Patch Test Nedir? Nasıl Yapılır? Yan Etkileri
Ciltte meydana gelen alerjik reaksiyonların tespitinde kullanılan testlere patch test adı verilir. Alerjenlerin tespiti için oldukça sağlıklı bir yöntem olan patch test cilt yüzeyine yapılan yerel alerji testidir. Çeşitli kimyasallar, metal ürünler, makyaj malzemeleri ve saç boyası gibi maddeler ciltte alerjik reaksiyonlara sebep olabilmektedir. Patch test ile bu maddeler tespit edilebilir. Cildin yüzeyine yerleştirilen alerjenler ile yapılan patch test yöntemi cilt yüzeyinin alerjik reaksiyona sebep olan maddelere karşı ne derece hassas olduğunu gösterir. Patch test cilt alerjisi olan kişilerde cilt yüzeyinin hassasiyetini belirlemek için yapılır. Patch test yöntemi alerjik cilt reaksiyonlarının sebebinin tespit edilmesinde faydalıdır. Bu sayede ciltte alerjik reaksiyona sebep olan maddeler tespit edilir ve cilt yüzeyinin bu maddeler ile teması engellenebilir. Patch test yöntemi ile şüpheli maddelere karşı ortaya çıkan hassasiyet belirlenebilir. Yapılan test sonucunda ortaya çıkan hassasiyet sonucu alerjik reaksiyonlara sebep olan maddelerin cilt ile temas etmesi engellenebilir. Bu sayede cilt yüzeyinin daha az alerjik reaksiyona uğraması sağlanır. Patch test yöntemi sadece cildin alerjiye hassasiyetini ölçmek için yapılır. Bu test yöntemi ile cildin alerjiye ne derece hassas olduğu ölçülemez. Patch test yöntemi uzman kişiler tarafından yapılmalıdır. Bu test yönteminin alanında uzman kişiler tarafından yapılması önemlidir. Patch test yöntemi ile ortaya çıkan sonuçlar mutlaka uzman doktorlar tarafından değerlendirilmelidir. Kişilerin kendi başına yaptıkları değerlendirmeler yanıltıcı olabilir. Test sonuçlarının değerlendirilmesi ve yorumlanması uzman hekimler tarafından yapılmalıdır. Alerjik reaksiyona sebep olan maddeler tespit edildikten sonra bunların cilt ile temasının engellenmesi gerekir. Bu önlem kişinin günlük yaşamını zorlaştıracak bir durum değildir. Kişiler günlük hayatlarına devam ederken ciltleri ile uyumlu olan ürünleri kullanarak yaşantılarına devam edebilirler. Patch test yöntemi uzman dermatologlar tarafından yapılmalıdır. Kişilerin kendi başlarına bu testi yapmaları mümkün değildir. Patch test yöntemi ciltte alerjik reaksiyonlara sebep olan maddelerin tespit edilmesi için yapılır. Bu nedenle kişilerin ciltlerinde alerjik reaksiyonlara sebep olan maddeleri tespit etmeleri için patch test yaptırmaları gerekir.
Patch Test Nedir?
Patch test, cildin hassasiyetini ölçmek amacıyla çeşitli alerjenlerle yapılan bir tür yama testi veya derialtı doku testi olarak tanımlanabilir. Alerjik kontakt dermatitin tetikleyicilerini belirlemek için uygulanan bu test, en yaygın olarak metal, parfüm, katkı maddeleri ve bitkisel içerikler gibi maruz kalınan maddelere karşı duyarlılığı ölçmek için kullanılır.
Patch Test Ne İçin Yapılır?
Patch test, cildin alerjik tepkimelerine neden olabilen maddelere karşı duyarlılığını ölçmek için kullanılır. Alerjik kontakt dermatit, özellikle parfüm, kozmetik ürünleri, metal, katkı maddeleri, bitkisel içerikler ve kimyasal bileşikler gibi yaygın olarak maruz kalınan maddelere karşı duyarlılığı artırabilir.
Bu test, hastanın maruz kaldığı ve şüpheli olan maddelerin içeriğinde kullanılan bileşenlerle hazırlanan yamaların vücuda yapıştırılmasıyla gerçekleştirilir. Yamalar, ciltte herhangi bir irritasyona veya lezyona neden olup olmadığını görmek için birkaç gün boyunca vücutta bırakılır.
Patch Test Nasıl Yapılır?
Patch test uygulamasında öncelikle kişinin tıbbi öyküsü alınarak alerjiyle ilgili detaylı bilgi edinilir. Ardından kişinin maruz kaldığı ve şüpheli olan maddelerin içeriğinde kullanılan bileşenlerle hazırlanan yamalar, cildin altına yapıştırılır ve özel bir cihazla sabitlenir. Yama testi genellikle ön kolda, kürek kemiği çevresinde veya omuzda uygulanır.
Yapıştırılan yamaların 48 saat boyunca ciltte kalması gerekir. Test süresi içinde yamaların ıslanmaması ve nemden uzak tutulması önemlidir. Yapılan kontrolden sonra şişlik, kızarıklık veya kaşıntı varsa bu durum olumsuz bir durumu işaret eder.
48 saat sonunda yamalar çıkarılır ve yapılan kontroller sonucunda herhangi bir yan etki gözlemlenmezse 72 saat sonra tekrar kontrol yapılır.
Patch Test Sonrası Kontroller
Testin ilk aşamasından sonra yapılan kontrollerde herhangi bir yan etki gözlemlenmezse ikinci aşama için kişilerden kan alınıp inceleme yapılır.
İkinci aşamadaki kontrollerde ise çeşitli yama şekilleriyle kontrollere devam edilir.
Patch Testinde Kullanılan Alerjen Maddeler
Patch testinde kullanılan yaygın alerjen maddeler şunlardır:
-
Metaller: Nikel, krom, kobalt, gümüş gibi metallere karşı duyarlılığı ölçmek için kullanılır.
-
Aksesuarlar: Takı, kemer tokası ve düğmelerde bulunan alerjen bileşenleri.
-
Kimyasallar: Alerjiye neden olabilecek kozmetik ve bakım ürünlerindeki kimyasallar.
-
Bitkisel içerikler: Özellikle parfümlerde bulunan doğal yağlar ve özler.
-
Diğer: Kauçuk, plastik ve lastik gibi yaygın olarak temas edilen diğer materyaller.
Patch Testte Hangi Alerjenler Kullanılır?
Patch testlerinde kullanılan yaygın alerjenlerden bazıları şunlardır:
-
Nikel: Takılarda ve bazı metal eşyaların kaplamalarında bulunur.
-
Krom: Metal eşyalar, bazı deri ürünleri ve beton yapılarında bulunur.
-
Kobalt: Metal alaşımlarında ve bazı boyalarda bulunur.
-
Parfüm: Kozmetik ürünlerinde ve temizlik malzemelerinde yaygın olarak kullanılır.
-
Benzyl Salicylate: Parfümlerde bulunan bir madde olup, güneş koruyucu ürünlerde de yer alabilir.
-
Balsam of Peru: Parfümlerde ve bazı yiyeceklerde bulunan bir bileşen.
-
Formaldehit: Bazı kozmetik ürünlerinde, özellikle oje ve yapıştırıcılarda bulunur.
-
Lateks: Eldivenler, balonlar ve bazı lastik ürünlerinde bulunur.
-
Kauçuk: Bazı yapıştırıcılarda ve lastik ürünlerde bulunabilir.
-
Hidrokinon: Cilt aydınlatıcı kremlerde bulunan bir bileşen.
-
Tarakokokoz (TCK): Bazı saç kremlerinde bulunan bir koruyucu madde.
-
Korozyon inhibitörleri: Metal eşyaların paslanmasını önlemek için kullanılan kimyasallar.
-
Plastik ve polyester bileşenleri: Bazı giysilerde ve ev eşyalarında bulunan kimyasallar.
-
Asetik asit: Ahşap eşyalarda bulunan bir madde olup, bazı parfümlerde de bulunabilir.
-
Triklosan: Bazı sabunlarda ve diş macunlarında bulunan bir antibakteriyel madde.
-
Mum balsamı: Doğal reçinelerden elde edilen bir madde olup, bitkisel bazlı parfümlerde bulunabilir.
-
Amonyum klorür: Bazı saç bakım ürünlerinde yer alan bir bileşen.
-
Karbonat: Bazı temizlik malzemelerinde bulunan bir bileşen.
-
Gümüş: Takılarda veya bazı elektronik eşyalarda bulunan bir madde.
-
Sodyum metabisülfit: Şarap ve bazı yiyeceklerde bulunan koruyucu bir madde.
Bu alerjenler, kişinin maruz kaldığı ve şüpheli olan maddelerin içeriğinde kullanılarak patch testinde yer alabilir.
Patch Test Sonrası Dikkat Edilmesi Gerekenler
-
Ellerin Yıkanması: Patch testinden sonra ellerinizi yıkamanız önemlidir, ancak ilk 48 saat boyunca yamalara su değmemesine dikkat edin.
-
Yaralanmalara Dikkat: Yamaların üzerine herhangi bir yaralanma olmamasına özen gösterin, çünkü bu durum sonucu etkileyebilir.
-
Makyaj Ürünleri Kullanımı: İlk 48 saat boyunca makyaj yapmaktan kaçının, ancak sonrasında makyaj yapabilirsiniz.
-
Ağrı Kesici Kullanımı: Test sırasında ağrı kesici kullanmanız önerilmez çünkü bu durum sonucu etkileyebilir.
-
Saç Rengini Değiştirme: Test sırasında saç renginizi değiştirmemeye özen gösterin.
-
Kontrol Randevusuna Gidiniz: Yamaların çıkarılmasından sonra kontrol randevusuna gitmeyi unutmayın, bu kontrol sonuçların doğru değerlendirilmesi açısından önemlidir.
Patch Testi Yan Etkileri
Patch testinin yan etkileri genellikle hafif olmasına rağmen nadiren görülen yan etkileri şunlardır:
-
Cilt İrritasyonu: En yaygın yan etkidir ve yerel tahrişe neden olabilir.
-
Kızarıklık (Eritem): Yamaların uygulandığı bölgede geçici kızarıklık oluşabilir.
-
Şişlik (Ödem): Ciltte hafif şişlik meydana gelebilir, ancak genellikle kısa sürelidir.
-
Kaşıntı (Pruritus): Test bölgesinde kaşıntıya neden olabilir.
-
Vezikül Oluşumu (Bül): Nadiren, veziküllerin oluşmasına neden olabilir ancak bu genellikle geçicidir.
-
Kuruma veya Pullanma: Uygulama alanında kuruma veya pullanma olabilir ancak bu da genellikle hafif seyreder.
-
Alerjik Reaksiyon: Nadir durumlarda uygulanan alerjen maddelere karşı gerçek bir alerjik reaksiyon gelişebilir ancak bu durum çoğu zaman hafif seyreder.
Patch testinin yan etkileri genellikle geçicidir ve zamanla düzelir. Ancak herhangi bir endişe durumunda veya yan etki belirtileri varsa sağlık uzmanınıza danışmanız önemlidir.