Etik kurul onayı, araştırma projelerinde insan ve hayvan haklarının korunması, güvenliğin sağlanması ve bilimsel standartların karşılanması amacıyla yapılan bir değerlendirme sürecidir. Bu onay, araştırmanın etik açıdan kabul edilebilir olduğuna dair bir garanti sağlar ve araştırmanın şeffaflığını artırır. Etik kurul onayı almak, araştırmacıların sorumlu bir şekilde çalıştıklarını gösterir ve kamuoyunun güvenini kazanmalarına yardımcı olur.
Etik Kurul Nedir?
Etik kurul, tıbbi araştırmalarda insan veya hayvan kullanımıyla ilgili etik sorunları değerlendiren uzmanlardan oluşan bir komitedir. Bu kurul, araştırmaların etik standartlara uygun olup olmadığını denetler ve onay verir. Ayrıca, etik ihlallerini tespit edip gerekli yaptırımları uygulayabilir. Etik kurul onayı almak, araştırmacıların çalıştıkları kurumun etik kurulu tarafından değerlendirilen ve onaylanan projeleri gerçekleştirmeleri anlamına gelir.
Etik Kurul Onayı Nedir?
Etik kurul onayı, bir araştırma projesinin insan veya hayvan hakları, güvenliği ve bilimsel standartlar açısından etik kurallarına uygun olduğunun tespit edilmesi ve bu doğrultuda verilen onaydır. Bu onay, araştırmanın etik açıdan kabul edilebilir olduğuna dair bir garanti sağlar ve araştırmacıların sorumlu bir şekilde çalıştıklarını gösterir.
Tıbbi Araştırmalarda Etik Kurul Onayı Nasıl Alınır?
Tıbbi araştırmalarda etik kurul onayı almak için aşağıdaki adımları izlemek gerekmektedir:
-
Araştırma Projesinin Hazırlanması: Tıbbi araştırma projesinin etik kurul onayına başvurmadan önce detaylı bir şekilde hazırlanması gerekmektedir. Proje kapsamı, amacı, yöntemi ve beklenen sonuçları açıkça tanımlanmalıdır.
-
Proje Başvuru Dilekçesi: Araştırmacı, bağlı bulunduğu kurumun etik kuruluna proje başvuru dilekçesi ile başvuruda bulunmalıdır. Dilekçede projenin amacı, kapsamı ve araştırmacının iletişim bilgileri yer almalıdır.
-
Gerekli Belgelerin Hazırlanması: Başvuru dilekçesi ile birlikte gerekli belgelerin de hazırlanması gerekmektedir. Bu belgeler arasında araştırma protokolü, bilgilendirilmiş onam formu, veri toplama araçları (anket vb.) ve varsa diğer izin belgeleri bulunmalıdır.
-
Etik Kurula Başvuru: Başvuru dilekçesi ve belgeler tamamlandıktan sonra ilgili etik kurula başvuru yapılmalıdır. Başvuru, kurumsal e-posta veya ilgili form üzerinden yapılabilir.
-
Kurul Değerlendirmesi: Etik kurul, başvuruyu değerlendirerek projeye onay verip vermeyeceğine karar verir. Değerlendirme süreci sırasında kurul üyeleri projenin etik açıdan kabul edilebilirliğini tartışırlar.
-
Onay ve Gerekli Düzeltmeler: Etik kurul projeye onay verirse, onay yazısı ilgili kişilere iletilir. Onaylanan proje ile birlikte etik kuruldan gelen talimatlara uygun şekilde gerekli düzeltmeler yapılmalıdır.
-
Yıllık Raporlama: Onaylanan projeler için yıllık raporlama yapılması gerekmektedir. Raporlamada projenin ilerlemesi, karşılaşılan sorunlar ve alınan önlemler hakkında bilgi verilmelidir.
-
Tamamlanma Raporu: Araştırma tamamlandıktan sonra, etik kuruldan alınan onay ile birlikte tamamlanma raporu hazırlamak ve ilgili etik kurula sunmak gerekmektedir. Raporlamada projenin elde edilen sonuçları ve karşılaşılan sorunlar detaylandırılmalıdır.
Etik Kurul Onayı Olmadan Araştırma Yapılabilir Mi?
Hayır, etik kurul onayı olmadan araştırma yapmak etik açıdan kabul edilebilir değildir. Etik kurul onayı, insan veya hayvan haklarının korunması ve araştırmanın bilimsel standartlara uygunluğunun garanti altına alınması açısından son derece önemlidir. Ayrıca, etik kurul onayı olmadan yapılan araştırmalar bilimsel camiada güvenilirlik kazanamaz ve kamuoyunda olumsuz algıya yol açabilir.
Sonuç
Tıbbi araştırmalarda etik kurul onayı almak, insan veya hayvan haklarının korunması ve araştırmanın bilimsel standartlara uygunluğunun sağlanması açısından son derece önemlidir. Araştırmacıların sorumlu bir şekilde çalıştıklarını gösteren bu onay, araştırmanın şeffaflığını artırır ve kamuoyunun güvenini kazanmalarına yardımcı olur.