Giriş
Bulantı, kişinin mide içeriğini kasılmalarla dışarı atma isteği ve hissidir. Bulantıya neden olabilecek çok sayıda faktör bulunmaktadır. Bu faktörlerden bazıları; baş dönmesi, alışveriş yapılması, geçirilen hastalıklar, kullanılan ilaçlar, içeriği bilinmeyen yiyecekler ve uzun süreli aç kalma gibi psikolojik ve fiziksel rahatsızlıklardır. Ağızdan mideye doğru ilerleyen kasılmalar sonucu meydana gelen bulantı, genellikle mide bulantısı olarak adlandırılır. Mide bulantısı vakalarının çoğu geçicidir ancak bazı durumlarda bulantı ciddi bir sorunun belirtisi olabilir. Mide bulantısının yanı sıra kişiyi kusmaya zorlayan refleks de bulunmaktadır. Mide bulantısı ile kusma arasındaki fark kişide meydana gelen bu iki durumu anlamak açısından önemlidir. Bulantı ilaçları, mide bulantısını gidermek için kullanılır ve genellikle geçici rahatsızlıklar için reçete edilir. Ancak bu ilaçların da çeşitli yan etkileri olabilir.
Mide Bulantısı Nedir?
Mide bulantısı, kişinin kusma isteği ve hissidir. Beyinde kusma merkezi olarak bilinen alanın uyarılması sonucu meydana gelen mide bulantısı, birçok faktörden etkilenebilir. Tıpta “nausea” olarak bilinen mide bulantısının en yaygın nedenleri arasında aşırı yemek yemek, strese bağlı rahatsızlıklar, mide enfeksiyonları, reflü, migren ve zararlı toksinlere maruz kalmak yer alır.
Mide bulantısına baş dönmesi, soğuk terleme, göğüste sıkışma hissi ve hızlı kalp atışları gibi belirtiler eşlik edebilir. Mide bulantısı ile birlikte kusma meydana geldiğinde kişinin vücudu zehirli veya yabancı bir maddeyi dışarı atmaya çalışıyor demektir. Mide bulantısı kişiyi sürekli olarak rahatsız ediyorsa ve günlük yaşamını zorlaştırıyorsa bu durum ciddi bir sağlık sorununun belirtisi olabilir.
Mide Bulantısı Hangi Hastalıkların Belirtisidir?
Mide bulantısı aşağıdaki hastalıkların belirtileri arasında yer alır:
-
Akciğer kanseri
-
Karaciğer sirozu
-
Safra kesesi iltihabı (kolesistit)
-
Pankreas kanseri
-
Mide kanseri
-
Böbrek yetmezliği
-
Tiroid bozuklukları
-
Kulak burun boğaz kanseri
-
Kafatası içerisinde basınç artışı
-
Gebelik
-
Gıda zehirlenmesi
-
Migren
-
Kalp krizi
-
Apandisit
Mide Bulantısına Ne İyi Gelir?
Mide bulantısı yaşayan kişiler aşağıdaki yöntemleri deneyerek mide bulantısını hafifletebilir:
-
Zencefil tüketmek: Zencefil, mide bulantısını hafifletmeye yardımcı olabilir. Zencefilli çay içmek veya zencefil şekerlemeleri tüketmek faydalı olabilir.
-
Nane: Nane çayı içmek veya naneli şekerlemeler tüketmek mide rahatlamasına yardımcı olabilir.
-
Aromaterapi: Aromaterapi yağları özellikle nane yağı mide bulantısına iyi gelebilir. Ayrıca limonun kokusu da mide bulantısını azaltabilir.
-
Sakin kalmak: Mide bulantığı durumunda stres ve kaygıyı azaltmak belirtileri hafifletebilir. Derin nefes alarak rahatlamak faydalı olabilir.
-
Belli pozisyonda oturmak: Mide bulantısı durumunda otururken sırtınızı yaslayarak belinizi destekleyin. Bacaklarınızı hafifçe açarak oturun. Bu pozisyon midede oluşan basıncı azaltabilir.
-
Buz kompresi: Buz torbasını alnınıza veya boynunza koymak mide bulantısını azaltmaya yardımcı olabilir.
-
Hafif yiyecekler: Kraker, tost veya pirinç gibi hafif yiyecekler mideyi daha fazla yormadan enerji verebilir.
-
Bol su içmek: Su içmek vücudun sıvı dengesini korumasına yardımcı olabilir ancak aşırı miktarda su içmek de midede basınç oluşturabileceğinden dikkatli olunmalıdır.
-
Küçük öğünler: Küçük ve sık öğünler yemek midede aşırı doluluk hissini önleyerek mide bulantısını azaltabilir.
-
Aloe Vera: Aloe Vera suyu sindirim sistemini yatıştırmaya yardımcı olabilir ancak aşırı tüketiminden kaçınılmalıdır.
-
Sakinleştirici çaylar: Rezene, papatya ve melisa çayları sindirimi kolaylaştırabilir ve mideyi rahatlatabilir.
-
Aç karnına su içmemek: Su aç karnına içildiğinde mide asidini artırarak mide bulantısına neden olabilir.
-
Dikey pozisyonda kalmak: Yemek yedikten sonra en az üç saat dik pozisyonda kalmak sindirime yardımcı olabilir.
-
Asitli yiyeceklerden kaçınmak: Asitli yiyecekler midenin daha fazla asit üretmesine neden olabileceğinden dikkat edilmelidir.
-
Ağır kokulardan kaçınmak: Özellikle yemek pişirirken yayılan ağır kokular midede bulantı oluşturabilir.
-
Sigara içmemek: Sigara içmek mide zarını tahriş ederek mide bulantısını kötüleştirebilir.
-
Alkol tüketmemek: Alkol tüketimi de mideyi tahriş edebileceğinden dikkat edilmelidir.
-
Stresten uzak durmak: Yoga ve meditasyon gibi gevşeme teknikleri stres seviyesini azaltarak mide sağlığını koruyabilir.
-
Egzersiz: Hafif egzersizler sindirime yardımcı olabilir ancak ağır egzersizlerden kaçınılmalıdır.
-
Aç kalmamaya dikkat etmek: Uzun süre aç kalmak midenin asit üretmesini artırarak mide bulantısına neden olabilir.
-
Yavaş yemek yemek: Hızlı yemek yemek midenin daha fazla çalışmasına neden olabileceğinden yavaş ve kontrollü bir şekilde yemek faydalıdır.
-
Yemekten sonra su içmemek: Yemekten hemen sonra su içmek midenin daha fazla dolmasına neden olabileceğinden kaçınılmalıdır.
-
Yemeklerden önce hava almak: Yemek yemeye başlamadan önce açık havada biraz zaman geçirmek midenin daha az yorulmasını sağlayabilir.
-
Yemekleri iyi çiğnemek: İyi bir şekilde çiğnenmeyen yiyecekler midede daha fazla tahrişe neden olabileceğinden dikkat edilmelidir.
-
Küçük lokmalar almak: Büyük lokmalar almak midenin daha fazla çalışmasına neden olabileceğinden küçük lokmalar almak faydalıdır.
-
Yatmadan önceki öğünlerde dikkatli olmak: Yatmadan en az üç saat önce yemek yemek midenin gece boyunca rahat etmesini sağlayabilir.
-
Kabızlık durumunda lifli gıdalar tüketmek: Kabızlık durumunda lifli gıdalar tüketmek bağırsak hareketlerini artırarak kabızlığa iyi gelebilir.
-
Mideyi yormamak: Mide bulantısı durumunda ağır sporlar yapmak midenin yorulmasına neden olabileceğinden kaçınılmalıdır.
-
Alkol ve sigaradan uzak durmak: Alkol ve sigara tüketimi de mideyi tahriş edebileceğinden dikkat edilmelidir.
-
Stresten uzak durmak: Yoga ve meditasyon gibi gevşeme teknikleri stres seviyesini azaltarak mide sağlığını koruyabilir.
-
Egzersizi ihmal etmemek: Hafif egzersizler sindirime yardımcı olabilir ancak ağır egzersizlerden kaçınılmalıdır.
-
Aç kalmamaya dikkat etmek: Uzun süre aç kalmak midenin asit üretmesini artırarak mide bulantısına neden olabilir.Mide bulantısının şiddeti kişiden kişiye değişebilir ancak kişi günlük yaşamında zorluk hissediyorsa bu durum bir uzman tarafından değerlendirilmelidir.