GENEL BİLGİLER
Lansor, lansoprazol etken maddesini içerir. Mide asidinin salgısını azaltarak mide asidinin neden olduğu rahatsızlıkların tedavisine yardımcı olur. Özellikle mide ülseri ve reflü hastalığının tedavisinde kullanılır. Reflü hastalığı, yemek borusu ile mide arasında bulunan kapakçığın yeterince çalışmaması sonucu mide asidinin yemek borusuna geri kaçmasından dolayı oluşur. Bu durum yemek borusunda tahrişe ve iltihaba neden olur.
ETKİ MEKANİZMASI
Lansoprazol, proton pompası inhibitörü (PPI) olarak sınıflandırılan ilaçlardan biridir. Proton pompası mide asidinin salgılanmasında sorumlu olan hücrelerin üzerinde yer alan enzimdir. Lansoprazol bu enzimi bloke ederek mide asidinin üretimini azaltır.
KULLANIM ALANLARI
- Gastroözofageal reflü hastalığı
- Mide ülseri
- 12 parmak bağırsağı ülseri
- Mideye bağlı olmayan hazımsızlık
- Erken doğan bebeklerde mide asidinin akciğerlere kaçması sonucu oluşan komplikasyonlar
- Mide ve oniki parmak bağırsak ülserlerinin nüksetmesinin engellenmesi
- Helikobakter pilorinin neden olduğu ülserlerin tedavisi ve nüksetmesinin engellenmesi
- Mide asidi üretiminin fazla olması sonucu oluşan Zollinger-Ellison sendromu
- Ruhsal rahatsızlıklar nedeniyle oluşan psikojenik stres ülserleri
- Nonsteroid antiinflamatuar ilaç kullanımına bağlı oluşan mide ülserleri
- Reflü hastalığına bağlı oluşan yemek borusu iltihabı
- Yemek borusunun mide ile birleşim yerinde iltihaplanma olması sonucu oluşan Barrett özofagusu
- Uygun bir şekilde tedavi edilen veya cerrahi olarak çıkarılan mide kanserinin yeniden ortaya çıkma riskinin azaltılması
- Mide ve on iki parmak bağırsağındaki yaraların düzeltilmesi sonrasında yeniden nüksetme olasılığını azaltmak için kullanılır.
KULLANIM ŞEKLİ VE DOZU
Lansoprazol ağız yoluyla alınır. İlacın kullanım dozu hastalığın türüne göre değişiklik gösterebilir. Genel olarak kullanım şekli aşağıdaki gibidir:
- Gastroözofageal reflü hastalığı: Günde bir kez yemeklerden 30 dakika önce bir kapsül olarak 4-8 hafta boyunca kullanılır.
- Mide ülseri: Günde bir kez yemeklerden 30 dakika önce bir kapsül olarak 4-8 hafta boyunca kullanılır.
- 12 parmak bağırsağı ülseri: Günde bir kez yemeklerden 30 dakika önce bir kapsül olarak 2-4 hafta boyunca kullanılır.
- Zollinger-Ellison sendromu: Genellikle başlangıç dozu günde 60 mg olup, bu doz günde iki veya üç kez 30 mg’lık dozlara bölünerek alınabilir. Doz, doktorun önerilerine bağlı olarak ayarlanabilir.
- Yetişkinlerde midede veya on iki parmak bağırsağında iltihaplanmaya bağlı oluşan hazımsızlık: Günde bir kez yemeklerden 30 dakika önce bir kapsül olarak kullanılır.
- Erken doğan bebeklerde mide asidinin akciğerlere kaçması sonucu oluşan komplikasyonlar: Beş haftadan küçük prematüre bebeklerde 0,25 – 0,5 mg/kg/gün oral yol ile dört hafta süreyle uygulanır. Genellikle günde bir veya iki kez alınır.
- Helikobakter pilorinin neden olduğu ülserlerin tedavisi ve nüksetmesinin engellenmesi: Yetişkinlerde, Helicobacter pylori enfeksiyonunun neden olduğu aktif peptik ülser hastalığında genellikle lansoprazol 30 mg/gün (sabahları) ve amoksisilin 1000 mg/gün (sabah ve akşam) ve klaritromisin 500 mg/gün (sabah ve akşam) ile üçlü tedavi şeklinde uygulanır.
- Yetişkinlerde mide kanseri sonrası tedavi: Genellikle başlangıç dozu günde 30 mg olup, bu doz ihtiyaç halinde doktor tarafından ayarlanabilir.
- Çocuklarda mide kanseri sonrası tedavi: Genellikle başlangıç dozu günde 1,5 mg/kg olup, bu doz ihtiyaç halinde doktor tarafından ayarlanabilir.
KONTRENDİKASYONLAR
- Lansoprazol veya bileşenlerine karşı aşırı duyarlılık
- Keten hormon eksikliği
- Proton pompa inhibitörleri ile ciddi alerjik reaksiyon geçiren hastalar
DİKKAT EDİLMESİ GEREKEN HUSUSLAR
- Lansoprazolun etkinlik ve güvenliliği çocuklarda henüz belirlenmemiştir. Bu nedenle çocuklarda kullanımı önerilmez.
- Lansoprazolun uzun süreli kullanımı, mide kanseri riskini artırabilir. Mide kanseri şüphesi olan hastalarda lansoprazol kullanılmamalıdır.
- Lansoprazol, karaciğer yetmezliği olan hastalarda dikkatle kullanılmalıdır. Karaciğer fonksiyonları bozuk olan hastalarda doz ayarlaması gerekebilir.
- Proton pompa inhibitörü kullanımı ile, C vitamini emilimi azalabileceğinden, hipovitaminoz C gelişebilir. Bu nedenle vitamin C eksikliği açısından izlenmelidir.
- Lansoprazol mide asidi salgısını azalttığından dolayı, bakteriyel enfeksiyon riskini artırabilir. Bakteriyel enfeksiyon belirtileri gösteren hastalarda enfeksiyon araştırılması yapılmalıdır.
- Kronik obstrüktif akciğer hastalığı (KOAH) olan hastalarda dikkatle kullanılmalıdır. Lansoprazolun KOAH hastalarında etkisi üzerine yeterince veri bulunmamaktadır.
- Mide kanseri tanısı almış hastalarda lansoprazol kullanılmamalıdır. Mide kanserinin tanısı kesinleştikten sonra proton pompa inhibitörleri kullanılmalıdır.
- Mide mukozasında kanser öncesi değişiklikler olan hastalarda dikkatle kullanılmalıdır.
- Böbrek yetmezliği olan hastalarda dikkatle kullanılmalıdır. Böbrek fonksiyonları bozuk olan hastalarda doz ayarlaması gerekebilir.
- Kronik karaciğer yetmezliği olan hastalarda dikkatle kullanılmalıdır. Karaciğer fonksiyonları bozuk olan hastalarda doz ayarlaması gerekebilir.
YAN ETKİLERİ
Lansoprazol bazı yan etkilere neden olabilir. Bunlar arasında baş ağrısı, baş dönmesi, bulantı, kusma, karın ağrısı, ishal, kabızlık, kurdeşen, cilt döküntüsü, kaşıntı, mide bulantısı, ağız kuruluğu, yorgunluk ve kas ağrısı gibi sindirim sistemi ve merkezi sinir sistemi ile ilgili şikayetler sıklıkla görülür. Ayrıca nadir durumlarda karaciğer enzimlerinde yükselme, böbrek problemleri, kalp sorunları ve kemik kırılma riski artışı gibi yan etkiler de görülebilir. Lansoprazol kullanımı sonucunda gelişen yan etkiler kişiden kişiye değişebilir ve bazı kişilerde hiç yan etki görülmeyebilir. Ancak ciddi yan etkiler yaşandığında hemen doktora başvurulmalıdır.
YAN ETKİLERİ NE ZAMAN GÖRÜLÜR?
Lansoprazolün potansiyel yan etkileri arasında baş ağrısı, baş dönmesi, bulantı, kusma, karın ağrısı, ishal, kabızlık, cilt döküntüsü ve kaşıntı gibi belirtiler bulunmaktadır. Bu yan etkilerin meydana gelme süresi kişiden kişiye değişebilir; bazı hastalarda ilk dozdan hemen sonra ortaya çıkabilirken bazılarında birkaç gün veya hafta süren tedavi sonrasında görülür. Genellikle tedavinin başlanmasıyla birlikte yan etkiler yaşanmaya başlar ve tedavi süresince devam edebilir. Ancak uzun süreli kullanımda bazı yan etkilerin gelişme ihtimali de mevcuttur. Eğer kullanırken ciddi yan etkilerle karşılaşılırsa derhal doktora başvurulmalıdır.