Covid-19 aşısı BioNTech, Pfizer ve BioNTech şirketlerinin işbirliği ile geliştirdiği mRNA teknolojisi bazlı bir aşıdır. 2021 yılının başında acil kullanım onayı alarak dünya genelinde Covid-19 pandemisinin kontrol altına alınmasında önemli bir rol üstlenmiştir. Her ilaçta olduğu gibi bu aşıda da bazı yan etkiler görülebilmektedir. Genellikle hafif veya orta şiddette olan bu yan etkiler, aşının etkinliğini artırmakta ve bağışıklık sistemini güçlendirmektedir.
BioNTech aşısının yan etkileri nelerdir?
Covid-19 aşısı BioNTech, Covid-19 hastalığına karşı vücutta bağışıklık oluşturmak amacıyla yapılmaktadır. Aşılama sonrası bazı kişilerde yan etkiler görülebilmektedir. Bu yan etkiler genellikle hafif ila orta düzeyde olup, şunları içerebilir:
- Ateş
- Baş ağrısı
- Kas ve eklem ağrıları
- Yorgunluk
- Şişlik ve ağrı
- Kızarıklık
- Mide bulantısı
- Uyuşukluk
- Kırgınlık
- Lenf bezlerinde şişlik
- Kaşıntı ve döküntü
- Havalandırma bozukluğu (nadiren)
- Anjiyoödem (nadiren)
- Yüzün ve boğazın şişmesi (çok nadiren)
- Sersemlik (çok nadiren)
- Kalp kası iltihabı (myokardit, çok nadiren)
- Göğüs ağrısı (çok nadiren)
- Nefes darlığı (çok nadiren)
- Trombosit düşüklüğü (çok nadiren)
- Kan pıhtılaşma bozukluğu (çok nadiren)
- Nabız düşüklüğü (çok nadiren)
- Ateş nöbeti geçirme (çok nadiren)
- Nörolojik reaksiyonlar (çok nadiren)
Aşının ilk dozundan sonra görülen yan etkiler genellikle 2. dozdan daha hafif olmaktadır. Ancak, bazı kişilerin aşı olduktan sonra hiç yan etki hissetmeyebileceği de gözlemlenmiştir.
Yan etkiler ne zaman başlar?
BioNTech aşısı sonrası görülen yan etkiler genellikle 12 saat içinde başlamakta olup, aşılamadan sonraki 1-2 gün içerisinde en yoğun şekilde hissedilmektedir. Yan etkilerin çoğu aşılamadan sonraki 3-5 gün içerisinde kendiliğinden geçmektedir.
Yan etkiler ne kadar sürer?
Genel olarak BioNTech aşısının yan etkileri 1-3 gün sürmektedir. Ancak, bazı kişilerde bu süre biraz daha uzayabilir. Vücudun verdiği tepkiyi ifade eden bu yan etkiler, bağışıklık sisteminin virüse karşı hazırlık yaptığını gösterir ve aşının etkinliği ile bağışıklığın güçlendiğinin bir işaretidir.
Ateş yapar mı?
Ateş, Covid-19 aşısı BioNTech’in yaygın yan etkilerinden biridir. Aşılamadan sonra kişilerin yaklaşık %40’ında ateş gelişmektedir. Genellikle 38°C veya üzeri değerlere ulaşan ateş, aşının uygulanmasının ardından 12-48 saat içinde başlar ve çoğunlukla 1-3 gün sürer.
Alerjik reaksiyon yapar mı?
BioNTech aşısı, kişilerin yaklaşık %1’inde lokal alerjik reaksiyonlara neden olmaktadır. Bu reaksiyonlar genellikle aşı yapılan bölgede kaşıntı, şişlik ve kızarıklık şeklinde ortaya çıkarken, çok nadir durumlarda tüm vücutta alerjik reaksiyonlar da meydana gelebilir. Bu nedenle aşının uygulanması sırasında tıbbi ekip hazır bulunur ve olası alerjik reaksiyonlara karşı önlemler alınmaktadır.
Kısa süreli kısırlık yapar mı?
BioNTech aşısının kısa süreli kısırlık yaptığına dair bilimsel bir bulgu yoktur. Aşının kadınlarda yumurtalık fonksiyonlarını değiştirdiğine dair bir kanıt bulunmamaktadır. Kısırlık olasılığı ile ilgili endişeler, Pfizer/BioNTech tarafından yapılan deneysel çalışmalarda güvenlilik verileriyle desteklenmiştir.
Bebek emziren annelerde yan etkileri var mı?
Bebek emziren annelerde BioNTech aşısı ile ilgili veriler sınırlıdır ancak mevcut veriler, emziren bireylerde aşının güvenle kullanılabileceğini göstermektedir. Aşının yan etkileri arasında emzirenlerde anne sütüne geçişine dair herhangi bir kanıt bulunmamaktadır.
Aşının saklama koşulları nasıl olmalı?
Covid-19 aşısı BioNTech’in saklama koşulları, aşının güvenliği ve etkinliği açısından son derece önemlidir. Aşının şu şartlarda saklanması gerekmektedir:
- – Kuru buz kullanılarak -90 ile -60 °C arası ortamda 2 hafta süresince
- – Normal buz dolabında -25 ile -15 °C arası ortamda 2 aya kadar
- – Buzdolabında 2 ile 8 °C arası ortamda 31 güne kadar
Aşının, bu sıcaklıkların dışında tutulması halinde etkinliği azalabilir. Özellikle -90 ile -60 °C arası sıcaklıklarda saklanan aşının, bu koşullarda 14 gün süresince kalıp kalmadığı takip edilmelidir. Bu koşullara uygun saklanmayan aşılarda etkinlik kaybı yaşanabilir.