Mikroskobik canlılar (bakteriler, virüsler, mantarlar ve arkealar) insan vücudunun her yerinde bulunur. Cildimizden iç organlarımıza kadar her yerde karşımıza çıkan bu canlılar; yararlı olduğu kadar zararlı da olabilir. Peki, mikroskobik canlıların olumlu etkileri nelerdir? Gelin birlikte bakalım.
Mikroskobik Canlılar Nedir?
Mikroskobik canlılar, gözle görülmeyecek kadar küçük canlılardır. 1 mm’nin altında olan bu canlılar; bakteriler, mantarlar, virüsler ve protozoalar şeklinde kategorilere ayrılabilirler. Mikroskobik canlıların bazıları tek hücreli iken bazıları çok hücrelidir. Bu canlılar; kirli sularda, toprakta, yiyeceklerde ve hatta insan vücudunda da bulunabilirler.
Mikroskopik canlılar, insan sağlığını doğrudan etkileyen iki gruba ayrılır. Bunlardan biri yararlı diğeri ise zararlıdır. Yararlı olan mikroskopik canlılar, insan sağlığı için faydalı olan canlılardır. Diğer grup ise insan sağlığına zarar veren mikroskopik canlılardır.
Mikroskopik canlıların bazıları insan sağlığına oldukça zararlıdır. Örneğin; Staphylococcus aureus bakterisi, tetanoz veya boğmaca gibi hastalıklara yol açar. Aynı şekilde Escherichia coli bakterisi de gıda zehirlenmesine neden olur. Bu yüzden mikroskopik canlıların bazıları mutlaka uzak durulması gereken türlerdir.
Mikroskopik canlılar arasında sıklıkla karşılaşabileceğimiz türler şunlardır:
- Bakteriler
- Virüsler
- Mantarlar
- Protozoalar
Bakteriler, tek hücreli basit yapılı mikroorganizmalardır. Çeşitli şekilleri ve büyüklükleri olabilir. Bakteriler, anaerobik (oksijensiz) veya aerobik (oksijenli) olarak iki gruba ayrılır. Bakterilerin bazıları zararlı olsa da çoğu bakterinin insan sağlığı için olumlu etkileri vardır.
Mantarlar, fotosentetik olmayan çok hücreli eukaryotik organizmalardır. Mantarlar da insan sağlığı için faydalı olan türlerin yanı sıra zararlı olan türleri de vardır. Örneğin; mantarların bazı türleri besin kaynağı olarak kullanılabilirken bazı türleri zehir etkisi yaratır. Bu yüzden mantarları tanımadan tüketmemek gerekir.
Protozoalar, tek hücreli eukaryotik mikroorganizmalardır. Protozoaların çoğu serbest olarak yaşarken bazıları parazit olarak yaşar. Protozoalar da insan sağlığı için faydalı türler olduğu gibi zararlı türler de vardır.
Mikroskobik Canlıların Olumlu Etkileri Nelerdir?
Mikroskobik canlılar arasından sadece bazı türlerin insan sağlığı için olumlu etkileri vardır. Aksi takdirde insan sağlığı için tüm mikroorganizma türleri zararlıdır.
Mide Asidini Düzenler
Mide asidinin düzenlenmesi, sindirim için önemli bir adımdır. Bu aşama mideyi enfeksiyonlardan korur ve sindirim sisteminin sağlıklı çalışmasını sağlar.
Sindirim Sistemi Sağlığını Destekler
Bakteriyel floramız sindirim sistemimizi doğrudan etkiler. Sindirim sisteminin sağlıklı çalışması, vücudun vitamin ve mineral emilimini de artırır.
Bağışıklığı Güçlendirir
Mikrofloranın dengesi bağışıklığımızı güçlendirir. Çünkü bağışıklığımız vücudumuza giren bakterilere karşı savaşarak vücudumuzu enfeksiyonlardan korur.
Besinlerin Sindirilmesine Yardımcı Olur
Bakteriyel flora, besinlerin sindirilmesi için önemlidir. Eğer bakteriyel flora dengesi bozulursa sindirim sistemi de etkilenir.
Vücudun Enfeksiyonlara Karşı Savaşmasını Sağlar
Bakteriyel flora, vücudumuza giren zararlı bakterilere karşı savaşır.
Vücutta Vitamin ve Mineral Emilimini Artırır
Bakteriyel flora, bağırsaklarımızda bulunan zararlı bakterilerin vücudumuza girerek vitamin ve mineral emilimini engellemesini önler.
Kötü Kolesterolü Düşürür
Bakteriyel flora, kötü kolesterolü düşürerek kalp hastalıkları riskini azaltır.
Sindirim Sistemi Kanserlerine Karşı Koruma Sağlar
Sindirim sistemindeki bakteriyel flora, sindirim sistemi kanserlerine karşı koruma sağlar.
Diyabet Riskini Azaltır
Diyabet hastalarının bağırsak florasında da değişiklikler görülür. Bu değişiklikler de insülin direncine yol açar.
Mide Enfeksiyonlarını Önlere
Bakteriyel flora, mide enfeksiyonlarını önlemek için mide asidini dengeler.
Mikroskobik Canlıların İnsan Sağlığı Üzerindeki Olumsuz Etkileri Nelerdir?
Mikroskopik canlıların, insan sağlığı üzerinde olumlu etkileri olduğu gibi olumsuz etkileri de vardır. Zararlı mikroskopik canlıların en sık görülen türleri arasında bakteriler yer alır.
Bazı hastalık etkenleri bakteriler, virüsler, mantarlar veya protozoalar gibi zararlı mikroskobik canlıların neden olduğu enfeksiyonlar sonucunda meydana gelir. Bu yüzden tüm mikroskopik canlıların insan sağlığı üzerindeki etkilerini bilmek çok önemlidir.
Mikroskopik canlıların insan sağlığı üzerindeki olumsuz etkilerini şu şekilde sıralayabiliriz:
- Sindirim Sistemi Hastalıkları
- Diyabet
- İnsülin Direnci
- Sindirim Sistemi Kanserleri
- Cilt Hastalıkları
- Romatizma
- Alerji
- Özofagus Kanseri
- Ruhsal Bozukluklar
- Obezite
- Kronik Karaciğer Hastalıkları
- Kronik Böbrek Hastalıkları
- Kronik Kalp Hastalıkları
- Kardiyovasküler Hastalıklar
- Mide Enfeksiyonları
- Kötü Kolesterol Yüksekliği
- Gut Hastalığı
- Aorta Damar Sertleşmesi
- Pankreasın Enfekte Olması
Bakteriyel Floranın Dengeyi Bozan Unsurlar Nelerdir?
Bakteriyel floramız, birçok unsura bağlı olarak bozulabilir. Bu unsurlardan bazıları yaşam tarzımızdan kaynaklanırken bazıları da dışarıdan kaynaklanan unsurlardır.
Aşağıda sıralanan unsurların herhangi biri veya birkaçı bakteriyel floramızın dengesini bozabilir:
- Dengesiz Beslenme
- Kullanılan İlaçlar (ağrı kesici ilaçlar, antibiyotikler)
- Aşırı Hijyen Kullanımı (sabun, dezenfektan)
- Alkol Tüketimi
- Sigara İçmek
- Diş Fırçalama Alışkanlığı
- Kronik Stres
- Hareketsiz Yaşam Tarzı (egzersiz eksikliği)
- Aşırı Kilo (obezite)