Karaciğer biyopsisi sonrasında karın ağrısı, kanama, safra yolu enfeksiyonu, akciğerler veya karaciğerde hasar meydana gelmesi, biyopsi iğnesinin yerleştiği yerde ağrı ve şişlik gibi yan etkiler görülebilir.
Karaciğer biyopsisi sonrasında görülen yan etkiler genelde hafif ve kısa süreli olmakla beraber bazı durumlarda daha ciddi komplikasyonlar görülebilir. Bu nedenle biyopsi sonrası dikkatli olunması ve belirtiler yaşanması halinde doktorla iletişime geçilmesi önerilir.
Karaciğer biyopsisi yan etkileri şu şekilde sıralanabilir:
- Karın ağrısı
- Biyopsi bölgesinde ağrı ve hassasiyet
- Kanama
- Enfeksiyon
- Safra yolu yaralanması
- Akciğer veya karaciğer hasarı
Karın ağrısı: Karaciğer biyopsisi sonrasında karın bölgesinde ağrı hissedilebilir. Bu ağrı birkaç saat içinde kendiliğinden geçer ve hafif şiddettedir.
Biyopsi bölgesinde ağrı ve hassasiyet: Biyopsinin yapıldığı bölgede ağrı, hassasiyet ve kızarıklık meydana gelebilir. Bu durum iğnenin yerleştirildiği alanın etrafındaki dokuların tahriş olmasından kaynaklanır ve genellikle geçicidir.
Kanama: Nadir görülen bir yan etki olan kanama, karaciğerin kan damarlarının iğne ile zedelenmesinden kaynaklanabilir. Kanama, biyopsinin yapıldığı bölgede veya vücudun başka bölgelerinde ortaya çıkabilir. Kanamanın belirtileri arasında ciltte morluklar, burun kanaması, diş etlerinden kanama, idrarda veya dışkıda kan görülmesi yer alır. Eğer ciddi bir iç kanama varsa, nabız düşmesi, tansiyon düşmesi, ciltte solukluk, bayılma gibi belirtiler meydana gelebilir. Bu durumda acil tıbbi yardım alınmalıdır.
Enfeksiyon: Biyopsi sırasında veya sonrasında enfeksiyon riski vardır. Enfeksiyonun belirtileri arasında ateş, titreme, terleme, yorgunluk, nefes darlığı, nefes alıp vermede zorluk, kanlı veya sarımsı akıntı gibi semptomlar yer alır. Enfeksiyon meydana gelmesi durumunda antibiyotik tedavisi gerekebilir. Nadir durumlarda cerrahi müdahale de gerekli olabilir.
Safra yolu yaralanması: Karaciğer biyopsisi sırasında safra yollarının zarar görmesi mümkündür. Bu durum safra akışının bozulmasına ve sarılık gibi komplikasyonlara yol açabilir. Safra yolu yaralanmasının belirtileri arasında gözlerde ve ciltte sararma, koyu renk idrar, açık renk dışkı, kaşıntı, iştahsızlık gibi semptomlar yer alır.
Akciğer veya karaciğer hasarı: Nadir görülen bir komplikasyon olan akciğer hasarı, biyopsi sırasında iğnenin akciğere zarar vermesi sonucu meydana gelebilir. Akciğer hasarının belirtileri arasında nefes darlığı, göğüs ağrısı, öksürük ve kanlı balgam çıkarma yer alır. Bu durumda acil tıbbi yardım alınması önemlidir.
Biyopsi sonrası dikkat edilmesi gerekenler: Karaciğer biyopsisi sonrasında bir gün dinlenmeniz ve ağır aktivitelerden kaçınmanız önemlidir. Ağrı kesici kullanmanız önerilebilir ancak kanama riskini artırabilecek ilaçlardan uzak durmalısınız. Ayrıca doktorunuzun önerdiği kontrol randevularına katılmanız ve belirtiler yaşamanız halinde doktorla iletişime geçmeniz önemlidir.
Biyopsi sonrası mutlaka doktora başvurulması gereken durumlar: Karaciğer biyopsisinden sonra aşırı yorgunluk hissediyorsanız ve uzun süre dinlenmenize rağmen bu durum geçmiyorsa mutlaka doktora başvurmalısınız. Ayrıca nefes darlığı yaşıyorsanız, göğüs ağrınız varsa, vücudunuzda herhangi bir yere dokunduğunuzda aşırı hassasiyet hissediyorsanız ve özellikle de koltuk altı bölgesinde şişlik varsa acil tıbbi yardım almanız önemlidir.
Biyopsinin yapıldığı bölgeden anormal miktarda kan gelmesi de doktora başvurulması gereken durumlardan biridir. Eğer bu durum söz konusuysa, doktorunuzun önerdiği kan testlerini yaptırmalısınız. Kan testleri sonucunda pıhtılaşma faktörlerinizin normal olduğundan emin olmalısınız. Ayrıca karın bölgesinde ağrı hissetmeniz de doktora başvurmayı gerektiren bir durumdur. Ağrının şiddeti ne olursa olsun mutlaka doktorunuza bildirmelisiniz.
Karaciğer Biyopsisi Yan Etkileri Nelerdir?
Karaciğer biyopsisi yan etkileri, biyopsinin yapıldığı bölgenin tahriş olması sonucu ortaya çıkan karın ağrısı ile biyopsi sırasında karaciğerin kan damarlarının zedelenmesi sonucu oluşabilecek nadir görülen iç kanama şeklinde olabilir. Karaciğer biyopsisinin yan etkileri genel olarak şöyledir:
- Karın Ağrısı: Biyopsiden sonra karın bölgesinde hafif ağrı hissedilebilir. Bu genellikle hafif şiddettedir ve kısa süre içinde geçer.
- Biyopsi Bölgesinde Ağrı ve Hassasiyet: Biyopsinin yapıldığı bölgede ağrı, hassasiyet ve kızarıklık görülebilir. Bu durum iğnenin yerleştirildiği bölgenin etrafındaki dokuların tahriş olmasından kaynaklanır ve genellikle geçicidir.
- Kansızlık (Anemi): Kan kaybı sonucu kansızlık meydana gelebilir. Kansızlığın belirtileri arasında yorgunluk, soluk cilt rengi, baş dönmesi, nefes darlığı yer alır.
- Safra Yolu Yaralanması: Karaciğerin safra üretiminden sorumlu olan bir organ olması sebebiyle safra yollarında da yaralanma meydana gelebilir. Bu durum sarılığa yol açabilir.
- Pnomotoraks (Akciğerde Hava Kaçağı): Karaciğerin akciğerlere yakın olması nedeniyle iğnenin akciğere zarar vermesi nadir görülen bir yan etkidir. Pnomotoraksın belirtileri arasında nefes darlığı, göğüs ağrısı, öksürük yer alır.
Karaciğer Biyopsisinden Sonra Nasıl Davranmak Gerekir?
- Biyopsi sonrası bir gün dinlenmek önemlidir.
- Ağrı kesici kullanımı önerilebilir ancak kanama riskini artırabilecek ilaçlardan kaçınılmalıdır.
- Biyopside kullanılan iğne noktası kontrol edilmelidir.
- Ateş yükselmesi veya ateşe bağlı titreme yaşanırsa doktora başvurulmalıdır.
- Ayrıca kanama riski taşıyan bazı aktivitelerden kaçınılması önemlidir.
Karaciğer Biyopsisi Sonrası Olması Gerekenler
- İstirahat: Karaciğer biyopsisinden sonra en az 24 saat dinlenmeniz önemlidir. Bu süre zarfında ağır aktivitelerden kaçınılmalı ve vücudu zorlayacak hareketler yapılmamalıdır.
- Ağrı Kesici Kullanımı: Biyopsi sonrası oluşabilecek ağrılar için doktorunuzun önerdiği ağrı kesicileri kullanabilirsiniz. Ancak kanama riskini artıran aspirin gibi ilaçlardan kaçınılmalısınız.
- Ateş ve Titreme Takibi: Vücut sıcaklığınızı düzenli olarak kontrol edin. Ateşin 38°C’yi aşması durumunda doktorunuza başvurun.
- Bölge Kontrolü: İğne giriş yerini düzenli olarak kontrol edin. Kızarıklık, şişlik veya akıntı varsa doktora haber verin.
- Diyet ve Sıvı Alımı: Doktorunuz önerene kadar ağır yemeklerden kaçının ve yeterince sıvı almaya özen gösterin.
Karaciğer Biyopsisinden Sonra Acil Tıbbi Yardım Gerektiren Durumlar
Karaciğer biyopsisinden sonra aşağıdaki durumların yaşanması acil tıbbi yardım gerektirir:
- Ateşin 38°C’yi aşması veya ateşe bağlı titreme yaşanması
- Nefes darlığı yaşanması
- Damar yolu veya iğne giriş yerinden kan gelmesi
- Ağrının dayanılmaz bir seviyeye ulaşması
- Dışkıda veya idrarda kan görülmesi
Biyopsiden sonraki ilk saatlerde bu semptomları kontrol etmek önemlidir çünkü bu belirtiler ciddi komplikasyonların işareti olabilir.