Reflü, mide içeriğinin yemek borusuna geri kaçması ve bu durumun oluşturduğu belirtiler bütünüdür. Reflü genellikle bebekleri etkileyen yaygın bir durumdur. Bebeklerde reflü mide asidinin yemek borusuna kaçması sonucu oluşur. Bebek reflüsünün sebebi mide kapakçığının tam olarak oluşmamış olması ve bu nedenle asidin yemek borusuna kaçmasıdır. Bebeklerde reflü genellikle 18 ayına kadar devam eder. Bebeklerde reflü farklı şekillerde kendini gösterebilir. Bebek reflüsü genellikle sık sık ve yüksek sesle ağlama, huzursuz olma, beslenme sonrası tekrar kusma, beslenme isteği gösterme, beslenme sırasında emerken duraksama, beslenme sonrası mideden ekşi su gelmesi ve ağız kokusu gibi belirtilerle kendini gösterir. Bebeklerde reflü pozisyon verme, diyet ve ilaç tedavisi ile kontrol altına alınabilir. Bu yazımızda bebeklerde reflü nedir, belirtileri nelerdir, bebeklerde reflü nedenleri ve tedavisi ile ilgili merak edilenler hakkında bilgi vereceğiz.
Bebeklerde Reflü Nedir?
Reflü, mide asidinin yemek borusuna kaçması ve bu durumun oluşturduğu belirtiler bütünüdür. Reflü genellikle bebekleri etkileyen yaygın bir durumdur. Bebeklerde reflü mide asidinin yemek borusuna kaçması sonucu oluşur. Bebeklerde reflünün sebebi mide kapakçığının tam olarak oluşmamış olması ve bu nedenle asidin yemek borusuna kaçmasıdır. Bebeklerde reflü genellikle 18 ayına kadar devam eder.
Bebeklerde Reflü (GÖRH) Nedir?
Gastroözofageal reflü hastalığı (GÖRH), mide içeriğinin yemek borusuna kaçması nedeniyle ortaya çıkan semptomlar ve yemek borusu hasarına neden olan bir reflü tipidir. Bebeklerde gastroözofageal reflü hastalığı (GÖRH), mide içeriğinin yemek borusuna geri akışını ifade eder. Bu durum özellikle bebeklerin mide kapakçığı yeterince gelişmediğinden ortaya çıkar. Bebeğin gastroözofageal reflüsü olduğu tespit edilirse beslenme pozisyonu, diyet değişiklikleri ve ilaç tedavisi ile kontrol altına alınabilir. Ancak nadir vakalarda cerrahi müdahale gerekebilir.
Bebek Reflüsü (Reflü) ile GÖRH (Gastroözofageal Reflü Hastalığı) Arasındaki Farklar
Bebek reflüsü ve GÖRH arasındaki farklar şu şekildedir:
-
Bebek Reflüsü (Reflü): Normal fizyolojik bir durum olup, bebeklerin mide içeriğinin yemek borusuna geri akışı nedeniyle oluşan hafif semptomlarla karakterizedir. Kusma, huzursuzluk, ağlama ve beslenme sonrası mide asidinin ağza gelmesi gibi belirtiler görülebilir. Bu durum genellikle 1 yaşına kadar devam eder ve zamanla düzelir.
-
Gastroözofageal Reflü Hastalığı (GÖRH): Reflünün şiddetli formudur ve mide içeriğinin yemek borusuna geri akmasının sonucunda beyin sağlığını tehdit eden semptomlar ve yemek borusunda hasar oluşmasıyla karakterizedir. GÖRH’lü bebekler sıklıkla kusma, zayıf kilo alma, iştahsızlık, yutkunma güçlüğü ve öksürük gibi ciddi belirtiler gösterirler.
Bebeklerde Reflü Belirtileri Nelerdir?
Bebeklerde reflü farklı şekillerde kendini gösterebilir. Bebeklerde reflü belirtileri şunlardır:
-
Sık sık ve yüksek sesle ağlama
-
Huzursuz olma
-
Beslenme sonrası tekrar kusma
-
Beslenme isteği gösterme
-
Beslenme sırasında emerken duraksama
-
Beslenme sonrası mideden ekşi su gelmesi
-
Ağız kokusu
-
Uyku sorunları
-
Göğüste yanma hissi
-
Yüzde döküntü
-
İshal
-
Gıda reddi
-
Boy kısalığı
-
Anemi
-
Kronik öksürük
-
Astım
Bebeklerde Reflü Nedenleri Nelerdir?
Bebeklerde reflünün sebebi mide kapakçığının tam olarak oluşmamış olması ve bu nedenle asidin yemek borusuna kaçmasıdır. Ayrıca bebeklerin sindirim sisteminin henüz tam olarak gelişmemiş olması da bebeklerde reflü nedenleri arasında yer alır.
Bebeklerde Reflü Nasıl Geçer? Tedavi Yöntemleri Nelerdir?
Bebeklerde reflüyü kontrol altına almak için şu yöntemler kullanılır:
-
Pozisyon Verme: Beslenme sırasında bebeği dik tutmak veya beslenme sonrası hafifçe dik pozisyonda tutmak,
-
Diyet Değişiklikleri: Bebeğe katı gıdalar verilmesi gerekiyorsa, daha az yağlı veya asidik gıdalar tercih edilebilir.
-
İlaç Tedavisi: Mide asidini azaltan veya yemek borusunun korunmasına yardımcı olan ilaçlar reçete edilebilir.
-
Cerrahi Müdahale: Nadir durumlarda, ciddi GÖRH vakalarında cerrahi müdahale gerekebilir.
Pozisyon Verme Yöntemi Nedir?
Pozisyon verme yöntemi, bebeklere belirli pozisyonların verilmesiyle yapılan müdahaleyi ifade eder. Bu yöntem özellikle gastroözofageal reflüsü olan bebeklerde mide asidinin yemek borusuna kaçmasını engellemek amacıyla kullanılır. Pozisyon vermenin temel prensibi, bebeğin midesinin ağız hizasında ya da daha yukarıda tutulmasıdır.
Pozisyon verme yöntemi şu şekillerde uygulanabilir:
-
Beslenme sırasında bebeği mümkünse dik tutmak
-
Beslenme sonrası bebeği hafifçe dik pozisyonda tutmak
-
Bebeğin uyku pozisyonunu değiştirerek başını biraz yükseltmek
Pozisyon Verme Yönteminin Faydaları
Pozisyon verme yöntemi, gastroözofageal reflüsü olan bebeklerde şu faydaları sağlar:
-
Mide içeriğinin yemek borusuna geri akışını azaltır.
-
Beslenme sonrası bebeğin huzursuz olmasını engeller.
-
Uykuda mide asidinin nefes borusuna kaçmasını engeller.
Pozisyon Verme Yönteminin Dikkat Edilmesi Gerekenler
Pozisyon verme yönteminde dikkat edilmesi gerekenler şunlardır:
-
Bebeği besledikten sonra hemen koymamak önemlidir; en az 30 dakika beklemek gerekir.
-
Yüzüstü pozisyonda uyutmaktan kaçınılmalıdır; bu yöntem SIDS riskini artırabilir.
Pozisyon Vermenin Yan Etkileri Nelerdir?
Pozisyon vermenin bazı yan etkileri olabilir:
-
Bebeğin beslenme isteğini azaltabilir; bu nedenle yeterli beslenip beslenmediği kontrol edilmelidir.
-
Uzun süre bir pozisyonda tutulması kaslarında gerginliğe neden olabilir; bu yüzden düzenli olarak pozisyon değiştirilmelidir.
Bebeklerde Reflü İçin İlaç Tedavisi Var Mıdır?
Bebeklerde reflü için ilaç tedavisi mümkündür. Mide asidini azaltan veya yemek borusunun korunmasına yardımcı olan ilaçlar kullanılabilir. Ancak ilaç tedavisinin doktor önerisiyle başlaması önemlidir.
Bebeklere Hangi İlaçlar Verilir?
Bebeklere verilen ilaçlar şunlardır:
-
Asit Önleyiciler: Mide asidini nötralize eden ilaçlardır; örneğin famotidin ve ranitidin gibi H2 blokerleri veya omeprazol gibi proton pompa inhibitörleri.
-
Prokinetik Ajanlar: Midenin boşalmasını hızlandıran ilaçlardır; örneğin metoklopramid veya domperidon.
-
Antasitler: Mide asidini nötralize eden ve hızla etki eden ilaçlardır; örneğin alüminyum hidrojen silikat içerikli antasitler.
-
Sakralfat: Yemek borusu zarını korumaya yardımcı olan bir madde içeren ilaçtır.
-
Simetikon: Gaz sancısını azaltan bir ajandır; bebeklerin midesindeki gazı azaltarak rahatlamasını sağlar.
-
Mide Koruyucular: Domperidon veya metoklopramid gibi ilaçlar mide kaslarını güçlendirerek asidin yemek borusuna kaçmasını engeller.
-
Ağızdan Alınan Sıvılar: Su veya elektrolit solüsyonları dehidrasyonu önlemek için kullanılabilir; ayrıca beslenmeyi kolaylaştırır.
-
Dozaj Şırıngası: İlacı doğru dozda vermek için kullanılır; bu sayede bebeğin güvenli bir şekilde ilaç alması sağlanır.
-
Emzik: İlacı emzikle vermek bebeğin ilacı yutmasını kolaylaştırır; ayrıca emzik emmek rahatlatıcı olabilir.
-
Yüksek Başlı Mama Sandalyesi: Mamayı daha kolay yutabilmesi için başını yükseltmek önemlidir; bu nedenle yüksek başlıklı mama sandalyeleri tercih edilmelidir.
-
Gazlı İçecekler: Bebeğin midesindeki gazı azaltmak için gazlı içeceklerden kaçınılmalıdır; bu tür içecekler mide basıncını artırarak kusmaya neden olabilir.
-
Mama Değişikliği: Formül mamalar kullanılıyorsa doktora danışarak değişiklik yapmak gerekebilir; bazı mamalar bebeğin refluxunu artırabilir.
-
Biberon Kullanımı: Biberon emen bebeklerin daha fazla hava yutması refluxu artırabilir; özel anti-reflux biberonlar tercih edilebilir.
-
Sık Sık Küçük Öğünler: Bebeği daha sık beslemek ve daha küçük porsiyonlar vermek mideyi aşırı doldurmayı önleyerek kusmayı azaltabilir.
-
Yatmadan Önce Beslememe: Bebeği yatmadan önce beslemek refluxu artırabileceğinden dikkat edilmelidir; beslenmeyi uyku saatinden en az bir saat önce yapmak faydalıdır.
-
Ağızdan Alınan Sıvılar: Su veya elektrolit solüsyonları dehidrasyonu önlemek için kullanılabilir; ayrıca beslenmeyi kolaylaştırır.
-
Doğru Pozisyonlama: Beslendikten sonra bebeği doğru pozisyonda tutmak önemlidir; bu sayede mide içeriğinin yemek borusuna geri akışı azalır.
-
Göğüs Desteği: Bebeğin beslenmesi sırasında göğüs desteği vermek önemlidir; bu sayede midesi aşırı dolmaz ve rahatça emer.
-
Mide Koruyucular: Domperidon veya metoklopramid gibi ilaçlar mide kaslarını güçlendirerek asidin yemek borusuna kaçmasını engeller.
-
Simetikon: Gaz sancısını azaltan bir ajandır; bebeklerin midesindeki gazı azaltarak rahatlamasını sağlar.
-
Prokinetik Ajanlar: Midenin boşalmasını hızlandıran ilaçlardır; örneğin metoklopramid veya domperidon.
-
Sakralfat: Yemek borusu zarını korumaya yardımcı olan bir madde içeren ilaçtır.
-
H2 Blokerler: Famotidin veya ranitidin gibi H2 blokerleri mide asidini azaltarak yemek borusunu korur.
-
Proton Pompa İnhibitörleri: Omeprazol veya lansoprazol gibi ilaçlar da kullanılabilir; bunlar da mide asidini azaltır.
-
Sodyum Aljinat İçeren İlaçlar: Bu tür ilaçlar mide asidi ile temas ettiğinde jöle kıvamında bir madde oluşturur; böylece midenin üst kısmında bir bariyer oluşturarak reflüyü engeller. Örnek olarak Gaviscon verilebilir (ancak doktor önerisi olmadan kullanılmamalıdır).
-
Ağızdan Alınan Sıvılar: Su veya elektrolit solüsyonları dehidrasyonu önlemek için kullanılabilir; ayrıca beslenmeyi kolaylaştırır.
-
Dozaj Şırıngası: İlacı doğru dozda vermek için kullanılır; bu sayede bebeğin güvenli bir şekilde ilaç alması sağlanır.
-
Emzik: İlacı emzikle vermek bebeğin ilacı yutmasını kolaylaştırır; ayrıca emzik emmek rahatlatıcı olabilir.
-
Gazlı İçecekler: Bebeğin midesindeki gazı azaltmak için gazlı içeceklerden kaçınılmalıdır; bu tür içecekler mide basıncını artırarak kusmaya neden olabilir.
-
Mama Değişikliği: Formül mamalar kullanılıyorsa doktora danışarak değişiklik yapmak gerekebilir; bazı mamalar bebeğin refluxunu artırabilir.
-
Biberon Kullanımı: Biberon emen bebeklerin daha fazla hava yutması refluxu artırabilir; özel anti-reflux biberonlar tercih edilebilir.
-
Ağızdan Alınan Sıvılar: Su veya elektrolit solüsyonları dehidrasyonu önlemek için kullanılabilir; ayrıca beslenmeyi kolaylaştırır.
-
Doğru Pozisyonlama: Beslendikten sonra bebeği doğru pozisyonda tutmak önemlidir; bu sayede mide içeriğinin yemek borusuna geri akışı azalır.
-
Göğüs Desteği: Bebeğin beslenmesi sırasında göğüs desteği vermek önemlidir; bu sayede midesi aşırı dolmaz ve rahatça emer.
-
Sık Sık Küçük Öğünler: Bebeği daha sık beslemek ve daha küçük porsiyonlar vermek mideyi aşırı doldurmayı önleyerek kusmayı azaltabilir.
-
Yatmadan Önce Beslememe: Bebeği yatmadan önce beslemek refluxu artırabileceğinden dikkat edilmelidir; beslenmeyi uyku saatinden en az bir saat önce yapmak faydalıdır.