Erkeklerde doğum kontrol yöntemleri arasında en etkili olanlardan biri vazektomidir. Vazektomi (erkek sterilizasyonu), erkeklerin sperm kanallarının cerrahi bir işlemle kesilip bağlandığı ve dolayısıyla spermin meniden dışarı çıkamadığı bir doğum kontrol yöntemidir. Bu sayede erkekler cinsel ilişki sırasında çocuk sahibi olma riskini ortadan kaldırmış olur.
Vazektomi (Erkek Sterilizasyonu) Nedir?
Vazektomi, erkeklerin çocuk sahibi olma isteğini ortadan kaldıran cerrahi bir doğum kontrol yöntemidir. Vazektomide, sperm kanalları kesilip bağlanarak spermin meniye karışması engellenir. Bu sayede vazektomi uygulanan erkekler cinsel ilişki sırasında çocuk sahibi olma riskini ortadan kaldırmış olur.
Vazektomi, erkekler için kalıcı bir doğum kontrol yöntemidir ve geriye dönüşü olmayan bir işlemdir. Dolayısıyla çocuk sahibi olma isteği olmayan, ama ileride çocuk sahibi olma isteği varsa vazektomi yaptırmaları önerilmez.
Vazektomi işlemi, lokal anestezi altında yaklaşık 30 dakika süren basit bir cerrahi işlemdir. İşlem sonrasında birkaç gün dinlenmek yeterli olur ve erkekler normal aktivitelerine dönebilir. Ancak işlem sonrası en az 20 ila 30 adet cinsel ilişki sırasında hâlâ sperm bulunduğu için bu ilişki sonrası hâlâ doğum kontrol yöntemi kullanmaları önerilir.
İşlemden sonra 3 ay sonunda sperm kanallarındaki sperm hücreleri meniden tamamen temizlenmiş olur ve sonraki cinsel ilişkilerde menide sperm hücresi bulunmaz. Bu noktada vazektomi işlemi başarıyla tamamlanmış olur ve çiftlerin çocuk sahibi olma riski ortadan kalkar.
Vazektomi Nasıl Yapılır?
Vazektomi işlemi genellikle lokal anestezi altında ve ayakta yapılan bir cerrahi işlemdir. İşlem sırasında hekim, erkeğin kasık bölgesine lokal anestezi yapar ve sperm kanallarına ulaşmak için küçük bir kesi yapar.
Kesiden sonra sperm kanalları bulunur ve kesilip bağlanır. Kanalların uçlarına klips takılması veya yakılması da mümkündür. Son olarak kesi bölgesi dikiş atılmadan kapatılır.
Vazektomide genel anesteziye ihtiyaç yoktur ve işlem yaklaşık 30 dakika sürer. Her iki testiste yapılacak işlemden dolayı iki ayrı sperm kanalına müdahale edileceği için işlem süresi biraz daha uzun olabilir.
Açık vazektomi veya kapalı vazektomi olarak iki farklı yöntem vardır. Açık vazektomide, skrotuma küçük bir kesi yapılırken kapalı vazektomide kesi yapılmadan bir alet yardımıyla sperm kanallarına ulaşılır.
Kapalı vazektominin daha az yan etkisi vardır ve komplikasyon riski daha düşüktür.
Açık Vazektomi
Açık vazektomide, skrotuma küçük bir kesi yapılarak sperm kanallarına ulaşılır. Kesiden sonra sperm kanalları bulunur ve kesilip bağlanır. Kanalların uçlarına klips takılması veya yakılması da mümkündür. Son olarak kesi bölgesi dikiş atılmadan kapatılır. Açık vazektomi işlemi yaklaşık 30 dakika sürer.
Kapalı Vazektomi
Kapalı vazektomide kesi yapılmadan bir alet yardımıyla sperm kanallarına ulaşılır. Bu yöntem, açık vazektomiye göre daha az yan etkiye sahiptir ve komplikasyon riski daha düşüktür.
Vazektominin Başarı Oranı Ne Kadardır?
Yapılan araştırmalara göre vazektominin başarı oranı %99.85 olarak tespit edilmiştir. Bu oran, vazektomi yapılan 100 erkeğin yalnızca 0.15’inde işlemin istenmeyen gebeliği engelleme konusunda başarısız olduğu anlamına gelir.
Vazektomiden Sonra Hamile Kalma Oranı Nedir?
Vazektomiden sonra hamile kalma oranı %1-2 olarak bilinmektedir. Bu oran, vazektomi yapılan 100 erkeğin yalnızca 1 veya 2’sinde istenmeyen gebeliğe rastlanması anlamına gelir.
Vazektomiden Sonra Nelere Dikkat Edilmelidir?
Vazektomiden sonra dikkat edilmesi gerekenler şunlardır:
– İşlemden sonraki birkaç gün dinlenmek önemlidir.
– İşlem sonrası skrotumda şişlik ve morarma oluşabilir, bu normaldir ancak ağrı şiddetliyse doktora başvurulmalıdır.
– İşlem sonrası en az 20-30 kez cinsel ilişki sırasında hâlâ sperm bulunduğu için bu ilişki sonrası hâlâ doğum kontrol yöntemi kullanmaları önerilir.
– İşlemden sonra 3 ay sonunda sperm kanallarındaki sperm hücreleri meniden tamamen temizlenmiş olur ve sonraki cinsel ilişkilerde menide sperm hücresi bulunmaz. Bu noktada vazektomi işlemi başarıyla tamamlanmış olur ve çiftlerin çocuk sahibi olma riski ortadan kalkar.
Vazektomide Riskler ve Komplikasyonlar Nelerdir?
Vazektomi işleminde bazı riskler ve komplikasyonlar ortaya çıkabilir:
– Enfeksiyon: İşlem sonrası skrotum enfekte olabilir, bu da ateş, kızarıklık ve şişlik gibi belirtilerle kendini gösterir.
– Kanama: İşlem sonrası kanama meydana gelebilir ve bu durum skrotumda şişmeye yol açar.
– Ağrı: İşlem sonrası ağrı oluşabilir, ancak bu genellikle hafif ve geçicidir.
– Şişlik: İşlem sonrası skrotumda şişlik meydana gelebilir.
– Testis ağrısı: Bazı erkeklerde testis ağrısı görülebilir. Bu durum genellikle geçici olsa da nadir durumlarda kronikleşebilir.
Vazektomiden Geri Dönüş Olur Mu?
Vazektomiden geri dönüş mümkündür ancak başarı oranı garantili değildir. Geri dönüş işlemi, testislerden prostat bezine kadar uzanan sperm yollarının yeniden bir araya getirilmesi ile yapılır. Ancak bu işlem, uzman bir ürolog tarafından gerçekleştirilmelidir ve başarı oranı çeşitli faktörlere bağlıdır.
Başarı Oranı Neye Göre Değişir?
Başarı oranı; vazektomiden ne kadar süre sonra geri dönüş yapıldığına, erkeğin yaşı, sağlık durumu ve uzmanlığında değişiklik gösterir.
Başarı Oranı Ne Kadardır?
Vazektomiden geri dönüş işleminin başarı oranı %40 ila %90 arasında değişir. Ancak bu oranlar, yukarıda belirtilen faktörlere bağlı olarak değişiklik gösterir.
Vazektomi Kimler İçin Uygundur?
Vazektomi, çocuk sahibi olma isteği olmayan ve kalıcı bir doğum kontrol yöntemi arayan erkekler için uygundur. Ayrıca şu kriterleri karşılayan erkekler için de uygundur:
– Cinsel olarak aktif olmaları,
– Sorumlu bir şekilde ebeveynlik yapabilecek yaşta olmaları,
– İşlem ile ilgili bilgilendirilmeleri ve onam vermeleri,
– Vas deferens denilen sperm yollarının cerrahi olarak bağlanmasına veya kesilmesine izin vermeleri.
Vazektominin Avantajları Nelerdir?
Vazektominin avantajları şunlardır:
– Etkili: Vazektomi, erkeklerde doğum kontrolü için en etkili yöntemlerden biridir ve istenmeyen gebelikleri engellemede yüksek başarı oranına sahiptir.
– Kalıcı: Vazektomi, kalıcı bir doğum kontrol yöntemidir; bu nedenle uzun vadeli doğum kontrolü arayan erkekler için uygundur.
– Hızlı ve Basit: Vazektomi işlemi genellikle kısa sürer ve ayakta tedavi ile yapılabilir; bu nedenle hastanede uzun süre kalmayı gerektirmez.
Vazektominin Dezavantajları Nelerdir?
Vazektominin dezavantajları şunlardır:
– Kalıcılık: Vazektomi kalıcı bir doğum kontrol yöntemidir; bu nedenle ileride çocuk sahibi olmayı planlayan erkekler için uygun olmayabilir.
– Cerrahi İşlem: Vazektomi bir cerrahi işlemdir; bu nedenle enfeksiyon, kanama veya ağrı gibi yan etkileri olabilir.
Sonuç Olarak;
Vazektomi, erkeklerin çocuk sahibi olma isteğini kalıcı olarak ortadan kaldıran etkili bir doğum kontrol yöntemidir. Cerrahi işlemle gerçekleştirilen vas deferens denilen sperm yollarının kesilmesi ve bağlanması ile menide sperm bulunamaz hale gelir.