Gabapentin, antikonvülzan bir ilaçtır. Nörolojik ve psikiyatrik hastalıklarda yaygın olarak reçete edilir. Genellikle sinir ağlarının uyarılmasını engelleyerek çalıştığı düşünülmektedir. Epilepsi, nöropatik ağrı, anksiyete bozukluğu ve bazı vaka çalışmaları da dahil olmak üzere fibromyalji için kullanılabilir. Kapsül, tablet ve oral sıvı formunda bulunur ve genellikle günde üç kez ağız yoluyla alınır. Gabapentinin bazı yan etkileri olabilir. Bunlar arasında baş dönmesi, yorgunluk, uyku hali, bulantı ve kusma yer alır. Gabapentinin daha ciddi yan etkileri de olabilir. Bu nedenle ilacı kullanmadan önce doktorunuza danışmanız önemlidir. Ayrıca, gabapentini kullanmayı bırakırken de dikkatli olmalısınız. Doktorunuzun önerdiği şekilde dozu azaltmalısınız.
Gabapentin nedir?
Gabapentin, belirli türdeki nöbetleri tedavi etmek için kullanılan ve nöropatik ağrıyı azaltmaya yardımcı olabilen bir ilaçtır. Gabapentin, giyardini (Gralise), gabapentin enakarbil (Horizant) ve Neurontin markaları altında satılmaktadır.
Gabapentin, epilepsi tedavisinde kullanılan bir antikonvülsan veya antiepileptik ilaçtır. Gabapentin, nörotransmitter adı verilen kimyasalları etkileyerek sinir hücreleri arasındaki iletişimi değiştirir. Bu şekilde gabapentin, nöbetleri kontrol etmeye ve nöropatik ağrı olarak adlandırılan sinir hasarından kaynaklanan ağrıyı azaltmaya yardımcı olur.
Gabapentin, nöropatik ağrı ve belirli epilepsi türlerini tedavi etmek için kullanılır. Ayrıca anksiyete bozukluğu ve fibromyalji semptomlarını tedavi etmek için off-label olarak kullanılabilir.
Gabapentin ne işe yarar?
Gabapentin; epilepsi, nöropatik ağrı ve belirli anksiyete bozuklukları gibi durumların tedavisine yardımcı olmak için kullanılır. Epilepside gabapentinin etkisi, nöronların elektriksel aktivitesini stabilize ederek nöbetleri azaltmasıdır. Nöropatik ağrı durumunda ise gabapentinin etkisi sinir hasarına bağlı ağrıyı hafifleterek gerçekleşir. Ayrıca gabapentin, diğer ilaçlarla birlikte kullanıldığında belirli anksiyete bozukluklarında da fayda sağlayabilir.
Gabapentinin yan etkileri nelerdir?
Gabapentinin yaygın yan etkileri şunlardır:
-
Yorgunluk
-
Baş dönmesi
-
Uyku hali
-
Bulanıklık
-
Koordinasyon eksikliği
-
Ağız kuruluğu
-
Bulantı
-
Vücut ağrıları
-
Kusma
-
Hızlı göz hareketleri
-
Hafıza kaybı
-
Tüylenme
-
İdrara çıkmada zorluk
-
Üreme isteğinin azalması
Gabapentin ayrıca daha az yaygın ancak ciddi yan etkilere de neden olabilir. Bu yan etkiler şunları içerebilir:
-
Alerjik reaksiyonlar
-
Ateş
-
Cilt döküntüleri
-
Şişmiş lenf düğümleri
-
Ağız, burun, gözlerde yaralar
-
Halsizlik veya güçsüzlük
-
Kaslarda ağrı veya hassasiyet
-
Eklem ağrısı veya şişmesi
-
Uyuşukluk veya aşırı yorgunluk
-
Düşük beyaz kan hücresi sayımı
-
Düşük trombosit sayımı
Gabapentin dozajı
Gabapentinin dozu, tedavi edilen duruma bağlıdır. Genellikle günde 900 mg ila 3,600 mg arasında değişen dozlarda kullanılır ve bu doz genellikle üç ayrı doza bölünür. İlacın dozu, kişinin durumuna ve toleransına göre ayarlanabilir. Gabapentinin dozajı yaşa göre değişmez ancak böbrek fonksiyonuna bağlı olarak doz ayarlaması yapılması gerekebilir.
Gabapentinin çalışma şekli
Gabapentinin tam çalışma şekli net olmamakla birlikte, beyindeki kimyasal maddeleri değiştirerek çalıştığı düşünülmektedir. Gabapentin, beyindeki sinir hücrelerinin elektriksel aktivitesini stabilize eder. Bu etki, aşırı uyarılmayı azaltmaya ve elektriksel aktivitedeki değişimleri dengelemeye yardımcı olur.
Gabapentinin beyindeki kimyasallar üzerinde etkisi olduğu düşünülmektedir.
Gabapentinin kullanım şekli
Gabapentin kapsül, tablet veya sıvı formunda ağız yoluyla alınır. Genellikle günde üç kez yemekle birlikte veya yemekden önce alınması önerilir. Kullanım sırasında bol su içilmesi önerilir. Ayrıca doktorunuzun önerdiği şekilde kullanmanız önemlidir. İlacı kullanmayı bırakırken de dozajı yavaşça azaltmalısınız.
Gabapentinin etkileşimleri nelerdir?
Gabapentin bazı ilaçlarla etkileşime girebilir. Gabapentinin etkileşim gösterdiği bazı ilaçlar şunlardır:
-
Opioid ağrı kesiciler: Gabapentin ile opioidler birlikte alındığında uyku hali ve nefes alma zorluğu gibi yan etkiler artabilir.
-
Mide asidini azaltan ilaçlar: Ranitidin veya omeprazol gibi bu ilaçlar gabapentinin emilimini etkileyebilir.
-
Antasitler: Ağız yoluyla alınan magnezyum veya alüminyum içeren antasitler gabapentinin emilimini azaltabilir.
-
Antikonvülsanlar: Lamotrijin veya fenitoin gibi bazı antikonvülsanlarla birlikte gabapentin kullanımı yan etki riskini artırabilir.
Gabapentinin güvenliği ve saklanması
Gabapentinin güvenliğiyle ilgili olarak doktor tavsiyelerine uymak ve ilacı doğru bir şekilde kullanmak önemlidir. Özellikle hamilelik veya emzirme dönemindeyseniz doktorunuza danışmadan gabapentin kullanmamalısınız. Ayrıca, ilacın reçete edilenden farklı bir şekilde kullanılmaması da güvenliği açısından önemlidir.
Gabapentini çocukların ulaşamayacağı bir yerde saklamak önemlidir. Ayrıca ilacın son kullanma tarihine dikkat etmek ve tarihi geçmiş ilaçları kullanmamak da güvenlik açısından önemlidir.
Gabapentin bağımlılık yapar mı?
Gabapentin bağımlılık yapma potansiyeli düşük olan bir ilaçtır ancak bazı kişilerde bağımlılık riski olabilir. Gabapentin kullanımının artışı veya yüksek dozlarda kullanılması bağımlılığa yol açabilir. Ayrıca gabapentin kullanan bazı kişilerde yoksunluk belirtileri görülebilir.
Gabapentinin bağımlılık yapma riski nedeniyle doktor tavsiyelerine uymak ve ilacı doğru dozda kullanmak önemlidir. Ayrıca herhangi bir endişeniz varsa doktorunuza danışabilirsiniz.
Gabapentinin bilinmesi gerekenler
Gabapentin kullanmadan önce aşağıdaki hususlara dikkat etmeniz önemlidir:
-
Doktor tavsiyesi: Gabapentini yalnızca doktorunuzun önerdiği şekilde kullanın.
-
Yan etkiler: Yorgunluk, baş dönmesi ve uyku hali gibi yan etkilere dikkat edin.
-
Alkol ve uyuşturucular: Alkol veya uyuşturucu maddelerle birlikte gabapentini kullanmayın.
-
Hamilelik: Hamileyseniz veya hamile kalmayı planlıyorsanız doktorunuza danışın.
-
Emzirme: Emziriyorsanız gabapentinin bebeğiniz üzerindeki etkilerini değerlendirin.
-
Alerjiler: Gabapentine karşı herhangi bir alerjiniz varsa kullanmayın.
-
Cerrahi işlemler: Yakın zamanda bir cerrahi işlem geçirecekseniz doktorunuza gabapentini kullandığınızı bildirin.
-
Diyabet: Diyabet hastasıysanız kan şekerinizi düzenli olarak kontrol edin.
-
Kullanım süresi: Gabapentini kesmek istiyorsanız doktorunuza danışarak dozu azaltın.
-
Stres: Stresli durumlarda gabapentinin etkilerini izleyin.