Uyku Damlası Kullanımının Yan Etkileri Nelerdir?
İçindekiler
Uyku Damlası Kullanımı ve Yan Etkileri
Uyku ilaçları, uykuya dalmayı kolaylaştırmak veya uykusuzluk süresini kısaltmak için kullanılır. Ancak bazı yan etkiler görülebilir. Bu yan etkiler hafif olabileceği gibi ağır da olabilir. Kişiden kişiye değişen uyku damlası yan etkileri arasında en sık görülenler şunlardır:
Baş dönmesi, baş ağrısı, mide bulantısı, hafıza sorunları,
Ağız kuruluğu,
Uyuşukluk,
Koordinasyon sorunları,
Bilişsel işlevlerde azalma,
Gündüzleri aşırı uyuma isteği,
Görme bozuklukları,
Yürüme ve konuşmada zorluk,
bazı kişilerde ise bağımlılık yaratabilmektedir.
Yine bazı ilaçların birlikte kullanımı da yan etkilere sebep olabilmektedir. Bu nedenle uyku damlası kullanılmadan önce doktora danışılması önerilmektedir.
Yatıştırıcılar ve Uyku İlaçlarının Yan Etkileri
Yatıştırıcı ilaçlar (bazen “sakinleştirici” olarak adlandırılır), anksiyete ve diğer koşullar için reçete edilir ve aynı zamanda uykuya dalmayı kolaylaştırmak için kullanılabilir. Çoğu yatıştırıcı ilaç benzodiazepin sınıfına girer. Benzodiazepinler beyin ve sinir sistemi üzerinde sakinleştirici etkiye sahiptir. Bu ilaçlar Valium, Klonopin, Xanax ve Ativan’ı içerir. Bu ilaçların bazı ortak yan etkileri şunlardır:
-
Ağız kuruluğu
-
Baş dönmesi
-
Denge kaybı
-
Uyuma zorluğu
-
Gözlerde bulanık görme
-
Mide bulantısı
-
Uyuşukluk
-
Yorgunluk
-
Hafıza sorunları
-
Koordinasyon sorunları
-
Uyandıktan sonra halsiz hissetme
-
Mide rahatsızlığı
-
Yürüme ve konuşmada zorluk
-
Kaslarda zayıflık
-
Nefes alıp vermede zorluk
-
Ciltte kızarıklık veya döküntü oluşumu
-
İdrara çıkmada zorluk yaşama benzodiazepinlerin yaygın yan etkileridir. Tüm yatıştırıcı ilaçlar benzer yan etkilere sahip olsa da her ilaç farklı etkilere neden olabilir.
Genel Bilgiler
Uyku ilaçlarının birçok farklı türü bulunmaktadır. Bunlar arasında reçetesiz olanlar ile reçeteli olanlar mevcuttur. Uyku ilaçları arasında melatonin takviyeleri, antihistaminikler ve benzodiazepinler bulunur. Bu maddelerin her biri vücutta farklı etki gösterir ve bu nedenle farklı yan etkileri olabilir. Ayrıca farklı uyku ilacı türlerinin birbirleriyle etkileşim göstermesi de uyku damlası yan etkileri arasında yer alır.
Uyku İlaçları ve Melatonin Yan Etkileri
Melatonin içeren haplar, doğal uykuyu taklit eden hormon benzeri maddelerdir. Genellikle güvenli kabul edilmesine rağmen yine de bazı kişilerde melatonin yan etkisi görülebilir. Melatonin kullanan kişilerde baş ağrısı, mide bulantısı, baş dönmesi ve uyuşukluk gibi yan etkiler görülebilir. Ayrıca melatoninin bazı ilaçlarla etkileşime girmesi de mümkündür. Dolayısıyla melatonin kullanımından önce doktora danışılması önerilmektedir.
Alkol İle Uyku İlaçları Arasındaki İlişki
Alkol ile uyku ilaçlarının birlikte kullanımı son derece tehlikeli olabilir. Her iki maddenin de merkezi sinir sistemi üzerindeki baskılayıcı etkisi, kalp atış hızında yavaşlamaya ve nefes alıp vermede zorluğa yol açabilir. Bu ikisinin birleşimi ayrıca ciddi uyuşukluğa, konsantrasyon kaybına, hafıza kaybına ve bilinç kaybına neden olabilir.
Zararlı Etkiler
Birçok kişi uyku ilacı alırken endişe etmez ancak uyku ilaçlarının ciddi zararları olabilir. Özellikle yatmadan önce alınan dozun üzerinden altı saat geçmeden araç kullanmaya kalkışmak ciddi bir kaza riskini beraberinde getirir.
Benzodiazepinler, araç kullanma dahil olmak üzere gündüz yapılan etkinliklerde yavaşlamaya neden olabilir. Yavaşlamaya ek olarak, araba kullanırken daha önce sahip olduğunuz düşüncelere göre daha fazla uyku ilacı almak, aşırı doz almanıza neden olabilir. Ayrıca aşağıdaki aktivitelerde bulunmayı da içerebilir:
-
Yürüyüşe çıkmak,
-
Yemek pişirmek,
-
Eşya taşımak,
-
Hediye açmak,
-
Konuşmak,
-
Yüzmek,
-
Olumsuz bir şekilde küçük düşmemek veya utanç duymamakla birlikte insanlara zarar vermek.
Hastalıklarla İlişkisi
Uyku ilacı kullanan kişilerde aşağıdaki hastalıkların görülme sıklığı artmaktadır:
-
Alzheimer hastalığı,
-
Demans,
-
Kronik obstrüktif akciğer hastalığı,
-
Kanser,
-
Şeker hastalığı,
-
Kalp damar hastalığı.
Uyku İlaçları Kullanırken Dikkat Edilmesi Gerekenler
Aşağıdaki bilgilerin yanı sıra özellikle solunum probleminiz varsa veya böbrek veya karaciğer probleminiz varsa uyku ilacı almadan önce doktorunuza danışmanız önemlidir. Ayrıca hamilelik veya emziriyorsanız uyku ilacı almadan önce doktorunuza danışmalısınız.
Yatmadan önce en az bir saat boyunca bilgisayar veya cep telefonunu kullanıyorsanız uyku ilacı almayınız. Çünkü bilgisayar veya cep telefonunun yaydığı ışık uykunuzu kaçırabilir.
Alkol ile uyku ilaçlarını birlikte almayınız.
Uykusuzluk şikayetiniz birkaç gün içinde geçmiyorsa mutlaka bir doktora danışarak tedavi olunuz. Kendi başınıza kullandığınız uyku ilaçları karaciğerinize zarar verebilir.
Ağır Yan Etkiler
Aşağıdaki belirtilerden herhangi biri varsa derhal tıbbi yardım alınız:
-
Nefes alıp vermede güçlük,
-
Kas spazmı,
-
Nabızda yavaşlama,
-
Bayılma,
-
Koma durumu,
-
Deride döküntü oluşumu.
Yan Etki Hakkında Bilinmesi Gerekenler
Uykusuzluk için ilaç alan birçok kişi bu ilaçların yan etkilerinden korktuğu için tedaviye başlamaz. Ancak tedavi edilmemiş uykusuzluğun kendine özgü riskleri vardır ve tedaviye başlamadan önce doktorunuza danışmanız önemlidir. Ayrıca, reçeteli bir uyku ilacı alıyorsanız ve herhangi bir sorunuz veya endişeniz varsa mutlaka doktorunuza danışmalısınız. Uyku ilacının yan etkilerini azaltmanın yollarını konuşabilirsiniz. Ayrıca kullandığınız herhangi bir ilaç veya takviye ile birlikte herhangi bir yeni uyku ilacı kullanmaya başlamadan önce doktorunuza danışmanız önemlidir.
Kullanım Bilgisi
Uyku ilaçlarının sık kullanımı toleransa yol açabilir; bu da aynı etkiyi elde etmek için daha fazla ilaca ihtiyaç duyulması anlamına gelir. Ek olarak, bazı uyku ilaçları bağımlılık yapabilir; bu da ilacın kullanımının aniden kesilmesinin yoksunluk belirtilerine yol açabileceği anlamına gelir. Bu nedenle kullanılan her ilaç dikkatli bir şekilde kullanılmalı ve doktor kontrolünde olunmalıdır.