Abilify şurup, psikiyatrik rahatsızlıklar için kullanılan ve genellikle ergenlik çağındaki çocuklarda görülen şizofreni tedavisinde tercih edilen bir ilaçtır. Anksiyete bozukluğu, bipolar bozukluk, depresyon ve çok kutuplu bozukluğu olan kişilerde, şizofreni ve Tourette sendromu bulunan çocuklarda ve ergenlerde de kullanımı mevcuttur. Şizofreni, kişinin gerçeklikle bağlantısını kaybetmesi sonucu ortaya çıkan ve görme, işitme ve hissetme ile ilgili problemler yaşamasına neden olan psikiyatrik bir hastalıktır.
Şurup formunda olan Abilify, etkin madde olarak aripiprazol içerir ve genellikle bipolar bozukluk, şizofreni ve anksiyete tedavisinde kullanılır. Bu psikiyatrik ilaç çocuklarda kaygı bozukluğu, dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu (DEHB), otizm gibi durumların tedavisinde de kullanılabilir. Abilify’ın etki mekanizması tam olarak bilinmemekle birlikte beyinde bulunan serotonin ve dopamin adı verilen iki önemli maddede reseptörlerle etkileşime geçerek çalıştığı düşünülür. Dopamin, kişinin motivasyonunu artırırken, serotonin mutluluk ve keyif verir.
Bir tür nöroleptik ilaç olan Abilify, tüm antipsikotikler gibi sorumlu davranmayan, zihinsel olarak kötüleşmiş durumdaki kişilerin düzelmesini sağlayarak sakinleştirici etki yaratır. Fakat bu ilaç diğer antipsikotik ilaçlardan farklı olarak beyindeki serotonin ve dopamin reseptörlerine kısmi antagonistik etki gösterir; yani bu reseptörleri baskılamaz ama aynı zamanda belli ölçüde aktive de eder. Bu özellik ilaçtaki “atipik” ibaresinden kaynaklanmaktadır.
Abilify’ın genel olarak ruh halini düzeltici etkisi vardır. Duygu durumu dengeleyici özelliği sayesinde kişinin kendisini daha iyi hissetmesini sağlar. Aynı zamanda psikoz belirtilerini de azaltarak kişinin gerçeklik algısını düzeltir.
Bu ilaç yalnızca psikiyatri hekimleri tarafından yazılabilen bir reçeteli ilaçtır. Kişinin kendi isteğiyle veya internette duyduğu bilgilerle, tanı olmaksızın ilaç kullanması doğru değildir. Bu durum kişide çok daha büyük problemler oluşmasına neden olabilir.
Abilify Şurup Ne İşe Yarar?
Abilify’ın etken maddesi aripiprazol olup bu maddenin genel olarak ruh halini düzeltici etkisi vardır. Duygu durumu dengeleyici özelliği sayesinde kişinin kendisini daha iyi hissetmesini sağlar. Aynı zamanda psikoz belirtilerini de azaltarak kişinin gerçeklik algısını düzeltir.
Abilify şurup, şizofreni tanısı almış yetişkinlerde görülen kaygı bozukluğu, bipolar bozukluk ve dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu (DEHB) gibi sorunların tedavisinde kullanılır. Ayrıca ergenlik dönemindeki bireylerde görülen depresyon vakalarının tedavisinde de tercih edilir. Çocuklarda işlevsel davranış bozukluğu tedavisinde de kullanılabilir.
Abilify’ın genel olarak ruh halini düzeltici etkisi vardır. Duygu durumu dengeleyici özelliği sayesinde kişinin kendisini daha iyi hissetmesini sağlar. Aynı zamanda psikoz belirtilerini de azaltarak kişinin gerçeklik algısını düzeltir.
Bu ilaç yalnızca psikiyatri hekimleri tarafından yazılabilen bir reçeteli ilaçtır. Kişinin kendi isteğiyle veya internette duyduğu bilgilerle, tanı olmaksızın ilaç kullanması doğru değildir. Bu durum kişide çok daha büyük problemler oluşmasına neden olabilir.
Abilify Ne İçin Kullanılır?
Şizofreni tedavisinde kullanılan Abilify, anksiyete bozukluğu olan ergenlerde de kullanılabilir. Bipolar bozukluk ve depresyon tedavisinde de kullanılan bu ilaç, dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu (DEHB) ve otizm spektrum bozukluğu olan çocuklar ve ergenler tarafından da kullanılabilir.
Şizofreni
Abilify’ın şizofreni tedavisinde sıkça kullanılır. Genellikle 18 yaş üstü hastalar için yazılan bu ilaç çocuklar tarafından da kullanılabilmektedir. Şizofrenide hastanın zihninde var olmayan sesler duyması, zihninde var olmayan şeyler görmesi ve çevresinden kopuklaşması söz konusudur.
Bazı kişilerde yalnızca tek bir bölümde de görülebilen bu rahatsızlık, kişinin kendisini tamamen bitkin hissetmesine de neden olabilir. Şizofreni tanısı almış kişilerde kaygı bozukluğu da sıklıkla görülmektedir.
Bipolar bozukluk
Bipolar bozukluk da Abilify’ın etkili olduğu rahatsızlıklardandır. Bipolar bozuklukta kişi kendisini depresif hissettiği gibi aynı zamanda aşırı coşkulu, huzursuz ve sinirli hissedebilir.
Bipolar bozukluk genellikle 20’li yaşların başında ortaya çıkmakla birlikte ergenlik döneminde de kendini gösterebilir.
Anksiyete bozukluğu
Anksiyete bozukluğu olan ergenlerde görülen kaygı sorunlarını gidermek amacıyla Abilify’ın kullanımına devam edilmektedir.
Kaygı bozukluğu
Kişide anksiyete belirtileri varsa 18 yaş üstü bireylerde kaygı bozukluğu tanısı konulabilir. Her ne kadar kaygı bir his olsa da bazı kişilerde anksiyete belirtileri yoğunlaşıp kişiyi günlük yaşamda zor durumda bırakacak hale gelebilir.
Kişide sürekli yorgunluk hissi olabileceği gibi nefes darlığı çekme, kalp atışının hızlanması, titreme ve kas gerginliği gibi fiziksel belirtiler de görülebilir. Yaşanan anksiyete belirtileri kişiyi konsantre olma konusunda zorlamakla birlikte uykuya dalmakta da zorlanmasına neden olabilir.
Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu (DEHB)
Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu (DEHB) yaşayan çocuklar ve ergenler için Abilify’ın kullanımı söz konusudur.
Depresyon
Bipolar bozukluk yaşayan kişilerin bir kısmında depresyon da görülmektedir. Bu hastalarda depresyonun kontrol altına alınması amacıyla Abilify’ın kullanılması söz konusudur.
Tourette sendromu
Tourette sendromu yaşayan kişilerde de Abilify’in kullanımı söz konusudur.
Abilify Şurup Nasıl Kullanılır?
Genellikle günde bir kez kullanılan Abilify’ın dozu doktor tarafından belirlenir. Bu ilacın ağız yoluyla kullanılması gereklidir; ağız dışındaki yollarla kullanılması önerilmez. İlaç ağza direkt olarak dökülerek veya dilin altına yerleştirilerek kullanılabilir.
İlacın ağız içinde yerleştirilen kısmı hemen çözünerek ilacın kana karışmasını sağlar. Gerekirse ilacın ağız içinde birkaç dakika bekletildikten sonra sıvı tüketilebilir.
Herhangi bir şekilde sıvının ilacın ağız içinde çözünmesini engelleyecek şekilde tüketilmesi önerilmez.
Abilify Şurup Yan Etkileri Nelerdir?
Abilify’ın yaygın yan etkileri arasında uyku hali, baş dönmesi, yorgunluk hissi, mide bulantısı, kusma, hazımsızlık, kabızlık, kilo artışı, baş ağrısı ve insomni yani uykuya dalmakta güçlük çekme gibi problemler yer alır. Bu yan etkiler ilacın 10 kişiden birinden azında görülür.
Nadir görülen yan etkiler arasında ise hafızada sorun yaşama, konsantrasyon güçlüğü çekme, uyku ile ilgili problemler yaşama, ağız kuruluğu, ciltte döküntü oluşması ve karaciğer enzimlerinde yükselme yer alır.
Nadir yan etkiler 1000 kişiden en az birinde görülürken çok nadir görülen yan etkiler 10000 kişide en az bir kişi anlamına gelir.
Yaygın yan etkiler
- Aşırı uyku hali
- Baş dönmesi
- Yorgunluk
- Mide bulantısı
- Kusma
- Hazımsızlık
- Kabızlık
- Kilo artışı
- Baş ağrısı
- İnsomni yani uykuya dalmakta güçlük çekme
Nadir yan etkiler
- Hafızada sorun yaşama
- Konsantrasyon güçlüğü çekme
- Uyku ile ilgili problemler yaşama
- Ağız kuruluğu
- Ciltte döküntü oluşması
- Karaciğer enzimlerinde yükselme
Çok nadir görülen yan etkiler
- Beyaz kan hücresi sayısında azalması sonucu bağışıklığın zayıflaması
- Pankreas iltihabı (Pankreatit)
- Pirey isimli cilt hastalığına bağlı olarak pembe-mor lekelerin ortaya çıkması (Stevens-Johnson sendromu)
- Kan pıhtılaşma hücrelerinde azalma (trombositopeni)
Abilify Şurup İle İlgili Bilinmesi Gereken Hususlar
Kişide akciğer enfeksiyonu veya pnömoni adı verilen akciğer iltihabı bulunuyorsa bu ilaç kullanılmamalıdır. Kişide herhangi bir kalp problemi varsa doktor bilgilendirilmelidir. Kalple ilgili problemlerin yanı sıra kalple ilgili daha önce yaşanmış herhangi bir problem varsa bunun da doktora bildirilmesi önemlidir.
Kişinin karaciğer veya böbrek fonksiyonları normalden daha düşük seviyelerdeyse doktor bilgilendirilmelidir. Bu gibi durumlarda ilaç dozu düşürülebilir ya da farklı bir ilaç önerilebilir.
Kişide yüksek tansiyon ya da düşük tansiyon problemi varsa bu durum doktora bildirilmeli ve gerekli önlemler alınmalıdır.
Bazı kişilerde kilo artışı görülebileceğinden kilo kontrolü sağlanmalıdır.
Daha önce herhangi bir şekilde şiddet içeren davranışlar gösteren kişilerde risk faktörlerinin daha fazla olduğunu söylemek mümkündür. Bu gibi durumların yaşanmaması için doktor bilgilendirilmelidir.
Kullanım Önerileri ve Uyarılar
- Duygu durumunu dengelemeye yardımcı olur; ruh hali düzeltilmeli
- Psikoza bağlı belirtileri azaltır; gerçeklik algısını düzeltilmeli
- Kilo artışına dikkat edilmelidir; kilo kontrolü sağlanmalı
- Tansiyon seviyeleri kontrol edilmelidir; düşük ya da yüksek tansiyon sorunu varsa doktora bildirilmelidir
- Alerjik reaksiyon riski vardır; herhangi bir alerji durumu varsa doktorla paylaşılmalı
- Daha önce şiddet içeren davranışlar gösterildiyse doktora bilgi verilmelidir
- Karaciğer/böbrek fonksiyonları normale göre düşükse doktor bilgilendirilmelidir
- Sakinleştirici ilaçlar ya da alkol tüketiliyorsa doktorla konuşulmalıdır
Kimler Abilify Kullanamaz?
- Alevlenmiş akciğer enfeksiyonu ya da pnömonisi olan kişiler; bu durum ilacın kullanılmasını engeller
- Kalp problemi olan kişiler; mevcut kalp sorunları doktorla paylaşılmalı
Dikkat Edilmesi Gerekenler
- Alerji durumu; alerjisi olan kişiler doktorla paylaşmalı
- Düşük tansiyon/kolesterol; bunlar varsa doktor bilgilendirilmeli
- Sakinleştirici ilaçlar/alkol kullanımı; bunlar varsa doktora bildirilmelidir