Fazla Kalsiyum Nedir, Belirtileri ve Tedavisi

Kalsiyum, vücudun en fazla ihtiyaç duyduğu minerallerden biridir. Kalsiyum yetersizliği, kemik erimesi (osteoporoz) gibi sorunlara yol açabilirken; fazlası ise vücut için zararlıdır. Fazla kalsiyum, hiperparatiroidizm, vücudun aşırı miktarda D vitamini alması veya böbrek fonksiyonlarının bozulması nedeniyle oluşabilir. Kalsiyum seviyesinin yüksek olması durumunda baş ağrısı, yorgunluk, kabızlık, mide bulantısı ve kusma gibi belirtiler yaşanabilir. Bu durumda genellikle diyet değişiklikleri ve hidrasyon önerilse de; bazen ilaç tedavisine de ihtiyaç duyulabilir.

Kalsiyum Nedir?

Kalsiyum, kemik ve dişlerde bulunan en önemli minerallerden biridir. Bunun yanı sıra kasların gevşemesi ve kasılması, kan damarlarının büzülmesi ve gevşemesi gibi işlevlerin yanı sıra sinir iletiminde de rol oynar. Kan pıhtılaşması ve hormon salgılanmasında da etkisi vardır. Kalsiyum, sağlıklı bir yaşam için gerekli olan en önemli besin maddelerinden biridir.

Vücutta Kalsiyum Ne İşe Yarar?

Vücut, kasların ve sinirlerin düzgün çalışabilmesi, kanın pıhtılaşması ve hormonların salınımı için kalsiyuma ihtiyaç duyar. Ayrıca kalsiyum; kemiklerin güçlenmesini, kasların gevşemesini ve kasılmasını sağlar. Vücut, kalsiyumu kan damarlarının büzülüp gevşemesi, sinirlerin uyarılması gibi işlevlerde kullanır. Ayrıca kalsiyum, kemiklerin ve dişlerin güçlenmesini sağlar.

Kalsiyum Yetersizliği ve Fazlasının Etkileri

Yetersiz kalsiyum alımı osteoporoz ve osteopeniye (kemik yoğunluğu azalması) neden olabilir. Osteoporoz, kemiklerin daha zayıf ve kırılgan hale gelmesi anlamına gelirken; osteopeni ise kemik yoğunluğunun azalmasıdır. Bu durumlar yaşlılık döneminde ciddi kırık riskine yol açar.

Kalsiyumun vücuttaki işlevleri arasında kan pıhtılaşması ve kasılma gibi hayati görevler bulunur. Yetersiz alımında bu işlevler bozulur, sinir iletim hızı düşer. Yetersiz alımının belirtileri şunlardır:

Kaslarda kramp ve ağrı
Sinirlerin uyarılmasında aksaklık
Kan basıncında dengesizlik
Uyku düzeninde bozulma
Diş sağlığında bozulma
Saç dökülmesi
Kemiklerde kırılganlık
Osteoporoz (kemik erimesi)
Osteopeni (kemik yoğunluğunun azalması)
Ciltte kuruluk, çatlaklar
Tırnakların zayıflaması, kırılması
Dilde yanma hissi
Elde ve ayakta uyuşukluk hissi
Kas spazmı
Kalp atışlarında düzensizlik ve yavaşlama
Sinirlilik, huzursuzluk, unutkanlık

Aşırı miktarda kalsiyum alımının da bazı sağlık sorunlarına neden olabileceği bilinmektedir. Uzun süre yüksek kalsiyum seviyeleri böbrekleri zorlayarak böbrek taşı oluşumuna sebep olabilir. Ayrıca damar sertleşmesine neden olarak kalp ve damar hastalıkları riskini artırabilir. Kalsiyumun sinir ve kaslarda aşırı birikimi ise kalp atış hızını düşürebilir.

Fazla Kalsiyum Nedir?

Vücuttaki kalsiyum seviyesinin normalin üstünde olması durumuna fazla kalsiyum (hiperkalsemi) denir. Fazla kalsiyum genellikle paratiroid bezlerinin aşırı aktif olmasından kaynaklanır ancak vücudun aşırı miktarda D vitamini alması veya böbrek fonksiyonlarının bozulması da fazla kalsiyuma neden olabilir.

Fazla kalsiyum, kemik sağlığını korumak, kasların gevşemesini sağlamak, sinir hücrelerinin uyarılmasını artırmak gibi işlevlere sahiptir ancak fazlası vücut için zararlıdır. Vücudun normal fonksiyonlarını sürdürebilmesi için ihtiyaç duyduğu değerler arasında bulunan kalsiyumdan fazlasının vücuda yararı yoktur.

Fazla Kalsiyum Neden Olur?

Vücuttaki kalsiyum seviyesinin normalin üstünde olması durumuna fazla kalsiyum (hiperkalsemi) denir. Bu durum çeşitli nedenlere bağlı olarak ortaya çıkabilir. Paratiroid bezlerinin aşırı aktif olması nedeniyle fazla kalsiyum oluşabileceği gibi; vücudun aşırı miktarda D vitamini alması veya böbrek fonksiyonlarının bozulması da fazla kalsiyuma neden olabilir.

Kansızlık tedavisinde kullanılan ilaçlar da hiperkalsemiye neden olabilen bir diğer faktördür. İleri evredeki kanser türleri de fazla kalsiyuma neden olabilir. Kısaca hiperkalseminin başlıca nedenleri şunlardır:

Paratiroid bezlerinin aşırı aktif olması (hiperparatiroidizm)
D vitamininin aşırı alınması veya aşırı üretimi (D vitamini toksisitesi)
Uzun süreli yatak istirahati
Bazı kanser türleri (akciğer, meme, prostat)
Kanser tedavisi sırasında uygulanan kemoterapi yöntemleri
Aşıntı bağırsak sendromu veya üremi gibi hastalıklarda ortaya çıkan metabolik bozukluklar
Aids tedavisinde kullanılan ilaçlar ve lityum tedavisi gibi bazı ilaçlar
Kronik böbrek hastalığına bağlı olarak gelişen böbrek yetmezliği
Ciddi yanık veya travma sonrası oluşan yaralanmaların iyileşmesi sırasında

devam eden aşırı kemik yıkımı

İdrar yolu enfeksiyonları nedeniyle oluşan böbrek taşları
Süt alımının aşırı olması (süt alkali sendromu)
Uzun süre yatakta kalınan hastalıklarda meydana gelen kemik yıkımı
Anemi tedavisinde kullanılan ilaçlar
Aşırı su kaybı
Adet düzensizliği
Aksine denge bulma
Hipertansiyon
Sedef hastalığı
Cilt kuruluğu
Otoimmün hastalıklar
Kanser türleri
Psödomona enfeksiyonları
Böbrek taşı
Ağır yaralanmalar
Kronik yaralanmalar
Gebelik dönemi
Akciğer enfeksiyonları
D vitamini kullanımı
İdrar yolu enfeksiyonları
Kronik ishal
Akut pankreatit
Multipl miyelom
Lenfoma
Akut lenfoblastik lösemi
Akut myeloid lösemi
Hodgkin dışı lenfoma
Akut myeloid lösemi
Tiroid kanseri
Paratroid adenomu (adenomatöz hiperplazi)

Not: Yukarıdaki hastalıklardan herhangi birine sahipseniz mutlaka doktorunuza başvurunuz.

Fazla Kalsiyum Belirtileri Nelerdir?

Hiperkalsemi; baş ağrısı, yorgunluk, mide bulantısı ve kusma gibi belirtilere neden olabilir. Bu belirtiler genellikle hafif seyreder ancak bazı durumlarda ciddileşebilir.

Fazla kalsiyum belirtileri şunlardır:

Baş ağrısı: Vücutta fazla kalsiyum bulunması durumunda baş ağrısı yaşanabilir.
Yorgunluk: Hiperkalsemi yorgunluk ve halsizlik gibi belirtilere neden olabilir.
Kabızlık: Vücuttaki fazla kalsiyum, sindirim sistemi üzerinde etki yaparak kabızlığa yol açabilir.
Mide bulantısı: Mide bulantısı hiperkalseminin yaygın bir belirtisidir.
Kusma: Fazla kalsiyum kusmaya neden olabilir.
İdrar renginin açılması: Fazla kalsiyum idrarın rengini açabilir.
Ağır vakalarda: Hiperkalseminin ağır vakalarında kalp atış hızında değişiklikler, bilinç bulanıklığı ve komaya kadar gidebilecek semptomlar görülebilir.
Kas güçsüzlüğü: Fazla kalsiyum, kaslarda güçsüzlüğe yol açabilir.
Bağışıklık sisteminde zayıflama: Hiperkalsemi bağışıklık sistemini zayıflatabilir.
Kemiklerde zayıflama: Uzun süreli hiperkalsemi kemiklerin zayıflamasına neden olabilir.
Böbrek taşları: Fazla kalsiyum böbrek taşlarının oluşmasına katkıda bulunabilir.
Kalp atış hızının düşmesi: Hiperkalseminin ağır vakalarında kalp atış hızında düşme görülebilir.
Sık idrara çıkma: Fazla kalsiyum idrar yapma sıklığını artırabilir.
Kilo kaybı: Hiperkalsemi kilo kaybına yol açabilir.
Depresyon: Vücuttaki fazla kalsiyum depresyona neden olabilir.
Uyuşukluk: Uyuşukluk hissi hiperkalseminin belirtilerinden biridir.
Ağır vakalarda görülebilecek belirtiler: Ağır hiperkalsemi vakalarında bilinç bulanıklığı, bilinç kaybı ve koma gibi ciddi belirtiler görülebilir.
Karaciğer fonksiyon testlerinde değişiklik: Fazla kalsiyum karaciğer fonksiyon testlerinde anormallikler yaratabilir.
Hiper tansiyon: Hipertansiyon hiperkalseminin diğer bir belirtisidir.
Tiroidde sorunlar: Hiperkalsemi tiroid hormon dengesini bozabilir.
Damar sertleşmesi: Uzun süreli hiperkalsemi damar sertleşmesine yol açabilir.
Diş etlerinde kanama: Diş etlerinde kanama hiperkalseminin belirtilerinden biridir.
Akne sorunu: Hiperkalsemi akne sorununu artırabilir.
İnsülin direnci: Fazla kalsiyum insülin direncini artırabilir.
Yüksek kolesterol oranı: Hiperkalsemi kolesterol oranını yükseltebilir.
Göz tansiyonunda artış: Fazla kalsiyum göz tansiyonunu artırabilir.
Dişlerde lekelenme: Dişlerde hiperkalsemi nedeniyle lekelenmeler meydana gelebilir.
Kaslarda sertleşme: Kasların sertleşmesi hiperkalseminin belirtilerinden biridir.
Kemik ağrıları: Kemiklerde meydana gelen ağrılar hiperkalseminin belirtileri arasında yer alır.
Kolon kanseri riski: Hiperkalsemi kolon kanseri riskini artırabilir.
Safra kesesi taşı riski: Vücuttaki fazla kalsiyum safra kesesi taşı riskini artırır.
Huzursuz bacak sendromu: Huzursuz bacak sendromu hiperkalseminin belirtilerinden biridir.
Şeker hastalığı riski: Fazla kalsiyum şeker hastalığı riskini artırabilir.
Troid hormonunda değişiklikler: Hiperkalsemi tiroid hormonunu değiştirebilir.
Adet düzensizliği: Hiperkalseminin kadınlarda adet düzensizliğine yol açtığı bilinmektedir.
Kaslarda güçsüzlük: Kaslarda meydana gelen güçsüzlük hiperkalseminin yaygın belirtilerindendir.
Kemiklerde güçsüzlük: Fazla kalsiyumdan dolayı kemikler zayıflayabilir ve güçsüzleşebilir.
Yüksek tansiyon: Hiperkalsemi yüksek tansiyon riskini artırır.
Uyku sorunları: Uyku sorunları hiperkalseminin belirtileri arasında yer alır.
Huzursuzluk hissi: Fazla kalsiyum huzursuzluk hissine yol açabilir.
Unutkanlık: Fazla kalsiyum unutkanlık sorununu artırabilir.
Ağır vakalarda görülmesi muhtemel belirtiler: Ağır vakalarda kalp atış hızında değişiklikler, bilinç bulanıklığı ve komaya kadar gidebilecek semptomlar görülebilir.

Not: Yukarıdaki belirtilerden herhangi birine sahipseniz mutlaka doktorunuza başvurunuz.

Fazla Kalsiyum Tedavisi Nasıl Yapılır?

Vücuttaki kalsiyum seviyesinin yüksek olması durumunda tedavi genellikle diyet değişiklikleri ve hidrasyon önerileri ile başlar ancak bu yeterli olmazsa ilaç tedavisine ihtiyaç duyulabilir. İdrar söktürücü ilaçlar kullanılarak böbreklerden daha fazla idrar çıkışı sağlanır ve bu sayede vücuttan daha fazla kalsiyum atılımı gerçekleşir.

Fazla kalsiyum tedavisi aşağıdaki yöntemlerle yapılır:

Diyet değişiklikleri: Kalsiyum içeren gıda tüketiminin azaltılması tedavinin ilk adımıdır.
Hidrasyon: Bol sıvı tüketimi böbrek fonksiyonlarını destekler ve vücuttan daha fazla idrar atılmasını sağlar,

vücuttan daha fazla kalsiyum atılımı gerçekleşir.(Bu yöntem hafif vakalarda uygulanır)

İdrar söktürücü ilaçlar: Böbreklerden daha fazla idrar çıkışı sağlayarak vücuttan daha fazla kalsiyum atılımı gerçekleşmesini sağlarlar,

vücuttan daha fazla atılım sağlanır.(Bu yöntem hafif vakalarda uygulanır)

Bifosfanat ilaçlar: Kemik yıkımını azaltarak kan dolaşımındaki kalsiyumu düşürürler.(Bu yöntem orta şiddetli vakalarda uygulanır)

vücutta kemik yıkımını azaltarak kan dolaşımındaki KALSİYUMU DÜŞÜRÜRLER.(orta şiddetli vakalarda uygulanır)

vücutta kemik yıkımını azaltarak kan dolaşımındaki KALSİYUMU DÜŞÜRÜRLER.(orta şiddetli vakalarda uygulanır)4.Bifosfanat ilaçlar: Kemik yıkımını azaltarak kan dolaşımındaki kalsiyumu düşürürler(orta şiddette)5.Dializ: Ağır hiperkalsemide böbreklerin desteklenmesi için diyalize girilir(agır vakalarda).6.D vitamini tedavisi: Vücudun D vitamini alımı azalttılır(agır vakalarda).7.Lityumu kesmek: Lityumu alan hastalar lityumu keserek ağırlaşmasını engelleyebilir(agır vakalarda).

vücutta kemik yıkımını azaltarak kan dolaşımındaki KALSİYUMU DÜŞÜRÜRLER.(orta şiddetli vakalarda uygulanır)

vücutta kemik yıkımını azaltarak kan dolaşımındaki KALSİYUMU DÜŞÜRÜRLER.(orta şiddetli vakalarda uygulanır)4.Bifosfanat ilaçlar: Kemik yıkımını azaltarak kan dolaşımındaki kalsiyumu düşürürler(orta şiddetli vakalarda uygulanır)5.Dializ: Ağır hiperkalsemide böbreklerin desteklenmesi için diyalize girilir(agır vakalarda).6.D vitamini tedavisi: Vücudun D vitamini alımı azalttılır(agır vakalarda).7.Lityumu kesmek: Lityumu alan hastalar lityumu keserek ağırlaşmasını engelleyebilir(agır vakalarda).

vücutta kemik yıkımı azaltılarak normalde kullanılan ilaçlarla tedavi edilir

tedavi yöntemleriyle düzeltilebilir