IVIG tedavisi, genellikle bağışıklık sistemi zayıf olan kişilerde enfeksiyon riskini azaltmak veya kronik otoimmün hastalığı olan bireylerde bağışıklık tepkisini azaltmak için kullanılan bir tedavidir. Bu tedavi sırasında olmasa da olur olarak kabul edilebilecek bazı yan etkiler görülebilir. IVIG tedavisinin yan etkileri, tedavi edilen hastalığa bağlı olarak değişiklik gösterebilir. IVIG tedavisinin en sık görülen yan etkileri; baş ağrısı, yorgunluk, ateş, titreme, kas ve eklem ağrıları ile bulantıdır. Bu belirtiler genellikle hafif seyreder ve kendiliğinden düzelir.
IVIG tedavisi yapılan hastaların yaklaşık %5-10’unda alerjik reaksiyon oluşabilir. IVIG tedavisinin nadir görülen yan etkileri arasında trombositopeni, akut böbrek yetmezliği, pulmoner ödem, anaflaktik reaksiyonlar, serebrovasküler olaylar ve kardiyovasküler olaylar yer alır. IVIG tedavisinin herhangi bir yan etkisiyle ilgili endişeleriniz varsa bunu mutlaka doktorunuzla paylaşmalısınız.
IVIG Tedavisi Nedir?
IVIG (Intravenous Immunoglobulin – İntravenöz immün globulin), bağışıklık sistemini güçlendirmek ve çeşitli bağışıklık ile ilgili hastalıkların tedavisinde kullanılan bir tedavi yöntemidir. Kanın sıvı kısmı olan plazmadan elde edilen, insan antikorlarının konsantre bir çözümüdür. IVIG tedavisinde bağışıklık sistemini güçlendiren antikorlar damar yoluyla direkt kana verilir.
IVIG tedavisi genellikle bağışıklık sistemi zayıf olan kişilerde enfeksiyon riskini azaltmak veya kronik otoimmün hastalığı olan bireylerde bağışıklık tepkisini azaltmak amacıyla kullanılır. Tedavi, bağışıklık sistemi işlevlerini yerine getiremeyen bireylere normal sağlıklı insanlardan elde edilen antikorların intravenöz yolla verilmesi şeklinde gerçekleştirilir. Uygulama hastane ortamında gerçekleştirilir ve genellikle birkaç saat sürer.
IVIG Tedavisi Hangi Hastalıklarda Kullanılır?
IVIG tedavisi, bağışıklık sistemi zayıf olan kişilerde enfeksiyon riskini azaltmak veya otoimmün hastalıkların tedavisinde kullanılır. Bu tedavi, özellikle aşağıdaki durumlarda etkilidir:
- Bağışıklık sistemi zayıf olan bireylerde (örn: HIV, kanser tedavisi görenler)
- Kronik otoimmün hastalıklar (örn: lupus, romatoid artrit)
- Kawasaki hastalığı gibi çocukluk dönemindeki bazı hastalıklarda
- İdiyopatik trombositopenik purpura (ITP)
- Guillain-Barre sendromu gibi nörolojik bozukluklarda
IVIG tedavisi ayrıca bazı nadir genetik bozuklukların tedavisinde de kullanılabilir.
IVIG Tedavisinin Yan Etkileri Nelerdir?
IVIG tedavisinin yan etkileri, tedavi edilen hastalığa bağlı olarak değişiklik gösterebilir. IVIG tedavisinin en sık görülen yan etkileri şunlardır:
- Ateş
- Kusma
- Baş ağrısı
- Mide bulantısı
- Ateş
- Titreme
- Kas ve eklem ağrıları
- Yorgunluk
- Düşük tansiyon
IVIG tedavisinin olası ciddi yan etkileri arasında böbrek yetmezliği, trombositopeni (kan pulcuğu sayısının düşmesi), anaflaktik reaksiyonlar, serebrovasküler olaylar (inme ya da geçici iskemik atak), kardiyovasküler olaylar (kalp krizi ya da kalp yetmezliği) yer alır.
IVIG Tedavisinde En Sık Görülen Yan Etkiler
Ateş: IVIG tedavisi alan birçok hastada hafif ateş görülebilir.
Kusma: IVIG tedavisi sonrası bazı hastalarda kusma meydana gelebilir.
Baş ağrısı: IVIG uygulanan birçok hastada baş ağrısı şikayeti görülmektedir.
Mide bulantısı: IVIG tedavisi gören hastaların bazılarında mide bulantısı olabilir.
Titreme: IVIG tedavisi yapılan bireylerin bir kısmında titreme olabilir.
Kas ve eklem ağrıları: IVIG uygulanan hastalarda kas ve eklem ağrısı şikayetleri olabilir.
Yorgunluk: IVIG tedavisi alan bireylerde yorgunluk hissi oluşabilir.
Düşük tansiyon: IVIG alan bazı hastalarda tansiyon düşüklüğü meydana gelebilir.
IVIG Tedavisinde Nadir Görülen Yan Etkiler
Böbrek yetmezliği: IVIG tedavisi alan bazı hastalarda böbrek yetmezliği görülebilmektedir.
Trombositopeni: IVIG uygulanan hastalarda trombosit sayısında düşüş meydana gelebilir.
Pulmoner ödem: IVIG tedavisi alan bazı bireylerde akciğerlerde sıvı birikmesi görülebilir.
Anaflaktik reaksiyonlar: IVIG uygulaması yapılan bazı hastalarda anaflaktik reaksiyon görülebilmektedir.
Serebrovasküler olaylar: IVIG alan bazı bireylerde beyin damarlarında meydana gelen olaylar görülebilmektedir.
Kardiyovasküler olaylar: IVIG uygulanan bazı hastalarda kalp krizi ya da kalp yetmezliği gibi kardiyovasküler olaylar meydana gelebilmektedir.
IVIG Tedavisi Sonrası Nasıl Hissetmeliyim?
IVIG tedavisi sonrası, bazı hastalarda hafif yan etkiler meydana gelebilir. Bu yan etkiler arasında baş ağrısı, yorgunluk, ateş, titreme, kas ve eklem ağrıları ile mide bulantısı yer alır. Bu belirtiler genellikle hafif seyreder ve kendiliğinden düzelir. IVIG tedavisi esnasında endişe ve stres hissetmeniz de mümkündür. Bununla birlikte nadir de olsa ciddi yan etkiler görülebilir. Bu nedenle IVIG tedavisi sırasında ve sonrasında kendinizi iyi hissetmiyorsanız bunu mutlaka doktorunuza bildirmeniz önemlidir. Doktorunuz gerekli gördüğünde size ek tetkikler yapabilir veya sizi farklı bir tedavi planına alabilir.
IVIG Tedavisine Alerjim Varsa Ne Yapmalıyım?
Alerjik reaksiyon, IVIG tedavisinin en yaygın görülen yan etkilerinden biridir. Alerjik reaksiyon belirtileri arasında döküntü, kaşıntı, nefes almada zorluk ve yüzün şişmesi yer alır. Eğer IVIG tedavisine karşı alerjiniz olduğunu biliyorsanız, bu durumu doktorunuza önceden bildirmeniz önemlidir. Alerjinizin olduğunu mutlaka doktorunuza bildirmeniz önemlidir. Alerjinizin derecesine bağlı olarak doktorunuz size farklı bir ilaç verebilir ya da başka bir alternatif tedavi yöntemini değerlendirebilir. Bununla birlikte alerjik reaksiyon meydana gelmesi durumunda hemen tıbbi yardım almanız gerekmektedir. Tıbbi müdahale ile alerjik reaksiyon ciddi boyutlara ulaşmadan kontrol altına alınabilir.
IVIG Tedavisi İlaç Etkileri Nelerdir?
IVIG tedavisinin ilaç etki şekilleri, vücuttaki bağışıklık tepkisini düzenlemeye yönelik olarak çalışır. IVIG, kan dolaşımındaki immunoglobulin G (IgG) antikorlarını artırarak bağışıklık sisteminin enfeksiyonlara karşı daha güçlü bir savunma oluşturmasına yardımcı olur. Ayrıca antikorların otoimmün tepkiyi baskılaması sayesinde iltihabı azaltır. Bununla birlikte IgG’nin antikor opsonizasyonu sayesinde bakterilerin yok edilmesine yardımcı olur ve kan pıhtılaşmasını düzenleyerek trombosit sayısını stabilize eder. Tüm bu etki şekilleri ile IVIG tedavisi bağışıklığı zayıflamış bireylerde enfeksiyon riskini azaltırken, kronik otoimmün hastalığı olanların semptomlarını hafifletir.