Evde hasta bakımı, son yıllarda hastanelerin yoğun bakım ünitesi ve acil servislerinde oluşan yoğunluktan dolayı oldukça fazla tercih edilen bir hizmettir. Evde hasta bakım hizmetleri, sağlık hizmetlerinin ev ortamında profesyonel bir ekip tarafından sunulmasıdır. Bu hizmetler, hasta bireylerin fiziksel ve duygusal ihtiyaçlarını karşılamayı amaçlar. Bu yazımızda sizlere evde hasta bakımı ve evde hasta bakımı fiyatları hakkında detaylı bilgiler vereceğiz.
Evde Hasta Bakımı Nedir?
Evde hasta bakımı, genellikle kronik hastalığı olan, yaşlı veya engelli bireyler için tasarlanmış bir hizmettir. Bu hizmetler, bireylerin hastaneye gitmelerine gerek kalmadan evlerinde kaliteli sağlık hizmeti alabilmelerini sağlar. Evde hasta bakımında hemşireler, bakım teknikerleri, fizyoterapistler ve sosyal hizmet uzmanları gibi çeşitli sağlık profesyonelleri görev alabilir.
Evde Hasta Bakımının Amaçları Nelerdir?
Evde hasta bakımının temel amacı, bireylerin yaşam kalitesini artırmak ve bağımsızlıklarını mümkün olduğunca korumaktır. Bu amaç doğrultusunda evde hasta bakımının şu önemli hedefleri bulunmaktadır:
-
Ağrı Yönetimi: Evde hasta bakım ekipleri, hastaların ağrılarını yönetmelerine yardımcı olur. Bu, ağrı kesici ilaçların uygun şekilde uygulanmasını ve olası yan etkilerin izlenmesini içerir.
-
Hastalık Yönetimi: Kronik hastalığı olan bireyler için, hastalıklarının yönetimi kritik öneme sahiptir. Evde hasta bakım ekipleri, diyabet, kalp yetmezliği veya kronik obstrüktif akciğer hastalığı (KOAH) gibi durumların yönetiminde yardımcı olabilir.
-
Rehabilitasyon: Fizyoterapi ve rehabilitasyon hizmetleri, hastaların hareket kabiliyetlerini geri kazanmalarına ve günlük yaşam aktivitelerini sürdürmelerine yardımcı olur.
-
Psiko-sosyal Destek: Evde hasta bakım ekipleri, hastalara psikolojik destek sunarak ruh hallerini iyileştirir. Aynı zamanda aile üyelerine de stresle başa çıkmaları konusunda yardımcı olurlar.
-
Beslenme ve İlaç Yönetimi: Bireylerin doğru beslenme ve ilaç alımını sağlamalarına yardımcı olmak, iyileşme sürecinde kritik bir rol oynar.
Evde Hasta Bakımında Hangi Hizmetler Verilir?
Evde hasta bakımında sunulan hizmetler hastanın ihtiyaçlarına göre değişiklik gösterebilir. Genel olarak şu hizmetler sağlanabilir:
-
Temel Bakım: Kişisel hijyen, banyo yardımı, diş fırçalama gibi temel bakım hizmetleri sağlanır.
-
İlaç Yönetimi: İlaçların doğru dozda ve zamanda alınmasını sağlama, iğne uygulamaları, damar yolu bakımı gibi ilaç yönetimi hizmetleri sunulur.
-
Yara Bakımı: Ameliyat yaraları, bası yaraları veya diğer yaraların bakımı yapılır.
-
Fizyoterapi: Fiziksel hareket kabiliyetini artırmaya yönelik egzersizler ve tedaviler uygulanır.
-
Beslenme Desteği: Hasta bireyin beslenme ihtiyaçları karşılanır, gerekiyorsa besin takviyeleri sağlanır.
-
Psiko-sosyal Destek: Hastanın ruh halini iyileştirmek için sosyal etkileşim sağlanır ve psikolojik destek verilir.
Kimler Evde Hasta Bakımından Yararlanabilir?
Evde hasta bakım hizmetleri, çeşitli sağlık sorunları olan bireyler için uygundur. Bu hizmetlerden yararlanabilecek kişiler şunlardır:
-
Yaşlı Bireyler: Yaşlılık döneminde ortaya çıkan sağlık sorunları nedeniyle günlük yaşam aktivitelerini sürdüremeyen yaşlı bireyler için evde hasta bakımı oldukça faydalı olabilir.
-
Kronik Hastalığı Olanlar: Diyabet, kalp yetmezliği veya KOAH gibi kronik hastalıkları olan bireyler, bu durumların yönetimi için evde hasta bakım hizmetlerinden yararlanabilir.
-
Ameliyat Sonrası Bireyler: Ameliyat geçiren ve iyileşme sürecinde olan bireyler, yara bakımı ve fizyoterapi gibi hizmetler için evde hasta bakımına ihtiyaç duyabilir.
-
Engelliler: Fiziksel veya zihinsel engelleri olan bireyler, günlük yaşam aktivitelerini sürdürebilmeleri için evde bakım desteğine ihtiyaç duyabilir.
-
Ağır Hastalar: İleri evre kanser veya diğer ağır hastalıklara sahip bireyler, ağrı yönetimi ve palliativ bakım için evde hasta bakımından faydalanabilir.
Evde Hasta Bakımını Kimler Gerçekleştirebilir?
Evde hasta bakımını gerçekleştirebilecek profesyoneller şunlardır:
-
Hemşireler: Hemşireler, tıbbi müdahale gerektiren durumlarda uzman sağlık profesyonelleridir. İlaç uygulamaları, yara bakımı ve tıbbi değerlendirmeler gibi hemşirelik hizmetlerini sağlayabilirler.
-
Bakım Görevlileri: Bakım görevlileri, kişisel bakım ve günlük yaşam aktivitelerinde hastalara yardım eden profesyonellerdir. Hijyen bakımı, yemek yedirme ve hareket ettirme gibi temel bakım görevlerini üstlenebilirler.
-
Fizyoterapistler: Fizyoterapistler, fiziksel hareket kabiliyetini artırmak için egzersiz programları geliştiren ve uygulayan uzmanlardır. Rehabilitasyon gerektiren durumlarda fizyoterapistler önemli bir rol oynar.
-
Beslenme Uzmanları: Beslenme uzmanları, hastaların özel beslenme ihtiyaçlarına yönelik diyet planları oluşturur. Yara iyileşmesi veya kronik hastalık yönetimi için uygun beslenme kritik öneme sahiptir.
-
Sosyal Hizmet Uzmanları: Sosyal hizmet uzmanları, hastaların sosyal ve psikolojik ihtiyaçlarını değerlendirir ve gerekli destekleri sağlar.
Evde Hasta Bakımında Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar Nelerdir?
Evde hasta bakımında dikkat edilmesi gereken hususlar şunlardır:
-
Hijyen Kurallarına Uymak: Enfeksiyon riskini azaltmak için el hijyenine dikkat edilmeli ve gerekli tıbbi ekipmanların sterilizasyonu sağlanmalıdır.
-
Ağrı Yönetimi: Ağrı yönetimi önemlidir; hastanın ağrılarının düzenli olarak değerlendirilmesi ve uygun ağrı kesicilerin verilmesi gerekir.
-
İlaç Yönetimi: İlaçların doğru dozda ve zamanda alınması kritik öneme sahiptir. Yan etkilerinin izlenmesi de önemlidir.
-
Beslenme Takibi: Hastanın beslenme durumu düzenli olarak değerlendirilmelidir; kilo kaybı veya diğer beslenme sorunları gözlemlenmelidir.
-
Hareketlilik Desteklemek: Hastanın mümkün olduğunca hareket etmesine yardımcı olunmalı; fiziksel aktiviteyi teşvik etmek önemlidir.
-
Psiko-sosyal Destek Sağlamak: Hastanın ruh halini değerlendirmek ve sosyal etkileşimi teşvik etmek önemlidir.
-
Aile Üyelerine Eğitim Vermek: Aile üyelerinin bakıma dahil olması gerekebilir; onlara gerekli eğitimlerin verilmesi önemlidir.
-
İletişim Kurmak: Hastayla açık bir iletişim kurmak, ihtiyaçlarını anlamak ve moral vermek açısından önemlidir.
-
Düzenli Kontrol Yapmak: Hastanın sağlık durumunu düzenli olarak değerlendirmek ve gerekirse tıbbi müdahaleye başvurmak önemlidir.
-
Ev Ortamını Düzenlemek: Hastanın güvenliği için ev ortamı düzenlenmeli; kayma riskini azaltmak için zeminlerin temizliği sağlanmalı ve mobilyalar düzenlenmelidir.
-
Ekip Çalışması Yapmak: Evde hasta bakımında farklı sağlık profesyonellerinin işbirliği yapması önemlidir; hemşireler, fizyoterapistler ve sosyal hizmet uzmanları arasında koordinasyon sağlanmalıdır.
-
Acil Durum Planı Hazırlamak: Beklenmedik sağlık sorunları için acil durum planı hazırlanmalı; aile üyeleri bu plan hakkında bilgilendirilmelidir.
Evde Hasta Bakımında Kullanılan Ekipmanlar Nelerdir?
Evde hasta bakımında kullanılan ekipmanlar şunlardır:
-
Hasta Yatağı: Konforlu bir uyku ve dinlenme için ayarlanabilir yataklar kullanılır.
-
Hasta Karyolası: Yatalak hastalar için hareket ettirilebilir karyolalar kullanılır; bu karyolalar çeşitli pozisyonlara ayarlanabilir.
-
Tekerlekli Sandalye: Hastanın ev içinde veya dışında hareket etmesini kolaylaştıran tekerlekli sandalyelerdir.
-
Yürüteç/Hasta Yürüyüş Aparatı: Hastanın yürümesine yardımcı olmak için kullanılan aparatlardır; dengeyi sağlamaya yardımcı olur.
-
Oksijen Cihazı/Oksijen Maskesi: Solunum desteği gerektiren hastalar için oksijen cihazları kullanılır; oksijen maskeleri de bu cihazlarla birlikte kullanılır.
-
Kalp Atış Hızı Monitörü/Pulse Oksimetre: Kalp atış hızı takibi için monitörler kullanılır; pulse oksimetre parmağa takılarak oksijen doygunluğunu gösterir.
-
Diyabetik Hasta Takip Cihazı: Diyabetik hastaların kan şekeri seviyelerini takip etmeleri için kullanabilecekleri cihazlardır.
-
İlaç Kutusu/İlaç Takip Sistemi: İlaçların düzenli alınmasını sağlamak için kullanışlı ilaç kutuları veya elektronik takip sistemleri tercih edilir.
-
Yara Bakım Seti/Dezenfektanlar: Yara bakımı için gerekli malzemeler içeren setler; dezenfektanlar da enfeksiyon riskini azaltmak için kullanılır.
-
Fizyoterapi Ekipmanları (Örneğin Egzersiz Topları): Fizyoterapi seanslarında kullanılan egzersiz ekipmanları; hareket kabiliyetini artırmaya yardımcı olur.
-
Beslenme Takip Uygulamaları/Diyet Listeleri: Hastanın beslenme ihtiyaçlarını takip etmek için kullanılabilecek mobil uygulamalar veya diyet listeleri; beslenmenin izlenmesini kolaylaştırır.
-
Acil Durum Ekipmanları (Örneğin Kalp Masajı Pedleri): Beklenmedik sağlık sorunları için acil durum ekipmanlarının hazır bulunması önemlidir; kalp masajı pedleri hayati öneme sahip olabilir.
Evde Hasta Bakımı Nasıl Yapılır?
Evde hasta bakımı şu adımlarla gerçekleştirilir:
-
Hastanın Değerlendirilmesi: İlk adım olarak hastanın genel sağlık durumu değerlendirilir; tıbbi geçmişi, mevcut sağlık sorunları ve tedavi planı gözden geçirilir.
-
Bakım Planının Oluşturulması: Hastanın ihtiyaçlarına göre özel bir bakım planı hazırlanır; bu planda yapılacak müdahaleler, ilaç takvimi ve fiziksel aktiviteler yer alır.
-
Hastanın Temel Bakımının Yapılması: Kişisel hijyen bakımı, banyo yardımı, diş fırçalama gibi temel bakım hizmetleri gerçekleştirilir;
hastanın konforu ve hijyeni sağlanır.
- İlaç Yönetimi: İlaçların doğru dozda ve zamanda alınması sağlanır; iğne uygulamaları, damar yolu bakımı gibi tıbbi müdahaleler yapılır;
ilacın yan etkileri izlenir.
- Yara Bakımı: Ameliyat yaraları veya diğer yaraların bakımı düzenli olarak yapılır; yaranın temizliği ve pansuman değişiklikleri gerçekleştirilir;
waranın iyileşmesi takip edilir.
- Fizyoterapi Seansları: Fizyoterapi seansları düzenli olarak uygulanır; egzersizler hastanın hareket kabiliyetini artırmak için gerçekleştirilir;
fiziksel aktiviteler izlenir ve gerekirse diyetisyenle iletişime geçilir;
beslenme planı oluşturulur.
- Psiko-sosyal Destek Sağlama: Hastanın ruh halini değerlendirmek için iletişim kurulur; sosyal etkileşim teşvik edilir;
fizyoterapist veya diyetisyenle iletişim kurulup seanslar planlanır;
düzenli kontroller yapılır;
hastanın sağlık durumu izlenir;
ilk yardım bilgileri edinilir;
abartif malzeme temin edilir;
güvenli ulaşım sağlanır;
vücudun doğru pozisyonda tutulmasıyla rahatsızlık hissi azaltılır;
yatak yarası riski kontrol edilir;
vücut ısısı izlenir;
nabız tansiyon kontrol edilir;
diyabetli hastalarda kan şekeri düzeyi kontrol edilir;
ağrı şiddeti sorulur;
hastalığın seyrine göre acil servisle irtibat kurulur;
teknolojik destek ekipmanları temin edilir;
avda ventilatör, bipap cihazı kullanılır;
palyatif tanı konmuşsa ötenazi ekibiyle iletişime geçilir;
aile hekiminden bilgi alınır;
hastaya refakatçilik yapılır;
sosyal hizmet uzmanlarından yardım alınır;
hastanın vefat etmesi durumunda cenaze işlemleri yapılır.