Doğum kontrol hapları, istenmeyen gebelikleri önlemek amacıyla kullanılan etkili bir doğum kontrol yöntemidir. Ancak bu ilaçlar, kullanıcılarında farklı yan etkilere neden olabilir. Doğum kontrol haplarının yan etkileri kişiden kişiye değişebilir ve bazı kullanıcılar bu yan etkileri daha belirgin şekilde hissedebilirken diğerleri daha az rahatsızlık duyabilir.
Doğum Kontrol Haplarının Yan Etkileri Nelerdir?
Doğum kontrol haplarının yan etkileri arasında şunlar bulunabilir:
- Baş ağrısı
- Ruh hali değişiklikleri
- Adet döneminde kısırlık
- Mide bulantısı
- Göğüslerde hassasiyet
- Göğüs ağrısı
- Kilo alımı
- Cilt lekeleri
- Libidoda azalma
- Adet kanamasında değişiklikler
- Adet kanamasının tamamen kesilmesi
Baş Ağrısı
Doğum kontrol hapları içerdikleri hormonlar nedeniyle baş ağrısına yol açabilir. Estrojen ve progestin hormonlarındaki dalgalanmalar baş ağrısını tetikleyebilir. Ayrıca, bazı kadınlarda migren öyküsü varsa bu durum doğum kontrol haplarıyla daha da kötüleşebilir. Baş ağrısı yaşanması durumunda, doktorla bu durumun nasıl yönetileceği hakkında konuşmak faydalı olabilir.
Mide Bulantısı
Doğum kontrol haplarının vücutta yarattığı hormonal değişiklikler mide bulantısına sebep olabilir. Mide bulantısı genellikle ilaç kullanımına başlandıktan sonra görülür ve zamanla azalır. Eğer bulantı şiddetliyse doktora danışmak önemlidir.
Ruh Hali Değişiklikleri
Doğum kontrol hapları kadınların ruh hallerini etkileyebilir. Bazı kadınlar hap kullanırken daha sinirli veya huzursuz hissedebilir. Ayrıca, bazı kadınlarda doğum kontrol hapları sayesinde ruh halinde genel bir iyilik hali de gözlemlenebilir.
Adet Döneminde Kısırlık
Doğum kontrol hapları adet dönemini geciktirebilir. Ayrıca, uzun süreli kullanımlarda adet dönemini kısıtlı hale getirebilir ve kısırlık gibi hissedilmesine neden olabilir. Bu durum doğum kontrol haplarının sağladığı koruma ile benzerlik gösterir.
Kilo Alımı
Kilo alımı doğum kontrol haplarının yaygın bir yan etkisi olarak görülmektedir. Kullanıcıların bir kısmı ilaçla birlikte kilo aldıklarını bildirir. Ancak bu etkinin ne ölçüde gerçekleşeceği kişiden kişiye değişir. Kilo alımı hormonal değişikliklerden kaynaklanabileceği gibi, doğum kontrol haplarının iştahı artırmasıyla da ilgili olabilir.
Cilt Lekeleri
Cilt lekeleri özellikle güneşe maruz kalan bölgelerde, doğum kontrol haplarının bir yan etkisi olarak ortaya çıkabilir. Bu nedenle, doğum kontrol hapı kullanan kadınların cilt lekelerini önlemek için güneş koruyucu kullanmaları önerilir.
Libidoda Azalma
Doğum kontrol hapları cinsel isteği azaltabilir. İlaçların içindeki hormonlar cinsel isteği etkileyen testosteron seviyelerini değiştirebilir. Cinsel istekte belirgin bir azalma yaşanması durumunda, bu konuyu doktora danışmak önemlidir.
Adet Kanamasında Değişiklikler
Doğum kontrol hapları adet kanamasını etkileyebilir. Bazı kadınlar daha hafif kanama veya lekelenme yaşarken, bazıları daha yoğun kanama yaşayabilir. Adet kanamasında meydana gelen bu değişiklikler, doğum kontrol haplarının vücuttaki hormon seviyelerini değiştirmesinden kaynaklanmaktadır.
Adet Kanamasının Tamamen Kesilmesi
Bazı doğum kontrol hapı kullanıcılarında, özellikle ilaçların uzun süre kullanılması durumunda, adet kanamasının tamamen kesilmesi mümkündür. Bu durum genellikle sağlık açısından bir risk oluşturmaz ancak beklenmedik bir durum olduğundan doktora danışmak faydalı olabilir.
Kimler Doğum Kontrol Hapı Kullanabilir?
Doğum kontrol hapı kullanımı için genellikle 15 yaş ve üzerindeki genç kızlara ve gebe kalmak istemeyen kadınlara önerilir. İdeal olarak, doğum kontrol yöntemine ilk kez başlayanlara veya yöntemi değiştirenlere doğum kontrol hapı önerilir. Daha önce doğum yapmış ve emziren kadınlar da kullanabilir ancak emzirme döneminde tercih edilebilecek yöntemlerin daha uygun olabileceği belirtilmelidir.
Doğum Kontrol Hapı Kullanırken Nelere Dikkat Edilmelidir?
Doğum kontrol hapı kullanırken dikkat edilmesi gerekenler şunlardır:
- Hapların her gün aynı saatte alınması gerekir.
- Kullanılmaya başlanmadan önce doktordan bilgi alınması önemlidir.
- Kullanıcıda yüksek tansiyon, migren veya şeker hastalığı varsa doktaya danışılmalıdır.
- Ağızda yara veya uçuk çıkması durumunda doktaya haber verilmelidir.
- Seyahate gidileceği zaman gerekli önlemlerin alınması önemlidir.
- Kullanım sırasında kusma veya ishal olursa ek korunma yöntemleri düşünülmelidir.
Doğum Kontrol Haplarının Faydaları Nelerdir?
Doğum kontrol haplarının sağladığı faydalar şunlardır:
- İstenmeyen gebeliklerin önlenmesi,
- Ana rahmi zarının inceltilmesiyle miyom ve çikolata kisti büyümesinin engellenmesi,
- Ana rahminde ve yumurtalıklarda sivilce oluşumunun azaltılması,
- Ana rahminde kist oluşumunun engellenmesi,
- Adet sancılarının azalması,
- Ana rahminde yağlanmanın azaltılması nedeniyle adet kanamasının düzene girmesi,
- Ana rahminin iltihaplanmasına neden olan enfeksiyonların azaltılması.
Doğum Kontrol Haplarının Zararları Nelerdir?
Doğum kontrol haplarının zararları arasında şunlar bulunabilir:
- Tüm vücutta ve özellikle göğüslerde şişlik hissi,
- Ağız içinde ve dudaklarda yaralar,
- Düzensiz kanamalar,
- İşitme kaybı,
- Safra kesesi iltihabı,
- Ağır kanamalar sonucu kansızlık,
- Kemik erimesi,
- Kist oluşumu.
Bunlara ek olarak, doğum kontrol hapları bazı ciddi sağlık sorunlarına da yol açabilir. Bu nedenle, ilaçların kullanımına başlamadan önce doktordan detaylı bilgi almak ve gerekli tetkikleri yaptırmak önemlidir.