Küresel ısınma, dünya genelinde giderek artan sıcaklıklarla birlikte iklim değişiklikleri ve doğal afetler gibi olumsuz sonuçlara yol açan iklim değişikliği meselesidir. Bu durum yalnızca ekosistemlere değil insan hayatına da ciddi zararlar vermektedir. Doğanın dengesinin bozulmasına neden olan bu insan davranışlarının önüne geçebilmek için Birleşmiş Milletler, 1994 yılından beri her yıl farklı ülkelerde toplanarak iklim değişikliği ile mücadele yöntemlerini tartışmakta ve kararlar almaktadır.
Türkiye de küresel ısınmanın etkilerine maruz kalan ülkelerden biridir. Mevcut haliyle Türkiye’nin yıllık ortalama sıcaklığı, küresel ısınma sayesinde 0,5-1°C artış göstermiştir. Türkiye’nin coğrafi konumuna bağlı olarak, iklimin farklı bölgelerde farklı özellikler göstermesi sebebiyle bu durum bazı yerlerde büyük değişikliklere yol açarken bazı bölgelerde daha az etkili olabilmektedir. Örneğin Akdeniz Bölgesi’nde kıyı denizlerinde yazların daha sıcak geçmesi; Ege Bölgesi’nde kışların daha ılıman geçmesi gibi etkilere yol açmaktadır.
Küresel Isınmanın Türkiye’ye Etkileri
Ülkemizin çeşitli bölgeleri farklı coğrafik özelliklere ve iklim koşullarına sahiptir. Bu sebeple küresel ısınmanın Türkiye üzerindeki etkileri de bölgelere göre farklılık gösterir. Ancak genel olarak Türkiye’nin ikliminin değişmesinin sebep olduğu bazı ortak problemler mevcuttur. İşte Türkiye’nin, iklim değişikliğinden kaynaklı olarak yaşadığı 10 ana sorun:
- 1. Artan Sıcaklıklar
- 2. Kuraklık
- 3. Yeraltı Su Seviyelerinin Düşmesi
- 4. Su Kaynaklarının Kirlenmesi
- 5. Tarım Ürünlerinde Verim Düşüklüğü
- 6. Aşırı Yağışlar ve Sel Olayları
- 7. Fırtına ve Kasırgalar
- 8. Sıcak Hava Dalgalanmaları
- 9. Biyoçeşitliliğin Azalması
- 10. Sahillerin Erozyona Uğraması
1. Artan Sıcaklıklar
Küresel ısınmanın Türkiye’ye etkileri arasında ilk sırayı artan sıcaklıklar alır. Küresel ısınmanın en belirgin etkisi sıcaklıkların yükselmesidir. Ülkemizde son yıllarda yaz aylarında görülen sıcaklık artışları, bu durumun en bariz örneğidir.
2. Kuraklık
Küresel ısınmanın Türkiye üzerindeki etkilerinden biri de kuraklıktır. Dünyanın farklı bölgelerinde değişen yağış düzenleri sebebiyle kuraklık problemi ortaya çıkmaktadır. Bu durum, kuraklığa dayanıklı tarım ürünleri yetiştirilmedikçe ve su tasarrufu gibi davranışlar benimsenmedikçe gıda güvenliğini tehdit eder hale gelecektir.
3. Yeraltı Su Seviyelerinin Düşmesi
Küresel ısınma ile birlikte sıcaklıkların artması, buharlaşmayı artırır. Özellikle yaz mevsiminde yeraltı su seviyelerinin düşmesiyle birlikte tarımda sulama problemi yaşanır.
4. Su Kaynaklarının Kirlenmesi
Küresel ısınmanın Türkiye üzerindeki etkilerinden biri de su kaynaklarının kirlenmesidir. Özellikle sanayi ve şehirleşmenin hızlı olduğu bölgelerde su kaynaklarının kirlenmesi, su kıtlığının yaşanmasına neden olmaktadır.
5. Tarım Ürünlerinde Verim Düşüklüğü
Sıcaklıkların artmasıyla birlikte ülkemizde tarım ürünlerinde verim düşüklüğü yaşanmaya başlamıştır. Özellikle buğday, pirinç, mısır ve mercimek gibi gıda maddelerinde verim düşüklüğü gözlemlenmektedir.
6. Aşırı Yağışlar ve Sel Olayları
Küresel ısınmanın etkileri arasında aşırı yağışlar da yer alır. Özellikle kış mevsiminde aşırı yağışlar, sel olaylarını da beraberinde getirir. Bu durum, altyapı sorunlarına neden olurken tarım ürünlerine de zarar vermektedir.
7. Fırtına ve Kasırgalar
Sıcaklıkların artmasıyla birlikte fırtına ve kasırga gibi doğal afetlerin görülme sıklığı da artmaktadır. Özellikle kıyı kesimlerde meydana gelen fırtına ve kasırgalar, can ve mal kaybına neden olurken altyapının da zarar görmesine yol açar.
8. Sıcak Hava Dalgalanmaları
Sıcaklıkların artmasıyla birlikte özellikle yaz aylarında sıcak hava dalgalanmaları yaşanmaktadır. Özellikle yaşlı ve kronik hastalığı bulunan kişilerde ciddi sağlık sorunlarına yol açan sıcak hava dalgalanmaları can kaybına bile neden olabilir.
9. Biyoçeşitliliğin Azalması
Sıcaklığın artmasıyla birlikte canlıların yaşam alanlarının daralması, biyoçeşitliliğin azalmasına yol açmaktadır. Özellikle kara ve tatlı su ekosistemlerinde meydana gelen biyoçeşitlilik kaybı, su kaynaklarının kirlenmesiyle daha da artmaktadır.
10. Sahillerin Erozyona Uğraması
Küresel ısınmanın Türkiye’ye etkilerinden biri de sahillerin erozyona uğramasıdır. Özellikle kıyı kesimlerde meydana gelen fırtına ve dalga hareketliliği, erozyona neden olmaktadır.