa doktorunuza danışmadan kullanmayın
- Eğer hamileyseniz ya da hamile kalmayı düşünüyorsanız doktorunuza danışmadan kullanmayın
- Bebeğinizi emziriyorsanız doktorunuza danışmadan kullanmayın
- Daha önce böbrek rahatsızlığınız varsa doktorunuza danışmadan kullanmayın
- Eğer kan değerleriniz düşükse doktorunuza danışmadan kullanmayın
- Eğer ağrı kesici ya da kortizon hormonu alıyorsanız mutlaka doktorunuza söyleyin
- Eğer kan sulandırıcı alıyorsanız mutlaka doktorunuza söyleyin
- Daha önce kalbinize stent takıldıysa mutlaka doktorunuza söyleyin