Düzensiz Adet Görme Nedir, Hangi Hastalıklarda Olur?

Adet döngüsü, kadınların doğurganlık çağında yaşadığı normal bir süreçtir. Bu döngü her kadında farklı uzunlukta olabilir, ancak genellikle 21 ila 35 gün arasında değişir. Adet kanamasının 7 güne kadar uzaması normal kabul edilir. Bu sürecin başlangıcı ergenlik, sona ermesi ise menopoz dönemi olarak adlandırılır. Adet döngüsü, stres, mevsim değişikliği, yoğun egzersiz ve kilo alımı ya da kaybı gibi çeşitli etkenlerden etkilenebilir. Adet döngüsündeki bu değişiklikler; adet öncesi gerginlik sendromu, şişkinlik, memelerde hassasiyet, baş ağrısı ve ruh hali değişiklikleri gibi belirtilerle ilişkilendirilebilir. Ancak adet döngüsünün çok uzaması veya çok kısalması, altta yatan bir sağlık sorununun belirtisi olabilir. Düzensiz adet görme de bu durumlardan biridir.

Düzensiz Adet Görme Nedir?

Düzensiz adet görme, kadınların adet kanamasının beklenen tarihlerde gerçekleşmemesi durumudur. Bu durum, adet kanamasının erken veya geç gelmesi şeklinde olabilir. Düzensiz adet görme genellikle hormonal dengesizlikler, stres, yoğun egzersiz ve bazı sağlık sorunlarından kaynaklanır. Düzensiz adet gören kadınlarda genellikle sancılı adet dönemleri yaşanır. Adet sancısı; karın bölgesinde, belde ve bacaklarda hissedilen ağrı olarak tanımlanabilir. Genellikle adet döneminin ilk gününde başlayan sancılar, birkaç gün içinde hafifleyebilir ve kaybolabilir. Düzensiz adet gören kadınlar, bu durumun altında yatan nedeni anlamak ve sağlıklı bir adet döngüsüne sahip olmak için jinekolog uzmanına başvurmalıdır.

Adet Düzensizliği Neden Olur?

Düzensiz adet görmenin birçok nedeni olabilir. Bu nedenler genetik faktörler, hormonal değişiklikler veya yaşam tarzıyla ilgili unsurlar olabilir. Yaygın nedenler şunlardır:

Stres: Yoğun stres altındaki vücut, hormon dengesini bozabilir ve bu da düzensiz adet dönemlerine yol açabilir.
Hızlı kilo kaybı veya alımı: Kilo kaybı veya alımı vücudun hormon dengesini etkileyebilir ve düzensiz adet dönemlerine neden olabilir.
Egzersiz: Özellikle aşırı yapılan egzersizler, vücudu strese sokarak hormon dengesini bozabilir.
Polikistik over sendromu (PCOS): Kadınlarda en yaygın görülen hormonal bozukluklardan biri olan PCOS, erkek hormonlarının fazlalığına bağlı olarak adet düzensizliğine neden olabilir.
Tiroid sorunları: Tiroid bezinin aşırı veya yetersiz çalışması da adet döngüsünü etkileyebilir.
İnsülin direnci: Kan şekeri seviyelerini kontrol eden insülin hormonunun vücutta etkili bir şekilde kullanılamaması durumunda insülin direnci oluşur. Bu da adet düzensizliğine neden olur.
Erken menopoz: Genetik faktörlere bağlı olarak 40 yaşından önce menopoz belirtileri görülmeye başlanabilir. Erken menopozda düzensiz adet kanamaları yaşanabilir.
Rahim ve yumurtalık sorunları: Yumurtalık kistleri veya myomlar gibi rahim sorunları da adet düzensizliğine yol açabilir.
Gebelik: Gebelik, düşük ve dış gebelikte düzensiz kanamalara neden olabilir.
Emzirme: Emzirme dönemi de hormonal değişikliklere bağlı olarak adet düzensizliği yaşanmasına neden olabilir.

Düzensiz Adet Görme Hangi Hastalıklarda Olur?

Düzensiz adet görme belirtileri çoğu zaman altta yatan bir hastalığın habercisi olabilir. Düzensiz adet görmenin en yaygın nedenleri şunlardır:

1. Polikistik Over Sendromu (PCOS)

Kadınlarda en yaygın görülen hormonal bozukluklardan biri olan polikistik over sendromu (PCOS), erkek hormonlarının fazlalığı nedeniyle yumurtlama sürecini olumsuz etkiler. Bu durum; düzensiz ve geciken adet dönemlerine, aşırı tüylenmeye, akne oluşumuna ve kilo almaya neden olabilir.

2. Tiroid Sorunları

Tiroid bezi; kalp atışı, enerji seviyeleri ve vücut sıcaklığı gibi birçok önemli işlevi kontrol eden hormonları salgılayan küçük bir organdır. Tiroid hormonlarının yetersiz salgılanması veya aşırı salgılanması; düzensiz adet görmeye, adet kanamasının azalmasına veya artmasına neden olabilir. Tiroid bezinin yetersiz çalışmasına hipotiroidizm, fazla çalışmasına ise hipertirodi adı verilir.

3. Erken Menopoz

40 yaşından önce menopoz belirtileri görülmesine erken menopoz denir. Erken menopoz kadınlarda genetik faktörlere bağlı olarak görülebilir. Erken menopoz; düzensiz adet görmeye, sıcak basması, vajinal kuruluk ve uyku problemleri gibi menopoz belirtilerine yol açar.

4. Rahim ve Yumurtalık Sorunları

Yumurtalık kistleri veya myomlar gibi rahim sorunları da adet düzensizliğine yol açabilir. Rahimde oluşan myomlar; düzensiz kanamalara ve ağrılı adet dönemlerine neden olabilir.

5. İnsülin Direnci ve Diyabet

Diyabet hastalarında insülin hormonu etkili bir şekilde kullanılamaz. Bu duruma insülin direnci denir. İnsülin direnci kadınlarda erkeklik hormonu olan testosteron seviyesini artırarak yumurtlamayı olumsuz etkiler ve düzensiz adet görmeye yol açar.

6. Stres

Yoğun stres altındaki vücut, hormon dengesini bozabilir ve bu da düzensiz adet dönemlerine yol açabilir.

7. Polipler

Polipler; rahim içini döşeyen dokunun fazla büyümesiyle oluşan küçük saplı ya da sapsız kitlelerdir. Polipler rahim içinde ya da servikste yerleşebilir. Polipler; ağrılı cinsel ilişkiye, düzensiz kanamalara ve infertiliteye yol açabilir.

8. Kilo Değişiklikleri

Hızlı kilo kaybı veya alımı vücudun hormon dengesini etkileyebilir ve düzensiz adet dönemlerine neden olabilir.

9. Gebelik ve Emzirme Dönemi

Adet düzensizlikleri gebelik ve emzirme döneminde sıkça yaşanır. Gebelikte düşük veya dış gebelik durumunda da kanamalar meydana gelebilir.

Ne Zaman Doktora Gitmeli?

Adet döneminin başlamasıyla birlikte kadınlar jinekolojik muayeneden geçerler ve bu muayene her yıl yenilenir. Ancak bazı durumlarda tıbbi müdahale gereklidir:

Ağrı kesicilere rağmen geçmeyen şiddetli ağrılar ya da sancılar,
Bir aydan fazla süren anormal kanamalar,
16 yaşına kadar regl olmama durumu,
3 aydan fazla süren regl olmama durumu,
Daha önce düzenli olan regl döneminde meydana gelen anormal değişiklikler,
Cinsel ilişki sırasında meydana gelen kanamalar,
Menopoza giren bir kadında meydana gelen kanamalar,
13 yaşından itibaren devam eden şiddetli regl ağrıları,
Regl döneminde meydana gelen ateş ve titreme gibi durumlarda mutlaka doktora görünülmesi gerekir.