Hepatit B aşısı, hepatit B virüsüne karşı koruma sağlamak için uygulanan bir aşıdır. Genellikle bebeklik döneminde, riskli bireylerde ve sağlık çalışanlarında yapılır. Hepatit B, karaciğere zarar veren ve siroza veya karaciğer kanserine yol açabilen bulaşıcı bir virüstür. Aşının ana amacı hepatit B virüsünün bulaşmasına karşı koruma sağlamaktır.
Hepatit B aşısı virüsü içermediği için hepatit B hastalığına neden olmaz. Aşının içeriğinde inaktive edilmiş hepatit B virüsü yer alır. Bu nedenle hepatit B aşısı virüs taşımaz ve canlı değildir. Aşının içeriği inaktive edilmiş virüslerden oluşur ve aşının içinde bulunan maddelere karşı alerjisi olmayan kişiler tarafından güvenle kullanılabilir.
Aşının etkili olabilmesi için 3 doz olarak yapılması önerilir. Genellikle bebekler 0, 1 ve 6. aylarda olmak üzere 3 doz aşı olurlar. Ancak riskli bireylerde, aşı takvimine uymayanlarda veya daha önce aşılama yapılmamış bireylerde 0, 7 ve 21. günlerde de aşı uygulaması yapılabilir. Bu durumda 12. ayda kontrol kan tahlili yapılması gerekir. Eğer aşının etkisi zayıf kalmışsa ek doz aşılama yapılabilir.
Aşının yan etkileri genellikle hafif seyreder ve ciddi bir yan etki görülmesi nadirdir. En sık görülen yan etkiler arasında enjeksiyon bölgesinde ağrı, şişlik veya kızarıklık, ateş, baş ağrısı, yorgunluk ve mide bulantısı yer alır. Ayrıca nadir durumlarda alerjik reaksiyonlar da görülebilir.
Hepatit B Aşısı Yan Etkileri Nelerdir?
Hepatit B aşısı yan etkileri genellikle hafif ve geçici olup, aşının yapıldığı bölgede ağrı ya da sertlik hissi gibi belirtilerle kendini gösterir. Nadiren ciddi yan etkiler görülebilir ancak bu durum oldukça seyrektir.
Yapılan çalışmalarda, hepatit B aşısının yaklaşık %50’sinde herhangi bir yan etki görülmediği tespit edilmiştir. Aşının yaygın yan etkileri ise aşağıdaki gibidir:
- Enjeksiyon bölgesinde ağrı, sertlik veya kızarıklık
- Ateş (genellikle hafif seyreder)
- Baş ağrısı
- Mide bulantısı veya kusma
- Yorgunluk veya halsizlik
- Kas veya eklem ağrıları
Nadir görülen ciddi yan etkileri ise şöyledir:
- Anjiyoödem (cilt altında sıvı birikmesi)
- Nöbet geçirme (epilepsi)
- Kızamık (morbilli) benzeri döküntüler
Bu belirtiler genellikle hafif seyreder ve kendiliğinden düzelir. Ancak aşının ciddi bir yan etki göstermesi durumunda bir sağlık uzmanına başvurmak önemlidir.
En Sık Görülen Yan Etkiler
Aşının en sık görülen yan etkileri arasında aşağıdakiler bulunur:
- Enjeksiyon bölgesinde ağrı, sertlik veya kızarıklık: Hepatit B aşısı yapıldıktan sonra en yaygın görülen yan etkidir ve genellikle birkaç gün içinde geçer.
- Ateş: Aşının uygulanmasından sonra hafif ateş meydana gelebilir, bu da vücudun bağışıklık tepkisinin bir göstergesidir.
- Baş ağrısı: Aşı sonrasında bazı kişilerde baş ağrısı meydana gelebilir.
- Mide bulantısı: Aşağı yukarı %10-15 oranında mide bulantısı veya kusma görülür.
- Yorgunluk: Aşı sonrasında bazı kişilerde yorgunluk hissi olabilir, ancak bu genellikle kısa sürelidir.
- Kas veya eklem ağrıları: Aşının ardından bazı kişilerde hafif kas veya eklem ağrıları yaşanabilir.
Ciddi Yan Etkiler
Nadir durumlarda hepatit B aşısı ciddi yan etkilere neden olabilir. Bu ciddi yan etkiler şunları içerir:
- Anjiyoödem: Cilt altında sıvı birikmesi nedeniyle şişlik oluşabilir, bu genellikle yüz bölgesinde görülür ve nefes alma zorluğuna yol açabilir.
- Nöbet geçirme (epilepsi): Nadir de olsa bazı kişilerde nöbet geçirebilir.
- Kızamık (morbilli) benzeri döküntüler: Nadir durumlarda aşı sonrası kişide kızamığa benzeyen döküntüler oluşabilir.
HIV veya Hepatit C ile Enfekte Olmayan Kişilere Yapılan Aşılar
Ayrıca HIV veya Hepatit C ile enfekte olmayan bireylere yapılan hepatit B aşılarının yan etkileri de araştırılmıştır. Bu çalışmalar sonucunda aşağıdaki bulgular elde edilmiştir:
- Ateş: Aşının yapıldığı grupta ateş görülme oranı %1-30 arasında değişmektedir.
- Kusma: Aşılama sonrası kusma oranı %2-10 arasında gözlemlenmiştir.
- Mide bulantısı: Mide bulantısı oranı ise %0-20 arasında değişiklik göstermektedir.