CoronaVac, inaktif bir virüs aşısıdır; bu, hastalığa neden olamayan ancak bağışıklık tepkisini tetikleyebilen ölü SARS-CoV-2 virüs parçaları içerdiği anlamına gelir. Bu özellik, vücudu virüsle karşılaştığında onu tanıyıp etkisiz hale getirmesi için eğitmesini sağlar. CoronaVac, bağışıklık sistemi tarafından koruyucu bir tepkime oluşturmak için antijenik özelliklere sahip inaktive virüs parçalarını kullanır.
CoronaVac Aşısı Nedir?
CoronaVac aşısı; Sinovac şirketinin geliştirdiği, Corona virüse karşı koruma sağlayan ve inaktive (ölü) SARS-CoV-2 virüsü içeren bir aşıdır. Bu aşı, bağışıklık sistemine virüsün zararsız bir versiyonunu tanıtarak vücudu korumak için eğitir. Vücut, aşıdaki inaktif virüs parçalarıyla karşılaşınca bağışıklık tepkisi oluşturur ve antikor üretir. Bu sayede kişi, gerçek SARS-CoV-2 virüsü ile karşılaştığında onu tanıyıp etkisiz hale getirebilir. CoronaVac, 18 yaş ve üstündeki bireylere, iki doz arasında 14 gün bulunan 21 günlük aralıklarla uygulanır.
CoronaVac Aşısı Kimlere Uygulanır?
CoronaVac aşısı; inaktive virüs aşısı olması sebebiyle güvenli kabul edilir ve genel olarak 18 yaş ve üstündeki bireylere uygulanır. Ancak aşının uygulanabilirliği bazı sağlık durumlarına bağlı olarak değişiklik gösterebilir. Örneğin, aşının hamile veya emziren bireylere uygulanması konusunda sağlık otoriteleri farklı görüşler belirtebilir. Ayrıca, immün yetmezliği olan veya aşı içeriğine karşı ciddi alerjik reaksiyon geçmişi bulunan bireylere aşının uygulanması önerilmez.
CoronaVac Aşısı Nasıl Uygulanır?
CoronaVac aşısı, 18 yaş ve üstündeki bireylere iki doz halinde, 21 gün arayla uygulanan bir aşıdır. Aşılama süreci şu şekilde işler:
-
Birinci doz: İlk aşılama, Covid-19’un yaygın olduğu bir dönemde ve belirlenen uygulama merkezlerinde yapılır. Aşı, kas içine (intramusküler) enjekte edilir.
-
İkinci doz: İlk dozdan 21 gün sonra, aynı merkezde ikinci doz aşı yapılır.
Aşının içeriği; inaktive SARS-CoV-2 virüsü, tuzlar ve bağışıklık tepkisini artıran bir madde olan alüminyum hidroksit gibi yardımcı maddelerden oluşur. Aşının içeriğindeki inaktive virüs parçaları, Covid-19 hastalığına neden olamaz ancak bağışıklık sistemini koruyucu tepki oluşturması için uyarır.
CoronaVac Aşının Yan Etkileri Nelerdir?
CoronaVac aşısı; inaktive virüs aşısı olduğundan güvenli kabul edilir ve yaygın olarak hafif yan etkiler gösterir. Yan etkiler genellikle hafif seyreder ve aşının etkinliğini etkilemez. En sık görülen yan etkiler şunlardır:
-
Ağrı: Aşının yapıldığı bölgede (genellikle kolun üst kısmında) hafif ağrı veya hassasiyet hissedilebilir.
-
Şişlik: Aşının yapıldığı bölgede şişlik oluşabilir.
-
Kızarıklık: Enjekte bölgesinde hafif kızarıklık olabilir.
-
Yorgunluk: Aşı sonrası genel bir yorgunluk hissedilebilir.
-
Baş ağrısı: Hafif baş ağrıları oluşabilir.
-
Kas ağrıları: Vücutta hafif kas ağrıları veya sızı hissedilebilir.
-
Ateş: Düşük dereceli ateş meydana gelebilir.
-
Titreme: Titreme veya soğuk algınlığı belirtileri görülebilir.
-
Mide bulantısı: Bazı kişilerde mide bulantısı hissedilebilir.
Yan etkiler genellikle 1-3 gün içinde kendiliğinden geçer ve ciddi yan etki riski düşüktür. Bununla birlikte aşı sonrası ciddi alerjik reaksiyonlar (anaflaksi gibi) nadiren de olsa görülebilir; bu nedenle aşının yapıldığı yerde acil müdahale ekiplerinin bulunması önemlidir. Ayrıca, aşının etkinliği ve güvenliği konusunda güncel bilgilere resmi sağlık otoritelerinden ulaşmak önemlidir.
CoronaVac Aşısı Hangi Hastalıklara Karşı Koruma Sağlar?
CoronaVac aşısı; Covid-19’a neden olan SARS-CoV-2 virüsüne karşı koruma sağlar. Aşının temel amacı, Covid-19 hastalığının önlenmesidir. Ayrıca aşının, Covid-19’un ağır seyretme riskini azaltma ve hastaneye yatış gereksinimini engelleme potansiyeli bulunmaktadır. Ancak aşıdan tam koruma sağlanabilmesi için belirlenen süre içerisinde iki doz aşının da yapılması önemlidir. Her iki dozdan sonra vücudun bağışıklık sistemi aşıdaki inaktive virüs parçaları ile eğitilir ve bu sayede SARS-CoV-2 virüsüyle karşılaşıldığında onu tanıyıp etkisiz hale getirmesi sağlanır.
CoronaVac Aşısı Hakkında Merak Edilenler
1. CoronaVac Çocuklara Yapılabilir mi?
CoronaVac aşısı şu an için 6 yaş üstü çocuklara uygulanmaktadır. Türkiye’de Sağlık Bakanlığı’nın 10 Eylül 2022 tarihli duyurusuna göre, 6 yaş ve üzeri çocuklar ile ergenlere CoronaVac aşısı yapılmaktadır.
2. Hamilelere CoronaVac Aşısı Yapılır mı?
Kadın doğum uzmanları tarafından hamilelere aşı yapılmasında herhangi bir sakınca olmadığı belirtilmiştir; ancak hamilelikte aşının avantajları ile risklerinin doktor kontrolünde değerlendirilmesi önerilir. Sağlık Bakanlığı’nın 9 Ekim 2021 tarihli duyurusuna göre; gebelerin Covid-19’a yakalanma riskinin yüksek olduğu belirtilmektedir. Ayrıca hastalığın gebelerde ağır seyrettiği ve buna bağlı olarak erken doğum gibi risklerin arttığı ifade edilmiştir.
3. CoronaVac Aşısı Kolesterolü Etkiler mi?
Aşının kolesterol seviyesini etkilemesine dair bilimsel bir kanıt bulunmamaktadır. Ancak mRNA tabanlı aşıların (örneğin BioNTech) kolesterolü etkileme potansiyeli bulunduğu yönünde çalışmalar yapılmaktadır. Bu konuda kesin bilgiye ulaşmak için mRNA aşıları hakkında yapılan çalışmalara göz atabilirsiniz.
4. CoronaVac Aşısı Kimlere Yapılmaz?
Aşının içeriğine karşı ciddi alerjik reaksiyonu olan bireylere aşının uygulanması önerilmez. Ayrıca hamileler ve emzirenlere aşının uygulanabilirliği konusunda sağlık otoriteleri farklı görüşler belirtebilir. İmmün yetmezliği olan veya geçmişte ciddi alerjik reaksiyonlar öyküsü bulunan kişilere de aşının uygulanması konusunda dikkatli olunmalıdır.
Sonuç
CoronaVac aşısı; Covid-19’a neden olan SARS-CoV-2 virüsüne karşı koruma sağlayan ve inaktive (ölü) virüs içeren bir aşıdır. Aşılama süreci, 18 yaş ve üstündeki bireylere iki doz halinde, 21 gün arayla yapılır. Aşının en sık görülen yan etkileri kol ağrısı, yorgunluk ve baş ağrısıdır. Aşının içeriğine karşı ciddi alerjik reaksiyonu olan bireylere uygulanması önerilmez.