Ifosfamid, kanser tedavisinde kullanılan bir ilaçtır. Tek başına veya diğer ilaçlarla birlikte bazı kanser türlerini tedavi etmek için kullanılır.
Enjeksiyonluk çözelti formundadır. IV (damar içi) enjeksiyon şeklinde uygulanır.
İlacın kullanımıyla ilgili her şey hakkında bilgi sahibi olunmalı ve kullanıma geçilmeden önce mutlaka uzman doktora danışılmalıdır. Bu sayede olası yan etkiler azaltılabilir.
Ifosfamid Nedir?
Kanser tedavisinde kullanılan ifosfamid, kanser hücrelerinin büyümesini ve yayılmasını engelleyen bir kemoterapi ilacıdır. Genellikle diğer kanser ilaçlarıyla birlikte kullanılır.
Tedavi öncesinde uzman doktorla görüşülmeli; hamilelik, emzirme durumu, kullanılan ilaçlar, alerjik reaksiyon geçmişi gibi konular hakkında bilgi verilmelidir. Bu sayede ilacın yan etkileri veya etkileşimleri minimize edilebilir.
Ifosfamid’in kullanımı sırasında mesane tahrişine karşı önlemler alınmalı ve doktor kontrollerine düzenli olarak gidilmelidir.
Hematopoetik sistem (kan hücrelerini oluşturan hücrelerin bulunduğu kısım) üzerindeki etkiler nedeniyle kan hücrelerinin sayımı düzenli olarak yapılmalı; nötropeni, anemi veya trombositopeni gibi durumların ortaya çıkması halinde doktor tarafından önerilen tedaviye uyulmalıdır.
İlaç, uzman sağlık profesyoneli tarafından hazırlanmalı ve uygulanmalıdır. Bunun için gerekli tüm talimatlar dikkatlice okunmalı ve uygulanmalıdır.
Ifosfamid’in kullanım süresi genellikle 5 gün olup, bu süre sonunda 2 haftalık bir bekleme süresi gereklidir. Tekrar kür süresinin gelmesiyle birlikte ilacın kullanımı devam eder.
İlacın yan etkileri arasında bulantı, kusma, iştahsızlık, ishal, ağız yaraları, ateş, yorgunluk, baş dönmesi, baş ağrısı ve kaşıntı bulunur.
Kan hücrelerini azaltıcı etkisi nedeniyle ifosfamid kullananlarda enfeksiyon riski artar. Bu nedenle ateş, halsizlik, boğaz ağrısı gibi enfeksiyon belirtileri görüldüğünde derhal doktora başvurulmalıdır.
İlacın kullanımını takiben mesane tahrişi görülebilir. Bu nedenle bol sıvı tüketilmeli ve mesanenin düzenli olarak boşaltılması sağlanmalıdır. Ayrıca ifosfamid kullanımına bağlı olarak kanlı idrar ve mesane iltihabı gibi durumların ortaya çıkması da mümkündür.
Ifosfamid’in kullanılmaması gereken durumlar arasında aşırı duyarlılık öyküsü bulunan kişiler ile aktif enfeksiyonu olan veya geçmişte ağır bir enfeksiyon geçirmiş kişiler yer alır.
Ifosfamid Hangi Hastalıklarda Kullanılır?
Kanser tedavisinde kullanılan bir ilaç olan ifosfamid, testis kanseri, yumurtalık kanseri, küçük hücreli dışkılamış akciğer kanseri gibi hastalıkların tedavisinde kullanılır. Bazı vakalarda diğer ilaçlarla kombinasyon halinde uygulama yapılır.
İlacın kullanımı öncesinde uzman doktor tarafından hastanın genel sağlık durumu değerlendirilir. Var olan sağlık sorunları ile ilaç kullanımı arasındaki ilişki incelenir ve buna göre kullanımına karar verilir.
Ifosfamid’in Yan Etkileri Nelerdir?
Kemoterapi tedavisinde kullanılan ifosfamid’in yan etkileri arasında mide bulantısı, kusma, ishal, döküntü, kaşıntı, idrar yaparken yanma hissi, idrarda kan gibi alerjik reaksiyonlar bulunur.
Daha ciddi yan etkiler arasında ise anemi, trombositopeni (kan pulcuğu sayısının azalması), hepatotoksisite (karaciğer hasarı), nefrotoksisite (böbrek hasarı), akciğer toksisitesi (akciğer hasarı), ateş ve konfüzyon (bulantı) gibi nörolojik belirtiler yer alır.
İlacın kullanımı sonrasında görülebilen yan etkiler şunlardır:
-
Mide bulantısı,
-
Kusma,
-
İştahsızlık,
-
İshal,
-
Ağız yaraları,
-
Ateş,
-
Yorgunluk,
-
Baş dönmesi,
-
Baş ağrısı,
-
Kaşıntı.
Ifosfamid kullananlarda hematopoetik toksisite görülebilir. Bu durum kemik iliği tarafından üretilen kan hücrelerinin miktarının azalması anlamına gelir. Kemik iliği tarafından üretilen kan hücreleri arasında kırmızı kan hücreleri (anemi), beyaz kan hücreleri (enfeksiyon savunmasında rol oynar) ve trombositler (kan pıhtılaşmasında rol oynar) yer alır. Bu nedenle ifosfamid kullananlarda anemi (kansızlık), trombositopeni (trombosit sayısının azalması) ve nötropeni (vücut savunmasında rol oynayan beyaz kan hücrelerinin azalması) görülebilir.
Nötropeni nedeniyle ifosfamid kullananlarda enfeksiyon riski artar. Bu nedenle ateş, halsizlik, boğaz ağrısı gibi enfeksiyon belirtileri görüldüğünde derhal doktora başvurulmalıdır.
Ifosfamid kullanımı sonrasında mesane tahrişi görülebilir. Bu nedenle ilacın kullanımı sırasında bol sıvı tüketilmeli ve mesanenin düzenli olarak boşaltılması sağlanmalıdır. Eğer mesane tahrişine bağlı olarak idrarda kan görülürse uzman doktora başvurulmalıdır.
Kanlı idrar yapma durumu ifosfamidin yan etkileri arasında yer alsa da ilaç kullanımını takiben mesane iltihabı da görülebilmektedir. Mesane iltihabı belirtileri arasında idrar yaparken yanma hissi, sık idrara çıkma, idrarda kan bulunması yer alır. Bu belirtilerin görülmesi halinde doktora başvurulmalıdır.
Ifosfamidin kullanımını takiben hepatotoksisite (karaciğer hasarı), nefrotoksisite (böbrek hasarı), akciğer toksisitesi (akciğer hasarı), ateş ve konfüzyon gibi nörolojik belirtiler görülebilmektedir. Bu durumların görülmesi halinde derhal doktora başvurulmalıdır.
Ifosfamid Hangi İlaçlarla Kullanılmaz?
Diğer kemoterapik ilaçlarla birlikte kullanılmaması gereken ifosfamid’in etkileşim gösterdiği bazı ilaç grupları şunlardır:
-
Melfalan,
-
Sefalosporinler,
-
Fenilbutazon,
-
Warfarin,
-
Doksorubisin,
-
Siprofloksasin,
-
Mesalamin,
-
Tetrasiklinler,
-
Rivaroksaban,
-
Tirofiban,
-
Trimethoprim-sulfamethoxazole.
Bu ilaçlarla birlikte kullanılmaması gereken ifosfamidin dışında etkileşim gösterebileceği ilaçlar bulunmaktadır. Bu nedenle uzman doktor tarafından reçete edilmeyen ilaçlar kullanılmadan önce mutlaka doktor veya eczacıya danışılmalıdır.
Ifosfamid Kullanırken Nelere Dikkat Edilmelidir?
Kullanımından önce mutlaka uzman doktora danışılması gereken ifosfamid için dikkat edilmesi gereken noktalar şunlardır:
-
Hamilelik veya emzirme durumu varsa mutlaka doktora bilgi verilmelidir.
-
Alerjik reaksiyon geçmişi bulunan kişilerde aşırı duyarlılık riski bulunur.
-
Böbrek veya karaciğer hastalığı olan kişilerde dikkatli kullanılmalıdır.
-
Geçmişte kalp hastalığı veya kalp krizi geçiren kişilerde kullanımı önerilmeyebilir.
-
Mesane tahrişi olabileceği için bol sıvı tüketilmeli ve mesanenin düzenli olarak boşaltılması sağlanmalıdır.
Ifosfamid’in saklama koşulları şu şekildedir:
Oda sıcaklığında 25 °C’nin altında saklanması önerilen ilacın ışıktan uzak tutulması gerekir. Ayrıca çocukların ulaşamayacağı yerlerde muhafaza edilmelidir.